Στην πείνα ή στο μεροκάματo, το δίλημμα των συνταξιούχων

Τριπλή παγίδα φοροεξόντωσης των συνταξιούχων έστησε η κυβέρνηση, καθώς πίσω από τη «διευκόλυνση» να εργαστούν χωρίς απώλεια της σύνταξης κρύβεται η υπερφορολόγηση των εισοδημάτων τους

Η κυβέρνηση τους έδειξε το τυρί της δυνατότητας να εργαστούν χωρίς να επηρεαστεί η σύνταξή τους αλλά «ξέχασε» να τους δείξει τη φάκα της φορολόγησης των επιπλέον εισοδημάτων

Ολοι βλέπουν το τυρί αλλά ουδείς διακρίνει τη φάκα που έχουν στήσει Κυριάκος Μητσοτάκης και Αδωνης Γεωργιάδης προκειμένου να τους γονατίσουν φορολογικά. Ο λόγος για τη «διευκόλυνση» που θα παρέχει η κυβέρνηση στους συνταξιούχους να εργαστούν χωρίς απώλεια της σύνταξης με πρόσθετο φόρο 10-15% στα εισοδήματα από την απασ-χόλησή τους. Πέρα από το γεγονός ότι πρόκειται για παραδοχή ότι η ακρίβεια είναι εδώ και ποδοπατά την αγοραστική δύναμη των 2,47 εκατ. συνταξιούχων και πέρα από το γεγονός ότι για να μην πεινάσουν οι απόμαχοι της εργασίας θα πρέπει να ξαναβγούν στο μεροκάματο, αυτή η νέα νομοθέτηση κρύβει την παγίδα της υπερφορολόγησης. Είναι άλλο ένα κομμάτι στο παζλ της φορομπηχτικής ανάπτυξης του ΑΕΠ ώστε να παρουσιάζει ο Κυρ. Μητσοτάκης το αφήγημα της σταθερότητας μέσα από τη μεγέθυνση της οικονομίας. Είναι η επιτομή της λογικής «ευημερούν οι αριθμοί και δυστυχούν οι άνθρωποι». Ομως αυτή η πρακτική της γιγάντωσης της άμεσης και της έμμεσης φορολόγησης έχει και δυσμενείς επιπτώσεις, αφού καταστρέφει την παραγωγική βάση της οικονομίας. Ηδη τα μηνύματα από τον τουρισμό είναι δυσοίωνα, αφού λόγω ακρίβειας οι τουρίστες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος –το 50% των τουριστών που επιλέγουν ελληνικό καλοκαίρι δηλαδή– αρχίζουν να αποστρέφουν το ενδιαφέρον τους από τη φορομπηχτική Ελλάδα του Κυρ. Μητσοτάκη και προτιμούν τρίτες χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Τουρκία, το Μαρόκο κ.ά. Ηδη έχει φέρει σε απόγνωση τους κτηνοτρόφους, που έχουν μειώσει το ζωικό κεφάλαιο, με αποτέλεσμα τη γιγάντωση των τιμών των ελληνικών τυριών. Ολα αυτά μεταφράζονται από τη μία σε ακρίβεια στα τρόφιμα και από την άλλη σε φαλκίδευση του μέλλοντος των επόμενων γενεών. Ολα αυτά για να παρουσιάζει ο Κυρ. Μητσοτάκης μια υπερδανεισμένη και φορομπηχτική δήθεν σταθερότητα. Ολα αυτά για να ευημερούν οι αριθμοί και να δοξάζουν τον ηγέτη που δίνει σταθερότητα οι άνθρωποι που δυστυχούν. Οσο για τις παράπλευρες απώλειες; Ονομάζονται ανεργία των νέων, που ήδη βρίσκεται στο 24%.

