Σε σύγχυση βρέθηκε στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, μετά την ερώτηση του Documento για τα πολλά δις. ευρώ που δεν έχει απορροφήσει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), με αποτέλεσμα πολλά έργα είτε να μην προχωρούν, είτε να τρέχουν με «λογιστικές αλχημείες».
Στην ερώτηση του Documento για το γεγονός ότι παρά το υπέρογκο ποσό των περίπου 22 δισ. ευρώ που έχει λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) για τον «θεμελιώδη οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό του κράτους», κατά την κυβερνητική κομπορρημοσύνη, μόλις το 39,6% των κονδυλίων έχει απορροφηθεί από το 2021 έως σήμερα ενώ υπάρχει γενικό ζήτημα στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ο Παύλος Μαρινάκης είπε ότι «νομίζω ότι η πραγματικότητα είναι εντελώς αντίθετη με αυτό το οποίο υποστηρίζει το δημοσίευμα. Με βάση τα επίσημα στοιχεία η χώρα μας είναι η πρώτη μεταξύ των 27 κρατών ως προς του πόρους του ταμείου που έχει εξασφαλίσει ως ποσοστό του ΑΕΠ, 36 δις ευρώ που αντιστοιχούν στο 16,3% του ΑΕΠ του 2023. Δεύτερον είναι η πρώτη μεταξύ των 27 κρατών μελών ως προς του πόρους που έχει εκταμιεύσει ως ποσοστό του ΑΕΠ. Δηλαδή για πρώτη φορά στην Ευρώπη και συνολικό ποσό και στην εκταμίευση, είναι 21,3 δις ευρώ. Είναι η έκτη χώρα όσον αφορά τις εκταμιεύσεις ως ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού του σχεδίου της, δηλαδή με βάση το συνολικό προϋπολογισμό της κάθε χώρας» και συμπλήρωσε πως «σταθερά βρίσκεται στις 6 χώρες που έχουν υποβάλλει περισσότερα αιτήματα, τώρα είμαστε στα 5 ή περισσότερα αιτήματα πληρωμής. Και έχουμε 139 εκπληρωμένα ορόσημα, ποσοστό επίτευξης 35% άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου που είναι 32%. Οι αριθμοί διαψεύδουν ότι η χώρα μας έχει μείνει πίσω για το Ταμείο Ανάκαμψης».
Πέρα από τους προκλητικούς πανηγυρισμούς του Μαξίμου η πραγματικότητα είναι ότι οι φορείς γνωρίζουν ότι σε περίπτωση παρατυπιών μπορεί να υπάρξει ποινική διερεύνηση και όχι απλώς επιστροφή ποσών. Αυτό καθιστά ριψοκίνδυνη την υλοποίηση έργων σε πλαίσιο αδιαφάνειας και γι’ αυτό αρκετοί φορείς αποφεύγουν να εμπλακούν. Έτσι, το κράτος αφήνει κοινοτικά κονδύλια δισεκατομμυρίων να λιμνάζουν. Το αποτέλεσμα είναι μια τεράστια ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας να χάνεται, την ώρα που οι κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες διευρύνονται.
Ακόμη κι όταν τελικά απορροφώνται λίγα χρήματα, τα έργα συχνά μένουν μισά ή υπολειτουργούν. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν έργα ψηφιακής μετάβασης που ξεκίνησαν με προσδοκίες, αλλά παρέμειναν στα χαρτιά και άλλα που, αφού ολοκληρώθηκαν, αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά.
Την ίδια ώρα εκατοντάδες εκατομμύρια από τη δανειακή συνιστώσα του Ταμείου διοχετεύτηκαν, όπως έχει αποκαλύψει το Documento το 2023, σε φτηνά δάνεια με εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου προς επιχειρήσεις-κολοσσούς, ενώ αυτές θα μπορούσαν εύκολα να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από τις εμπορικές τράπεζες, αποδεικνύοντας έτσι την απουσία προτεραιότητας προς τις μικρότερες, περισσότερο ευάλωτες επιχειρήσεις.
Τέλος, η πιο ηχηρή απάντηση στο κυβερνητικό αφήγημα έρχεται από την ίδια την Κομισιόν η οποία έχει προειδοποιήσει ότι αν τα έργα δεν ολοκληρωθούν έως το καλοκαίρι του 2026, οπότε και παύει οριστικά το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ελλάδα κινδυνεύει να επιστρέψει δισεκατομμύρια ευρώ χάνοντας μια ιστορική ευκαιρία ανασυγκρότησης. Όπως τονίζει η Κομισιόν στην τελευταία έκθεση τον Ιούνιο του 2025: «Τα κράτη-μέλη έχουν 454 ημέρες για να υλοποιήσουν τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που περιλαμβάνονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ο κανονισμός του Ταμείου Ανάκαμψης και οι εκτελεστικές αποφάσεις του Συμβουλίου που έχουν εκδοθεί προβλέπουν ότι όλα τα ορόσημα και οι στόχοι για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31 Αυγούστου 2026. Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, οποιαδήποτε ενέργεια που αναλαμβάνεται μετά τις 31 Αυγούστου 2026 για την εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση των αιτημάτων πληρωμής».
Διαβάστε επίσης
Ευρωπαϊκά κονδύλια λιμνάζουν γιατί δεν έχουν… μίζες και αναθέσεις
Αποκαλύψεων συνέχεια για τον «γαλάζιο άριστο» πρώην βουλευτή της ΝΔ στην Ηλεία
Μητσοτάκης: Σε αγαστή συνεργασία με Νετανιάχου, ανήσυχος μόνο για το «πυρηνικό οπλοστάσιο» του Ιράν