Ποιοι και γιατί θέλουν να είναι αμαρτωλή μόνο η περίοδος 2022-2023 και ο ρόλος του τρίγωνου Τράπεζας Πειραιώς – Neuropublic – Gaia Επιχειρείν που από το 2014 έχει στα χέρια του το ψηφιακό αρχείο επιδοτήσεων
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα στον οργανισμό ήταν το 2022 και το 2023. Από εκεί διαλύθηκε ο οργανισμός, το ξέρουν όλοι. Επεσε το πληροφοριακό σύστημα και μπόρεσαν να γίνουν πάρα πολλές κομπίνες» δήλωσε πριν από μερικές ημέρες ο αποπεμφθείς πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Νίκος Σαλάτας, του αμαρτωλού οργανισμού που ήταν υπεύθυνος για τη διανομή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων στους αγρότες.
Την ίδια ακριβώς «εκτίμηση» επανέλαβε προς το Documento ο Τάσος Γαργαλάκος, ιδρυτής της Neuropublic, η οποία εν συνεχεία –μαζί με την Τράπεζα Πειραιώς του Χρήστου Μεγάλου– συμμετείχε στην Gaia Επιχειρείν. Πρόκειται για τις δύο εταιρείες οι οποίες με σειρά καταγγελιών σε βάθος χρόνου, που ξεσκονίζει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, διερευνώνται για συμμετοχή στο σύστημα των ψευδών δηλώσεων αρχικά βοσκοτόπων και έπειτα ελαιόδεντρων.
Συγκεκριμένα, ερωτηθείς από το Documento αναφορικά με το τι έχει να πει για το ότι οι εταιρείες του ερευνώνται από τις ευρωπαϊκές αρχές, ο Τ. Γαργαλάκος, αφού αρχικά δήλωσε ότι πλέον είναι «συνταξιούχος», στη συνέχεια σχολίασε ότι «δεν υπάρχει καμία σχέση» (των εταιρειών) με αυτά που αναφέραμε και ότι «το σκάνδαλο τελέστηκε μόνο κατά το χρονικό διάστημα 2022-2023… Αυτό που ξέρω είναι το πότε πάρθηκαν οι συγκεκριμένες αποφάσεις και όταν πάρθηκαν άλλοι ήταν πάνω, δεν ήταν η Neuropublic».
Τι συνέβη όμως τότε; Με αφετηρία την περίοδο της πανδημίας, όταν οι αγρότες δεν μπορούσαν να μεταβούν στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ), από όπου γίνονταν ως τότε οι δηλώσεις με τη μεσολάβηση του «φορέα συντονισμού», δηλαδή της ιδιωτικής εταιρείας Gaia Επιχειρείν, για δύο χρόνια λειτούργησε το σύστημα υποβολής των αιτήσεων ΟΣΔΕ (Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου, δηλαδή εκείνο που καταγράφει τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις) μέσω του gov.gr, με τη χρήση ανοιχτού λογισμικού το οποίο παρεχόταν δωρεάν. Το σύστημα που έβγαλε προσωρινά εκτός παιχνιδιού τον τεχνικό σύμβουλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, τη Neuropublic (είναι μέτοχος και του φορέα συντονισμού, δηλαδή της Gaia), καταργήθηκε τελικά το 2024.
Ομως ο Τ. Γαργαλάκος δεν λέει όλη την αλήθεια. Πράγματι το 2022 και το 2023 η αίτηση είχε φύγει από τα χέρια της Neuropublic και το 2023 τεχνικός σύμβουλος του ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν η αντίπαλος εταιρεία Cognitera. Ομως στις 8 Ιουνίου 2023 έγινε απευθείας ανάθεση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ προς τη Neuropublic, την οποία δημοσιεύουμε, προκειμένου να υπολογίσει και να αποδώσει τα υπόλοιπα πληρωμών του 2022. Κατά λάθος μάλιστα πλήρωσε 193.000 δικαιούχους παραγωγούς του 2022 με δικαιώματα του 2021 (την τελευταία χρονιά που είχε πρόσβαση η Neuropublic). Αποτέλεσμα ήταν επί υπουργίας Κώστα Τσιάρα ο ΟΠΕΚΕΠΕ να ζητήσει πίσω 50,7 εκατ. ευρώ από τους αγρότες για τις λάθος πληρωμές. Κάποιοι μάλιστα τότε υπονοούσαν ότι δεν επρόκειτο για λάθος.