Φόροι, φόροι, φόροι

Οταν η ανάπτυξη του ΑΕΠ περνά μέσα από τη φορομπηχτική πολιτική τότε δεν σταματάς να εφευρίσκεις τρόπους να αυξήσεις τους φόρους. Αυτήν τη φορά ο στόχος του «ευαίσθητου» Κυρ. Μητσοτάκη δεν είναι να αυξηθεί η έμμεση φορολόγηση (κυρίως ΦΠΑ) αλλά η άμεση. Οχημά της είναι η απασχόληση των συνταξιούχων, που ο Αδ. Γεωργιάδης, εμφανιζόμενος ως κοινωνικά ευαίσθητος, ανέφερε ότι θα τη διευκολύνει. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του αμετροεπούς υπουργού, θα αλλάξει το πέναλτι της επιβάρυνσης κατά 30% στις συντάξεις όσων εργάζονται, με στόχο να βοηθηθεί ο χαμηλοσυνταξιούχος που θέλει να ενισχύσει το εισόδημά του δουλεύοντας μερικώς ή εκ περιτροπής.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο θέμα από το βήμα της Βουλής λέγοντας: «Οσοι από τους συνταξιούχους εργά-ζονται δεν θα βλέπουν τη σύνταξή τους μειωμένη κατά 30%». Σύμφωνα με τις εξαγγελίες, η σχετική διάταξη θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός Ιουλίου και προγραμματίζεται να έρθει στη Βουλή τον Σεπτέμβριο σε σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση της οδηγίας «Περί διαφανών και προβλέψιμων όρων εργασίας» – μέσω αυτής η Κομισιόν προωθεί ενιαίο πλαίσιο κανόνων για τα εργασιακά δικαιώματα σε όλη την Ευρώπη.

Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο οι συνταξιούχοι που επιθυμούν να εργαστούν δεν θα υφίστανται παρακράτηση του 30% της σύνταξής τους. Αυτής της μορφής το «πέναλτι» θα αντικατασταθεί από μια νέα, έξτρα παρακράτηση επί του εισοδή-ματος από την εργασία των συνταξιούχων. Συνεπώς στο εισόδημα που εισπράττει ο συνταξιούχος από την εργασία του και το δηλώνει θα επιβληθεί επιπλέον φορολόγηση. Το ύψος της νέας παρακράτησης υπέρ ΕΦΚΑ δεν έχει ακόμη αποφα-σιστεί, αλλά υπολογίζεται σε 10-15%. Αυτή θα εισπράττεται από τον φορολογικό μηχανισμό της ΑΑΔΕ και θα μεταφέρε-ται στα ταμεία του ΕΦΚΑ.

Ομολογία αποτυχίας

Πιο κυνική παραδοχή του δεδομένου ότι ο χαμηλόμισθος συνταξιούχος δεν θα μπορεί να βγάλει τον μήνα μέσα στην ερχόμενη τετραετία λόγω της ακρίβειας που έχουν εγκαθιδρύσει οι πολιτικές Μητσοτάκη είναι δύσκολο να εξευρεθεί. Μεγαλύτερη διαστρέβλωση της πραγματικότητας από το να εμφανίζονται οι κοινωνικά ανάλγητοι Μητσοτάκης και Γεωργιάδης ως κοινωνικά ευαίσθητοι που στέλνουν τους απόμαχους της ζωής να δουλέψουν για να επιβιώσουν δεν γίνεται να υπάρξει. Το συμπέρασμα που συνάγεται βέβαια από αυτές τις κινήσεις είναι ότι καθίσταται αδύνατη η αναπλήρωση του εισοδήματος των συνταξιούχων τα επόμενα έτη και ως εκ τούτου αυτοί βρίσκονται στο σταυροδρόμι να διαλέξουν είτε την πείνα από τις καθηλωμένες συντάξιμες αποδοχές και το κύμα ακρίβειας στα τρόφιμα και τα φάρμακα είτε να εργαστούν ώστε να βγάλουν αξιοπρεπώς τον μήνα. Ηδη από τις προγραμματικές κυβερνητικές δηλώσεις εμφαίνεται πού πηγαίνουν τα εισοδήματα. Ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε για στήριξη στους συνταξιούχους. Συγκεκριμένα έκανε λόγο για αύξηση 3% στις συντάξεις από τις αρχές του 2024. Οταν ο πληθωρισμός αναμένεται να αγγίξει το 5% στο τέλος του 2023 (σε αυτό το ποσοστό θα πρέπει να προστεθεί το 9,4% στο οποίο έκλεισε ο ετήσιος πληθωρισμός το 2022). Ωστόσο 1,1 εκατ. συνταξιούχοι (σε σύνολο 2,47 εκατ.) δεν έλαβαν το 2023 τις αυξήσεις (7,75%) ούτε προβλέπεται να τις λάβουν το 2024.

