Ο νεοσύστατος πανευρωπαϊκός μηχανισμός Ταχεία Αντίδραση για την Ελευθερία των ΜΜΕ (MFRR) πρόσφερε 15.000 ευρώ, τη μεγαλύτερη επιχορήγηση μέχρι σήμερα, για την υποστήριξη της νομικής υπεράσπισης της πολωνικής εφημερίδας «Gazeta Wyborcza». Η μαχητική δημοσιογραφία έχει συμπαράσταση.
Πολύτιμο σύμμαχο στο πλευρό του νεοσύστατου πανευρωπαϊκού μηχανισμού Ταχεία Αντίδραση για την Ελευθερία των ΜΜΕ (Media Freedom Rapid Response – MFRR) βρήκε η πολωνική εφημερίδα «Gazeta Wyborcza». Το θεωρούμενο ως πρώτο ανεξάρτητο καθημερινό φύλλο μετά την πτώση του καθεστώτος της λαϊκής δημοκρατίας βρίσκεται εδώ και χρόνια στο επίκεντρο μιας άνευ προηγούμενου στοχοποίησης από πολιτικές και επιχειρηματικές ελίτ της χώρας.
Τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ αναφορικά με σκάνδαλα εκβιασμών και απόπειρες συγκάλυψής τους σχετικά με την αμφίβολη ποιότητα των μασκών προστασίας από
την Covid-19 και με τις ύποπτες συνεργασίες ανάμεσα στον ηγέτη του κυβερνώντος κόμματος και έναν Αυστριακό επιχειρηματία είχαν αποτέλεσμα να δεχτεί από το 2015 έως και σήμερα περισσότερες από 55 αγωγές και μηνύσεις. Οι εν λόγω νομικές απειλές (μεταξύ των οποίων ήταν και αγωγές και μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμηση και παραβίαση προσωπικών δεδομένων) απευθύνονταν στην ίδια την εφημερίδα, στον εκδότη, τον αρχισυντάκτη αλλά και σε μεμονωμένους δημοσιογράφους.
Επιχορήγηση 15.000 ευρώ
Στο πλευρό της εφημερίδας και του αγώνα που δίνει βρέθηκε ο πανευρωπαϊκός μηχανισμός MFRR, ο οποίος έχει στόχο την ανίχνευση, απάντηση και αποτροπή των παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ. Μάλιστα προκειμένου να στηρίξει το Μέσο η MFRR πρόσφερε 15.000 ευρώ, τη μεγαλύτερη επιχορήγηση μέχρι σήμερα για την υποστήριξη της νομικής υπεράσπισης της εφημερίδας.
Σε ανακοίνωσή της η MFRR αναφέρει ότι οι πολυάριθμες νομικές αγωγές συνιστούν απειλή για την ύπαρξη της «Gazeta Wyborcza», μιας ανεξάρτητης εφημερίδας που επικεντρώνεται στην ερευνητική δημοσιογραφία και στον έλεγχο όσων βρίσκονται στην εξουσία. «Επιπλέον ο αντίκτυπος αυτών των νομικών απειλών εκτείνεται πολύ
πέρα από τη συγκεκριμένη εφημερίδα. Η συγκεκριμένη στρατηγική μπορεί να “παγώσει” την κριτική δημοσιογραφία, καθώς άλλα Μέσα που θα δουν την επίθεση που δέχεται η “Gazeta Wyborcza” ενδεχομένως να αποφασίσουν να αποφεύγουν ευαίσθητα αλλά σημαντικά θέματα δημόσιου συμφέροντος προκειμένου να διασφαλίσουν ότι δεν θα έχουν την ίδια μοίρα με τη δεύτερη μεγαλύτερη εφημερίδα της Πολωνίας».
Ελπίδα για τους πολίτες
Από την πλευρά του ο εκδότης της εφημερίδας Γέρζι Βόιτσικ ανέφερε χαρακτηριστικά πως «σε χώρες όπως η Πολωνία τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης προσφέρουν την ελπίδα ότι η κοινωνία των πολιτών μπορεί να επιβιώσει». Σύμφωνα με τον ίδιο, τα ρεπορτάζ της εφημερίδας και οι δημοσιογραφικές έρευνές της έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα του κυβερνώντος στρατοπέδου, με αποτέλεσμα η «Gazeta Wyborcza» να έχει να αντιμετωπίσει δεκάδες αγωγές που ασκούνται από το κυβερνών κόμμα, από κρατικές εταιρείες και από πολιτικούς που ανήκουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο. «Μόνο χάρη στις ακούραστες προσπάθειες των δικηγόρων μας και των θεσμών που μας υποστηρίζουν είμαστε σε θέση να συνεχίσουμε την αποστολή μας και να λειτουργούμε ως δυναμικό, ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης» κατέληξε.
Ο μηχανισμός ταχείας αντίδρασης MFRR
Η σύσταση, οι δράσεις και οι στόχοι του μηχανισμού είχαν βρεθεί στο επίκεντρο ρεπορτάζ του Documento, που είχε φιλοξενήσει συνέντευξη με την Τζέιν Γουάιατ, υπεύθυνη επικοινωνίας του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελευθερίας του Τύπου και των Μέσων (ECPMF) στη Λειψία, το οποίο προΐσταται του μηχανισμού MFRR. Ο μηχανισμός, ο οποίος έπειτα από απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χρηματοδοτήθηκε με κονδύλια ύψους 1,4 εκατ. ευρώ, έχει στόχο την ανίχνευση, απάντηση και αποτροπή των παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ στην Ευρώπη. Ακόμη προσφέρει πρακτική υποστήριξη στους δημοσιογράφους που έχουν δεχτεί επίθεση και θα προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τη διεθνή κοινότητα μέσω δημοσίευσης των περιστατικών. Η δράση του στηρίζεται στη συστηματική παρακολούθηση των παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης σε όλη την ΕΕ και την παροχή αξιόπιστης και ολοκληρωμένης πληροφόρησης σχετικά με τις παραβιάσεις αυτές στο ευρύ κοινό καθώς και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Συγκεκριμένα, στόχος του μηχανισμού είναι η ανάπτυξη συντονισμένων και άμεσων αντιδράσεων στις παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης. Τα βασικά ζητήματα στα οποία θα επικεντρώνεται η MFRR είναι η διαδικτυακή παρενόχληση (ιδίως εναντίον των γυναικών δημοσιογράφων), οι αβάσιμες νομικές απειλές, η καταπολέμηση της ατιμωρησίας και γενικότερα η κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης σε συγκεκριμένες χώρες.
«Οι περισσότερες υποθέσεις που έχουμε καταγράψει προς το παρόν αφορούν σωματικές επιθέσεις. Ακόμη καταγράφουμε αρκετά περιστατικά φυλακίσεων, απειλών για βιασμό, αγωγών και μηνύσεων για συκοφάντηση αλλά και την ψήφιση νόμων που στοχεύουν αποκλειστικά στον περιορισμό της ελευθερίας των ΜΜΕ» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά η Τζ. Γουάιατ στο Documento. Ο μηχανισμός έχει συσταθεί από κοινοπραξία οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της προστασίας της δημοσιογραφίας: Article 19, European Federation of Journalists (EFJ), Free Press Unlimited (FPU), Institute for Applied Informatics at the University of Leipzig (InfAI), International Press Institute (IPI) και CCI/Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa. Στην κοινοπραξία προΐσταται το ECPMF.