Στην αμαρτωλή ιστορία του ΟΠΕΚΕΠΕ τουλάχιστον δύο φορές επιχειρήθηκε να «απεξαρτηθεί» ο οργανισμός από τα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα. Και τις δύο φορές φαίνεται ότι επικράτησε η επιρροή της τεχνικής συμβούλου. Συγκεκριμένα:
Το 2020 με δύο αποφάσεις του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαίωσε την Ελλάδα, η οποία είχε προσφύγει κατά της Κομισιόν για πρόστιμα που της επέβαλε η τελευταία από δικό της «λανθασμένο» ορισμό των βοσκοτόπων. Με τις αποφάσεις η Ελλάδα κέρδισε 466 εκατ. ευρώ από καταλογισμούς λόγω τεχνικής διόρθωσης για τα έτη 2009-13. Το ποσό φέρεται να επέστρεψε στα κρατικά ταμεία. Παράλληλα, ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Γρηγόρης Βάρρας υπολόγισε με συγκεκριμένη μεθοδολογία που δημιούργησε πού βρίσκονταν και ποια ήταν τα πραγματικά βοσκοτόπια που είχε χάσει η Ελλάδα. Τα στρέμματα αυτά δεν επιστράφηκαν (ή επιστράφηκαν σταδιακά σε κάποιους αιτούντες αγρότες, ουδείς γνωρίζει) και συνέχισε να εφαρμόζεται η «τεχνική λύση». Δηλαδή το σύστημα προσωρινής απόδοσης βοσκοτόπων σε άλλες περιοχές, για να μη χάσουν οι κτηνοτρόφοι τις επιδοτήσεις. Ενα σύστημα που στρεβλώθηκε στην πράξη και αποτέλεσε την κερκόπορτα για τους επιτήδειους.
Το 2021 ο σημερινός πρόεδρος της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) Παύλος Σατολιάς, τότε πρόεδρος της Νέας ΠΑΣΕΓΕΣ, παρουσίασε εν μέσω κορονοϊού στον τότε υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη με μεσολάβηση Γρ. Βάρρα αίτηση για τα ΟΣΔΕ, την οποία διέθεσε δωρεάν προκειμένου να γίνονται οι αιτήσεις μέσω gov.gr και τα δεδομένα των αγροτών να βρίσκονται αναρτημένα στο κυβερνητικό cloud. Μέχρι τότε η αίτηση γινόταν στο cloud του ΟΠΕΚΕΠΕ, στο οποίο είχε άμεση πρόσβαση η τεχνική εταιρεία-σύμβουλος Neuropublic και στην οποία έμπαινε η Gaia Επιχειρείν ως «φορέας διαμεσολάβησης» μεταξύ του ΟΠΕΚΕΠΕ και των ΚΥΔ που λειτουργούσαν ως ένα είδος (ιδιωτικού) ΚΕΠ για να βοηθήσουν τους αγρότες να κάνουν τις αιτήσεις. Η αίτηση που ανέβηκε στο yougov.gr επί υπουργίας Γιώργου Γεωργαντά, με ανοιχτό λογισμικό του δρος Αγγελου Τζώτζου, αντιπροέδρου του Board of Directors Open Source Geospatial Foundation και συνεργάτη του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ, χρησιμοποιήθηκε το 2022. Το 2023, κατά τη θητεία του υπηρεσιακού υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργου Τσακίρη, η Γαία Επιχειρείν μπόρεσε να χρησιμοποιήσει ξανά την παλιά αίτηση του συστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ προσαρμόζοντας τα δεδομένα και ρίχνοντάς τα στο you.gov.
Το 2023 επί υπουργίας Λευτέρη Αυγενάκη εξακολουθούν να δουλεύουν και τα δύο συστήματα, ενώ το 2024 και το 2025 επί υπουργίας Τσιάρα επανήλθε αποκλειστικά η αίτηση της Gaia Επιχειρείν μέσω του νέφους του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Οι δηλώσεις περί προβλημάτων στο σύστημα τα έτη 2022-2023 (πράγματι η Gaia Επιχειρείν αντιμετώπιζε θέματα συμβατότητας όταν προσπαθούσε να ανεβάσει στο YouGov) δείχνουν να θέλουν να βάλουν στο στόχαστρο το μοναδικό διάστημα που ο ΟΠΕΚΕΠΕ είχε επιχειρήσει να απεμπλέξει την κατάθεση της αίτησης ΟΣΔΕ από τη μονοκρατορία των εταιρειών. Μάλιστα, το Documento δημοσιεύει και ένα email που δείχνει ότι τον Ιούνιο του 2023 η τότε τεχνική σύμβουλος Cognitera διαμαρτυρόταν για παρεμβάσεις τρίτων (πιθανόν της Neuropublic ή τρίτων εφαρμογών, καθώς το σύστημα αιτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ είχε προσωρινά ανοίξει για όλους τους δικαιούχους).
