Αδυσώπητα χτυπά την οικονομία η πανδημία και ενώ βρισκόμαστε μπροστά σε τρίτο lockdown λόγω της κυβερνητικής αποτυχίας, η εστίαση έχει αποδεχτεί την καταστροφή, ενώ έτοιμοι να σκύψουν το κεφάλι είναι και οι άνθρωποι στο λιανεμπόριο.
Από την άλλη, η όποια καταναλωτική διάθεση κολλάει στην καταπόντιση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών, που όσο περνάει ο καιρός θα κατρακυλά κάνοντας ακόμη πιο ασφυκτική την κατάσταση στην αγορά. Οσο για τα δημόσια οικονομικά, δανεισμός και άγιος ο θεός, χωρίς όμως απ’ αυτόν να βλέπει φως η πραγματική οικονομία.
Ας πάρουμε τα θέματα ένα ένα: Επιστρεπτέα προκαταβολή κύκλος 5. Μπορεί στα λόγια τα κυβερνητικά στελέχη να περιέγραφαν πακτωλό χρημάτων προς τη χειμάζουσα εστίαση, ωστόσο η πραγματικότητα είναι ζοφερή. Συγκεκριμένα είναι τέτοιοι οι «κόφτες» που το 40% των επιχειρηματιών της εστίασης αποκλείστηκε ενώ τα ποσά μόνο πενιχρά μπορούν να χαρακτηριστούν, καθώς οι περισσότεροι έλαβαν ενισχύσεις της τάξης των 1.000-2000 ευρώ. Ο μέσος όρος βέβαια ήταν 4.500 ευρώ, αλλά αυτός ανέβηκε γιατί κάποιοι πήραν πολύ μεγάλα ποσά. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατόρων και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γ. Καββαθά δε, «τι ανάγκες να καλύψουν όμως αυτά τα χρήματα όταν η ελάχιστη μηνιαία δαπάνη ακόμη και της πιο μικρής επιχείρησης είναι 3.000 ευρώ;». Αρα το δυστοπικό σενάριο του λουκέτου για το 50% των επιχειρήσεων εστίασης μάλλον θα γίνει πραγματικότητα. Λιανεμπόριο.
Αυτό που είναι σαφές είναι ότι αν δεν ξεπουλήσουν οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις τα εποχικά προϊόντα (ρούχα – παπούτσια) που αγόρασαν τον Οκτώβριο, όταν ο αρμόδιος υπουργός Αδωνης Γεωργιάδης (και όχι μόνο) δήλωνε ότι δεν θα υπάρξει δεύτερο lockdown, τότε και το λιανεμπόριο πιθανόν να ακολουθήσει την ίδια πορεία καταστροφής με την εστίαση. Ο στόχος στις εκπτώσεις ήταν να υπάρξει τζίρος τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ (από περίπου 6 δισ. την προηγούμενη χρονιά). Ακόμη ουδείς γνωρίζει τι θα συμβεί αλλά το click away και το κλείσιμο δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας και ο «θάνατος του εμποράκου» μοιάζει αναπόδραστος αν συνυπολογίσουμε την έλλειψη ουσιαστικής κυβερνητικής στήριξης, αφού τα δάνεια δεν αποτελούν στήριξη. Κατανάλωση. Το δεδομένο είναι ότι ο κόσμος της μισθωτής εργασίας ζει εδώ και περίπου έναν χρόνο με 30% (σε μέσο όρο) λιγότερα. Αρα καταναλώνει και 30% λιγότερα. Ολα αυτά αποτυπώθηκαν (η… ανεξάρτητη ΕΛΣΤΑΤ διαπίστωσε αύξηση) και στην έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ. Σύμφωνα λοιπόν με εμπειρογνώμονες της ΓΣΕΒΕΕ, τουλάχιστον ένα στα τρία νοικοκυριά αναμένει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης και ένα στα δύο θεωρεί ότι οι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης θα διαρκέσουν δύο ή περισσότερα χρόνια. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη αποταμίευση και λιγότερη κατανάλωση. Από την άλλη, ένα στα τέσσερα νοικοκυριά παραμένει στο κατώφλι της φτώχειας. Ωστόσο αυτό που κατάφερε η κυβέρνηση ήταν να μειωθεί το εισόδημα των νοικοκυριών που ανήκουν στις μεσαίες εισοδηματικές κατηγορίες (18.000 έως 25.000 ευρώ) – στο 16% από 20,9% που ήταν το 2019. Στο σύνολο λοιπόν του πληθυσμού, για το 40% των νοικοκυριών το μηνιαίο εισόδημα τελειώνει στις 19 ημέρες.
Αν σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα προσθέσουμε την ανεργία που έρχεται μετά το τέλος Ιουνίου –αφού τότε θα μπορούν να απολύσουν όσοι εισήλθαν στους κύκλους της επιστρεπτέας προκαταβολής–, τη διαφαινόμενη καταπόντιση του τουρισμού λόγω της πανευρωπαϊκής αποτυχίας στον εμβολιασμό και την άρνηση στήριξης της πραγματικής οικονομίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τότε συνάγεται το συμπέρασμα ότι η περίοδος 2010-2013 θα μας φαίνεται κάτι σαν παράδεισος.
*ΤΕΥΧΟΣ 220 – ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021