Στην πλάτη των συνταξιούχων

Αφού λοιπόν δεν μπορεί ο «κοινωνικά ευαίσθητος» Κυρ. Μητσοτάκης να αναπληρώσει το εισόδημα, έβαλε τον νέο υ-πουργό Εργασίας και αντιπρόεδρο της ΝΔ Αδ. Γεωργιάδη να «διευκολύνει» τους συνταξιούχους να εργαστούν. Από την άλλη, ο έτερος αντιπρόεδρος της ΝΔ, ο άνθρωπος με το μικρότερο βιογραφικό (δεν έχει ημέρα εργασίας), που έγινε τσά-ρος της ελληνικής οικονομίας, ο Κωστής Χατζηδάκης, στήνει την παγίδα της διπλής φορολόγησης.

Για να καταλάβουμε τι συμβαίνει θα πρέπει να αναλύσουμε το φορολογικό σύστημα που εγκατέστησε ο Κυρ. Μητσο-τάκης στο τέλος του 2019 και ισχύει από 1.1.2020, σύμφωνα με το οποίο το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργα-σία και συντάξεις υπόκειται σε φόρο για τα εισοδήματα. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι όσα εισπράττει ο φορολογούμε-νος από εργασία και συντάξεις λογίζονται ως ένα εισόδημα και φορολογούνται με μία κλίμακα. Εδώ είναι η παγίδα της διπλής φορολόγησης, που γίνεται τριπλή αν προστεθεί η έξτρα παρακράτηση της τάξης του 10-15% επί του εισοδήματος από την εργασία των συνταξιούχων.

Η κυβερνητική στόχευση λοιπόν είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι να αρχίσουν να εργάζονται για να επιβιώσουν. Σύμφωνα με το σύστημα Ηλιος που καταγράφει μηνιαία τις συντάξεις, οι 2,47 εκατ. συνταξιούχοι έχουν μέσο όρο σύνταξης 833,15 ευρώ. Αρα σε επίπεδο μέσου όρου ένας συνταξιούχος έχει ετήσιο εισόδημα 9.997,8 ευρώ. Γι’ αυτό το ποσό θα φορολογηθεί ως εξής: Μέχρι το ποσό των 8.600 ευρώ με μηδενικό φόρο και για το υπολειπόμενο ποσό των 1.397,8 ευρώ θα πληρώσει φόρο 125,8 ευρώ. Αν αυτός ο συνταξιούχος που λαμβάνει 833,15 ευρώ μηνιαίως εργαστεί σε καθεστώς τετράωρης μερικής απασχόλησης και λαμβάνει τον κατώτατο μισθό, τότε θα αποκομίζει 393 ευρώ μηνιαίως. Επομένως θα φορολογηθεί για το ποσό των 5.502 ευρώ (393 ευρώ Χ 14 μισθοί). Ομως ακριβώς επειδή οι αποδοχές από εργασία προστίθενται στις συντάξιμες αποδοχές και λογίζονται ως ετήσιο εισόδημα, ολόκληρο αυτό το ποσό θα φορολογηθεί με 22%! Αρα θα πρέπει να πληρώσει φόρο εισοδήματος 1.210,44 ευρώ.
Σε αυτό το ποσό θα προστεθεί και η έξτρα επιβάρυνση, που αν ανέρχεται σε 10%, θα είναι 550 ευρώ, ενώ αν είναι 15% (πιθανότερη εκδοχή), θα είναι 825 ευρώ. Αρα στην πιθανότερη εκδοχή ο φόρος που θα πληρώσει ο συνταξιούχος του μέσου όρου των συντάξεων για την εργασία που θα αναλάβει ανέρχεται σε 2.035 ευρώ ή στο 36,9% της αμοιβής από την εργασία του. Αν λοιπόν εισέλθουν στην αγορά εργασίας περί τις 500.000 συνταξιούχοι (το 20% των συνταξιούχων δηλαδή) και με την παραδοχή ότι λαμβάνουν σύνταξη 833,15 ευρώ (μέσος όρος), τότε προκύπτει φορομπηχτική αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5% μόνο από την εργασία των συνταξιούχων και σε απόλυτους αριθμούς αύξηση της βάσης της άμεσης φορολόγησης κατά 1,017 δισ. ευρώ.