Σήμερα τεχνικός σύμβουλος του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι κοινοπραξία με συμμετοχή Neuropublic και Cognitera.
Ποιες είναι η Neuropublic και η Gaia Επιχειρείν
Από το 2005 ως και το 2010 οι αιτήσεις των αγροτών γίνονταν μέσω των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) με κόστος των αγροτών, ενώ το διάστημα 2011-13 το έργο ανατέθηκε στην ΠΑΣΕΓΕΣ και το τίμημα καταβαλλόταν από το κράτος.
Παράλληλα, η Κομισιόν πίεζε την Ελλάδα να ψηφιοποιήσει την αγροτική γη, απειλώντας με ποινές. Για να το αποφύγει το υπουργείο Γεωργίας το 2009, επί Σωτήρη Χατζηγάκη, ανέθεσε το έργο στην ΑΓΡΟΓΗ ΑΕ με μοναδικό μέτοχο τον εκάστοτε υπουργό Γεωργίας. Ως ανώνυμη εταιρεία του δημοσίου η ΑΓΡΟΓΗ δεν μπορούσε να μπει στο σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ, ενός ΝΠΙΔ, και να αντλήσει τα δεδομένα. Eτσι, ρόλο ενδιάμεσου ανέλαβε μεταξύ 2009-21 η τεχνική σύμβουλος του οργανισμού Neuropublic, εταιρεία πληροφορικής που ίδρυσε το 2003 ο Τ. Γαργαλάκος. Μέσω Neuropublic η ΑΓΡΟΓΗ έπαιρνε τα αρχεία από τη βάση του ΟΠΕΚΕΠΕ, τα ψηφιοποιούσε και τα επέστρεφε στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Η ίδια εταιρεία, εκτός από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ήταν τεχνικός σύμβουλος και στην ΠΑΣΕΓΕΣ.
Το 2010 με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και υπουργό την Κατερίνα Μπατζελή η ΑΓΡΟΓΗ ΑΕ τίθεται υπό εκκαθάριση, επειδή χωρίς τη συγκατάθεσή της προχώρησε στις προσλήψεις ημετέρων που είχαν παγώσει.
Πώς μπήκε στο παιχνίδι η Πειραιώς
Τον Ιούλιο του 2012 η Τράπεζα Πειραιώς είχε ήδη εξαγοράσει με σκανδαλώδη τρόπο την Αγροτική Τράπεζα (ΑΤΕ), αντί δηλαδή μόλις 95 εκατ. ευρώ, όσο άξιζαν μερικά μόνο από τα περιουσιακά της στοιχεία, και κατόπιν της άρνησης του δημοσίου να διασώσει την δημόσια τράπεζα. Eχοντας αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση στους λογαριασμούς των αγροτών, η Πειραιώς δημιουργεί ακόμη μία «χρυσή» ευκαιρία. Συγκεκριμένα, μέσω της Εξέλιξη ΑΕ (Κέντρο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη Μονοπρόσωπη ΑΕ) συνεταιρίστηκε με τη Neuropublic, αλλά και με αγροτικούς συνεταιρισμούς τής υπό διάλυση ΠΑΣΕΓΕΣ (επιταχύνοντας τη διάλυση) και δημιούργησε τη Γαία Επιχειρείν ΑΕ Ψηφιακών Υπηρεσιών.
Το 2014 επί προεδρίας στον ΟΠΕΚΕΠΕ του Γρηγόρη Αποστολάκου η Γαία ορίστηκε για μία επταετία ως «φορέας συντονισμού» για την εκτέλεση του έργου της συλλογής των αιτήσεων ΟΣΔΕ. Το πρόσχημα για τη δημιουργία του μεσάζοντα ήταν η πληροφοριακή κάλυψη και αποσφαλμάτωση του συστήματος συγκέντρωσης των αιτήσεων των αγροτών από τα ΚΥΔ. Τα ΚΥΔ βγάζουν τιμολόγιο για τους αγρότες, στο οποίο μετά το 2018 αντιστοιχούσε σε 7 ευρώ η αίτηση για τον φορέα, δηλαδή τη Γαία (650.000-670.000 αιτήσεις πανελλαδικά τον χρόνο επί 7 ευρώ αντιστοιχεί σε 4.550.000-4.690.000 ευρώ τον χρόνο).
Η συμμετοχή συνεταιρισμών λειτούργησε ως το κοινωνικό άλλοθι της εταιρείας. Ο τότε αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Χριστόδουλος Αντωνιάδης, μετέπειτα πρόεδρος της Gaia Επιχειρείν, σε συνέντευξή του στο «Βήμα» μιλούσε για την «αξιοποίηση του θεσμού της συμβολαιακής γεωργίας» από την τράπεζα!
