Ηταν μόλις τον Νοέμβριο του 2022 όταν η αμερικανική εταιρεία Open AI παρουσίαζε την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης chatGPT (Generative Pre-trained Transformer – Παραγωγικός Προεκπαιδευμένος Μετασχηματιστής) «αναστατώνοντας» τη διεθνή κοινότητα. Εκτοτε και μέχρι σήμερα οι εξελίξεις υπήρξαν καταιγιστικές. Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ – Artificial Intelligence) εισήλθε αναπόδραστα στην καθημερινότητά μας σε πολλούς τομείς, από την υγεία και την εκπαίδευση έως τις μεταφορές και τις επιχειρήσεις, με σκοπό να διευκολύνει και να καταστήσει ταχύτερους, αποτελεσματικότερους και αποδοτικότερους τους τομείς αυτούς. Στο προαναφερόμενο αυτό περιβάλλον, όπου έχει εισβάλει η τεχνητή νοημοσύνη με γοργούς ρυθμούς, ένας τομέας που μέχρι πρόσφατα έμενε στο περιθώριο της τεχνολογικής προόδου είναι η Δικαιοσύνη. Πόσο έτοιμη είναι η Ελλάδα να ενσωματώσει την τεχνητή νοημοσύνη στο δικαστικό της σύστημα;
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι επιδόσεις της Ελλάδας στους τομείς της πολιτικής και της ποινικής Δικαιοσύνης, όπου κατατάσσεται:
• Πολιτική Δικαιοσύνη (Civil Justice): 49η θέση παγκοσμίως, 26η στην περιφέρεια, 38η μεταξύ των χωρών υψηλού εισοδήματος.
• Ποινική Δικαιοσύνη (Criminal Justice): 56η θέση παγκοσμίως, 29η στην περιφέρεια, 42η μεταξύ των χωρών υψηλού εισοδήματος.
• Η έκθεση επισημαίνει ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες όπου παρατηρήθηκε μείωση των επιδόσεων στον τομέα της πολιτικής Δικαιοσύνης, αποδίδοντας την πτώση αυτή σε καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης και αδύναμη επιβολή των αποφάσεων.
• Η Ελλάδα διαθέτει περίπου 37 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι 17 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους. Παρ’ όλα αυτά, ο χρόνος που απαιτείται για την έκδοση μιας δικαστικής απόφασης στην Ελλάδα υπερβαίνει τις 1.600 ημέρες, σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 450 ημερών. Την εικόνα της καθυστέρησης στην απονομής της δικαιοσύνης επιβεβαιώνουν τα παρακάτω στατιστικά στοιχεία. Ειδικότερα:
• Διάρκεια διαδικασιών (μέσος χρόνος επίλυσης υποθέσεων):
• Πολιτικές και εμπορικές υποθέσεις:
• Πρωτοδικεία: Περίπου 500 έως 700 ημέρες.
• Εφετεία: Πάνω από 900 ημέρες.
• Διοικητικά δικαστήρια: Ο χρόνος εκδίκασης συχνά υπερβαίνει τις 1.000 ημέρες (!), με τις φορολογικές υποθέσεις να παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Ποινικές υποθέσεις: Ο μέσος χρόνος εκδίκασης κυμαίνεται από 250 έως 400 ημέρες, ανάλογα με τον βαθμό και τη φύση της υπόθεσης.
Oι καθυστερήσεις αυτές στην απονομή της δικαιοσύνης στη χώρα μας έχουν, αναμφίβολα, ως συνέπεια τη μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη αλλά και την επιβάρυνση της οικονομίας, ενώ δεν είναι λίγες οι καταδίκες της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η τεχνητή νοημοσύνη απέναντι στο πρόβλημα αυτό της καθυστέρησης απονομής της δικαιοσύνης μπορεί να συνδράμει στη μείωση του χρόνου εκδίκασης υποθέσεων μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών διαχείρισης εγγράφων, προγραμματισμού ακροάσεων και ψηφιακής επεξεργασίας υποθέσεων. Ετσι, αντί να αναζητά κάποιος τη λύση ατελείωτες ώρες σε βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων, η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει τη δυνατότητα γρήγορης και ακριβούς αναζήτησης νομολογίας και νομοθεσίας διευκολύνοντας το έργο δικηγόρων, δικαστών και ερευνητών.
* Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
Διαβάστε επίσης:
Ποιος είναι ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ’ – Οι θέσεις του και η διαδρομή από το Σικάγο στο Βατικανό
Ρόμπερτ Φράνσις Πρεβόστ: Ποιος είναι ο νέος Πάπας – Ο πρώτος Αμερικανός
Ο Ρόμπερτ Πρεβόστ είναι ο νέος Πάπας
Μπιλ Γκέιτς: «Ο Έλον Μασκ σκοτώνει τα πιο φτωχά παιδιά του κόσμου»
Πακιστάν: Κινεζικό μαχητικό J-10 κατέρριψε ινδικά αεροσκάφη, λένε αμερικανοί