Βέβαια υπάρχει λύση αν δεν πάσχεις από κοινωνική αναισθησία, όπως οι εμφανιζόμενοι ως κοινωνικά ευαίσθητοι Μητσοτάκης, Γεωργιάδης και Χατζηδάκης, δηλαδή να αυξηθεί το εισόδημα των συνταξιούχων ώστε να αντέξουν την κρίση κόστους ζωής που γεννά ο πληθωρισμός. Ο τρόπος ονομάζεται αυτοτελής φορολόγηση. Δηλαδή να μην προστί-θενται οι αποδοχές από την εργασία στις συντάξιμες αποδοχές και να φορολογείται συνολικά το εισόδημα. Ετσι οι απο-δοχές από την εργασία θα φορολογούνταν με 9% (έως 10.000 ευρώ) και οι συντάξιμες αποδοχές επίσης με 9% μέχρι το ποσό των 10.000 ευρώ.

Σε ποιους στοχεύει

Αν αναλύσουμε το στοιχεία από το σύστημα Ηλιος, προκύπτει ότι η φορομπηχτική «κοινωνική ευαισθησία» των Μητσο-τάκη, Γεωργιάδη και Χατζηδάκη στοχεύει στους συνταξιούχους που βρίσκονται μεταξύ 51 και 70 ετών, οι οποίοι αποτε-λούν το 35,4% των συνταξιούχων. Στο ίδιο ποσοστό (35,4%) ανέρχονται και οι συνταξιούχοι ηλικίας από 71 έως 80 ετών, που κάποιοι εξ αυτών ενδεχομένως να πρέπει να εργαστούν για να μην πεινάσουν.

Αναλύοντας τα δεδομένα των συντάξεων (κύριες, επικουρικές και μερίσματα) σε κλίμακες με κριτήριο το ποσό της σύν-ταξης προκύπτει ότι η πλειονότητα των κύριων συντάξεων βρίσκεται στο εύρος των 500-1.000 ευρώ. Σύμφωνα λοιπόν με το σύστημα Ηλιος, από τις 1.897.777 κύριες συντάξεις, οι 825.813 (ποσοστό 43,5%) είναι της τάξης από 500 έως 1.000 ευρώ μηνιαίως. Σε αυτές θα πρέπει να προστεθούν 365.110 κύριες συντάξεις έως 500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το 62% των συνταξιούχων, δηλαδή 1,53 εκατ. συνταξιούχοι σε σύνολο 2,47 εκατ., λαμβάνει συντάξεις έως 1.000 ευρώ. Ολοι αυτοί έχουν πληγεί από το κύμα ακρίβειας και την κρίση κόστους ζωής που σαρώνει την Ελλάδα, κυρίαρχα εξαιτίας των πολιτικών Μητσοτάκη για την εγκαθίδρυση ολιγοπωλίων στο κόστος ρεύματος (οι 4+1 του καρτέλ του φυσικού αερίου) και στα υγρά καύσιμα.

 

ΑΡΙΘΜΟΙ

62%

των συνταξιούχων (1,53 εκατ. συνταξιούχοι σε σύνολο 2,47 εκατ.) λαμβάνει συντάξεις έως 1.000 ευρώ, σύμφωνα με το σύστημα Ηλιος που καταγράφει τις συντάξεις

1,1

εκατ. συνταξιούχοι δεν έλαβαν το 2023 τις αυξήσεις (7,75%) ούτε προβλέπεται να τις λάβουν το 2024

35,4%

των συνταξιούχων βρίσκεται μεταξύ 51 και 70 ετών και είναι αυτοί στους οποίους στοχεύει η φορομπηχτική «κοινωνική ευαισθησία» των Μητσοτάκη, Γεωργιάδη και Χατζηδάκη

833,15

ευρώ είναι ο μέσος όρος σύνταξης που λαμβάνουν οι 2,47 εκατ. συνταξιούχοι (9.997,8 ευρώ)

36,9%

της αμοιβής από την επιπλέον εργασία είναι ο φόρος που θα κληθεί να καταβάλει ο συνταξιούχος του μέσου όρου των συντάξεων και θα εργαστεί σε καθεστώς τετράωρης μερικής απασχόλησης λαμβάνοντας τον κατώτατο μισθό των 393 ευρώ μηνιαίως