Στην πράξη η Τράπεζα Πειραιώς χορηγούσε δάνεια στους αγρότες, με την υποσχετική ότι θα κρατούσε ποσά από τις επιδοτήσεις από τον ΟΣΔΕ. Στη συνέχεια μάλιστα υπογράφηκε σύμβαση μεταξύ τράπεζας και ελληνικού δημοσίου για την πληρωμή των κοινοτικών ενισχύσεων μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ για την τετραετία 2022- 26, ώστε να χρηματοδοτηθεί ο Ειδικός Λογαριασμός Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ) μέσω δανείου. Αντί λοιπόν το δημόσιο να βάλει 2,5 δισ. ευρώ σε έναν λογαριασμό που το ίδιο θα τηρούσε στην Τράπεζα της Ελλάδος και να λαμβάνει τους τόκους, προτίμησε να «δανειοδοτηθεί» από την Τράπεζα Πειραιώς με το πρόσχημα της γρήγορης πληρωμής των κοινοτικών – εθνικών ενισχύσεων στους δικαιούχους και να κερδοσκοπεί η τράπεζα.
Τι απάντησε ο Τάσος Γαργαλάκος
«Εγώ είμαι συνταξιούχος» δήλωσε στο Documento ο Τ. Γαργαλάκος, ιδρυτής της Neuropublic, που είναι ταυτόχρονα βασική μέτοχος και στη Gaia Επιχειρείν, όταν ρωτήθηκε για τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τον ρόλο των δύο εταιρειών. Στη συνέχεια πάντως δήλωσε: «Δεν υπάρχει τέτοιο θέμα (σ.σ.: ευθυνών των εταιρειών). Ούτε το 2009 ούτε το 2010, το 2011, το 2012… Αυτό έγινε το 2022 και το 2023 από αυτούς που ήταν πάνω». Oταν μάλιστα τον ρωτήσαμε πώς είναι σε θέση να γνωρίζει ότι οι ευθύνες ήταν το 2022 και 2023, προσθέτοντας ότι, σύμφωνα με πληροφορίες μας, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά το διάστημα από το 2019 και ύστερα, αλλά και αν έχει κάποια πληροφόρηση από τις έρευνες της εισαγγελίας, απάντησε: «Δεν έχω καμία πρόσβαση. Εγώ είμαι κοινός άνθρωπος. Αυτό που ξέρω είναι το πότε πάρθηκαν οι συγκεκριμένες αποφάσεις και όταν πάρθηκαν άλλοι ήταν πάνω, δεν ήταν η Neuropublic».
«Δεν είχατε πρόσβαση στο σύστημα;» ήταν η ερώτηση στην οποία απάντησε: «Το σύστημα ήταν του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεν ήταν σε ιδιωτικό cloud, αλλά σε cloud του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το λειτουργούσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ όχι ιδιωτική εταιρεία. Η ιδιωτική εταιρεία έκανε μια δουλειά. Την έδωσε στον ΟΠΕΚΕΠΕ, την παρέλαβε όπως γίνονται δισεκατομμύρια παραδείγματα».
Για τον ρόλο της Gaia απάντησε: «Η Gaia ήταν ένας δίαυλος που μετέφερε τις αιτήσεις. Τίποτε άλλο. Αυτά πήγαιναν στον ΟΠΕΚΕΠΕ και το σύστημά του αποφάσιζε το οτιδήποτε και τις αποφάσεις τις έπαιρναν η διοίκηση και οι υπουργοί».
Το 2020 ο Γρηγόρης Βάρρας είχε υπολογίσει πού βρίσκονταν τα πραγματικά στρέμματα βοσκοτόπων που είχε εξαιρέσει από επιδοτήσεις η Κομισιόν λόγω περιορισμένου ορισμού του βοσκoτόπου και κερδήθηκαν με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Αν είχαν ενσωματωθεί τότε, θα είχαμε «ξεφορτωθεί» τις μεταφορές βόσκησης της «τεχνικής λύσης» του 2014, που ισχύει έως σήμερα και αφήνει παράθυρο για παρανομίες
Διαβάστε επίσης
Τραπεζικό πάρτι απληστίας με επιτόκια και πλειστηριασμούς
Guardian: O Τραμπ υποσχόταν εύκολους δασμούς – Η πραγματικότητα τον διαψεύδει
Καιρός: Με βροχές και καταιγίδες όλη η χώρα την Κυριακή
Βοσκοτόπια απάτης με δούρειο ίππο τις εταιρείες – Την Κυριακή στο Documento
ΣΥΡΙΖΑ: Ζητά την παραπομπή Μητσοτάκη για δύο κακουργήματα – Ποιος άλλους βάζει στο κάδρο των ευθυνών
