Η Ιρλανδία είναι μισή Ελλάδα σε πληθυσμό (μόλις 5 εκατομμύρια είναι σήμερα ο πληθυσμός της) και μόλις πριν από λίγα χρόνια έγιναν νόμιμες οι εκτρώσεις.
Στο πρόσφατο παρελθόν όμως τα μωρά που ήταν ανεπιθύμητα από τις τοπικές κοινωνίες είχαν φρικτή μοίρα! Σύμφωνα με την εξεταστική επιτροπή που ερεύνησε το σκάνδαλο, 9.000 μωρά και παιδιά έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της διαμονής τους σε πρώην οικοτροφεία τα οποία διευθύνονταν από την Καθολική Εκκλησία της Ιρλανδίας και φιλοξενούσαν ανύπαντρες μητέρες και τα βρέφη τους από τη δεκαετία του 1920 έως τη δεκαετία του 1990 – ένα αποκρουστικό ποσοστό θνησιμότητας που αντικατοπτρίζει τις βάναυσες συνθήκες διαβίωσης.
Η έκθεση ερεύνησε 18 αποκαλούμενα «οικοτροφεία» για μητέρες και βρέφη, όπου οι έγκυες γυναίκες κρύβονταν από την κοινωνία για δεκαετίες.
Σύμφωνα με τους «Sunday Times» της Ιρλανδίας (17.1.2021), το σκάνδαλο αυτό έχει και μια ακόμη πτυχή, ίσως πιο φρικιαστική. Τα παιδιά χρησιμοποιούνταν ως πειραματόζωα για εμβόλια και φάρμακα καθώς και για παιδικά γάλατα.
Από την έκθεση που ήρθε στη δημοσιότητα την Τρίτη 12.1.2021 απορρέει ότι στο ορφανοτροφείο Bird’s Nest στο Nταν Λέοερ (Dun Laoghaire) αρκετά βράδια είχαν κάτι που τα παιδιά αποκαλούσαν «πιτζάμα πάρτι». Οι υπεύθυνοι του οικοτροφείου τα μάζευαν όλα μαζί και τους έδιναν γλυκά και γλειφιτζούρια, ενώ την ίδια στιγμή σύριγγες με μη εγκεκριμένα φάρμακα τρυπούσαν το δέρμα τους.
Κατά τον Βίκτορ Μπόιχαν, που σήμερα είναι γερουσιαστής και έζησε αυτά τα «πάρτι», «το θυμάμαι σαν χαρούμενη εμπειρία», «δεν ξέραμε τι μας έδιναν». Κατά τη μητέρα του κ. Μπόιχαν, που είχε άλλα έξι παιδιά σε ορφανοτροφεία (χωρίς να το γνωρίζει ο κ. Μπόιχαν), ποτέ δεν ρωτήθηκε για να συναινέσει σε κάτι τέτοιο. Με άλλα λόγια, τα παιδιά γίνονταν πειραματόζωα εν αγνοία των γονιών τους!
Η έκθεση αποκάλυψε ότι έγιναν επτά δοκιμές εμβολίων και δύο δοκιμές για παιδικά γάλατα. 600 παιδιά και μωρά χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις δοκιμές από το 1960 έως το 1973 για την εταιρεία Glaxo Laboratories και τον χρηματοδοτικό ερευνητικό οργανισμό Wellcome Foundation. Αυτοί οι δύο οργανισμοί συγχωνεύτηκαν το 2000 στην πολυεθνική GlaxoSmithKline (GSK). Οι μελέτες αυτές έγιναν από τους Πάτρικ Μίναν και Αϊρίν Χίλαρι, αμφότεροι καθηγητές στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Κορκ (UCC), με απευθείας χρηματοδότηση από τις φαρμακευτικές εταιρείες και χωρίς να ζητηθεί η σύμφωνη γνώμη της μητέρας των παιδιών.
Τα πιο πολλά παιδιά που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις έρευνες ήταν στο ορφανοτροφείο Bessborough στο Μπλάκροκ στην πολιτεία του Κορκ υπό τη διεύθυνση των μοναχών Sisters of the Sacred Hearts of Jesus and Mary και στο ορφανοτροφείο St Patrick στο Δουβλίνο υπό τη διεύθυνση των μοναχών Sisters of the Daughters of St Vincent de Paul.
Αν και η έκθεση δεν βρήκε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι στα παιδιά προκλήθηκε σοβαρή βλάβη, η έκθεση αναφέρει ότι 15 από τα 22 παιδιά στο Bessborough έκαναν εμετούς και είχαν διάρροια ύστερα από ένα εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας που τους χορηγήθηκε.
Το 1965 η καθηγήτρια Χίλαρι δοκίμασε ένα εμβόλιο κατά της ιλαράς με την κωδική ονομασία Glaxo Quintuple V CT21 σε 25 παιδιά στα δύο προαναφερθέντα οικοτροφεία. Ενα παιδί πέθανε από πνευμονικό οίδημα μόλις δύο εβδομάδες μετά τη λήψη της πρώτης δόσης. Αλλά η κρατική έρευνα δεν βρήκε συσχέτιση του θανάτου με το εμβόλιο (sic!).
Η χρηματοδότηση γινόταν όχι μέσω των πανεπιστημίων αλλά με προσωπικές επιταγές στους ακαδημαϊκούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η καθηγήτρια στο Κολέγιο Trinity Βικτόρια Κόφι έλαβε δύο προσωπικές επιταγές για 30 και 250 ιρλανδικές λίρες για «αγορά εργαστηριακού εξοπλισμού». Εκείνη την εποχή ένα σπίτι στην περιοχή Ρίνγκσεντ στο Δουβλίνο κόστιζε μόλις 2.000 λίρες!
Τραγικό επιμύθιο: και οι τέσσερις γιατροί που έκαναν αυτές τις έρευνες είναι σήμερα νεκροί. Η κ. Κόφι μάλιστα διατέλεσε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Ιρλανδικής Παιδιατρικής Εταιρείας!
Ο Γιάννης Ζαμπετάκης είναι πρόεδρος τμήματος Βιολογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Λίμερικ, Ιρλανδία @yanzabet
