Δικλίδες ασφαλείας ώστε να θωρακισθεί συνταγματικά η ρύθμιση για την ψήφο των αποδήμων περιλαμβάνει η κυβερνητική πρόταση αναθεώρησης του άρθρου 54 του Συντάγματος.
Εντάσσεται πρόβλεψη για προϋποθέσεις διευκόλυνσης των εκτός επικρατείας εκλογέων ώστε να μπορούν να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους, ενώ καθιερώνονται εκλογικές περιφέρειες αποδήμου ελληνισμού.
Στην πρόταση της ΝΔ για την αναθεώρηση του άρθρου 54 περιλαμβάνονται ως προϋποθέσεις η κατοχή αριθμού φορολογικού μητρώου, ο χρόνος απουσίας από τη χώρα ή η παρουσία στη χώρα για ορισμένο χρόνο στο παρελθόν.
Επίσης, ορίζεται ότι :
-ορισμένες θέσεις του ψηφοδελτίου επικρατείας κάθε κόμματος καταλαμβάνονται υποχρεωτικά από τον ελληνισμό της διασποράς.
-μπορεί να καθιερώνονται μία ή περισσότερες εκλογικές περιφέρειες απόδημου Ελληνισμού.
Το μεσημέρι της Τετάρτης (30.10.2019) στην εν εξελίξει συζήτηση της Επιτροπής για την Συνταγματική Ανανθεώρηση στη Βουλή, όλα τα κόμματα ανέπτυξαν το σκεπτικό των προτάσεών τους για τη διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων. Παράλληλα, έθεσαν τις ενστάσεις τους (αλλά και θετικές κρίσεις) επί της πρότασης αναθεώρησης του άρθρου 54, όπως αυτό διατυπώθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ είχαν θέσει, ήδη από την Διακομματική Επιτροπή σχετικά με την ψήφο των εκτός επικρατείας εκλογέων, την εκ των ων ουκ άνευ ανάγκη συνταγματικής αναθεώρησης ώστε η νομοθετική ρύθμιση η οποία θα διαμορφωθεί στη συνέχεια να είναι συνταγματικά θωρακισμένη.
Η κυβερνητική πρόταση για την αναθεώρηση του Άρθρο 54 αφορά την προσθήκη νέας παραγράφου 4 ως εξής:
«4. Με τον νόμο της παραγράφου 4 του άρθρου 51 μπορεί να τίθενται προϋποθέσεις στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στον τόπο διαμονής τους από τους εκλογείς που βρίσκονται έξω από την Επικράτεια, όπως η κατοχή αριθμού φορολογικού μητρώου, ο χρόνος απουσίας από τη χώρα ή η παρουσία στη χώρα για ορισμένο χρόνο στο παρελθόν. Με τον νόμο της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου μπορεί να ορίζεται ότι ορισμένες θέσεις του ψηφοδελτίου επικρατείας κάθε κόμματος καταλαμβάνονται υποχρεωτικά από τον ελληνισμό της διασποράς. Με τον νόμο της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορεί να καθιερώνονται μία ή περισσότερες εκλογικές περιφέρειες απόδημου Ελληνισμού, κατά παρέκκλιση της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου».
Tι λένε τα κόμματα
Αξίζει να επισημανθεί ότι το ζήτημα της πρόβλεψης για εκλογική ή εκλογικές περιφέρειες αποδήμου ελληνισμού είχε τεθεί από το Κίνημα Αλλαγής και από το ΜεΡΑ25.
Κατά τη συζήτηση στην επιτροπή αναθεώρησης του άρθρου 54 επί της κυβερνητικής πρότασης υπήρξαν διαφοροποιήσεις που εκφράστηκαν από εκπροσώπους των κομμάτων για αλλαγές στη διατύπωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ άλλων έθεσε το θέμα της πιστοποίησης αναφορικά με το ΑΦΜ, όπως και το ΚΚΕ, που σημείωσε ότι είναι στενή η διατύπωση για κατοχή αριθμού φορολογικού μητρώου, τόσο λόγω του ότι δεν καλύπτει δεσμούς πέραν των οικονομικών, αλλά και υπό το πρίσμα νέων δεδομένων (π.χ. κατάργηση ΑΦΜ, ενοποίηση ΑΜΚΑ και άλλων στοιχείων σε έναν ενιαίο αριθμό κλπ) .
Παράλληλα, δόθηκε έμφαση στην ανάγκη να γίνεται πιο συγκεκριμένη αναφορά αφενός στην αυξημένη πλειοψηφία των 200 βουλευτών για να τεθεί εν ισχύ σχετικός νόμος και αφ΄ετέρου στο ότι η αυτοπρόσωπη παρουσία για να ψηφίσουν απόδημοι σε κτίρια που θα οριστούν ως εκλογικά κέντρα στο εξωτερικό είναι πρόσφορο μέσο διευκόλυνσης κατά την έννοια του άρθρου 51 του Συντάγματος.
Το αναθεωρητέο άρθρο 54 του Συντάγματος βρίσκεται υπό τελική διαμόρφωση. Παράλληλα, όλα τα κόμματα αναμένουν το κείμενο της νομοθετικής πρότασης που καταρτίζει το υπουργείο Εσωτερικών, στη βάση σημείων που τέθηκαν ως κοινός τόπος κατά τις συνεδριάσεις της Διακομματικής Επιτροπής για την ψήφο των Αποδήμων .
Το Κίνημα Αλλαγής εμφανίζεται θετικό στην προσπάθεια που γίνεται με την προωθούμενη πρόταση νομοθετικής ρύθμισης, παρά το ότι τη θεωρεί «κολοβή», κατά την έκφραση του εκπροσώπου του Κώστα Σκανδαλίδη (καθώς εκτός άλλων δεν περιλαμβάνεται καν η επιστολική ψήφος, την οποία το ΚΙΝΑΛ θεωρεί ώριμο να ισχύσει).
Ο ΣΥΡΙΖΑ δια του εκπροσώπου του Γιώργου Κατρούγκαλου και το ΚΚΕ, δια του εκπροσώπου του μέλους της ΚΕ και βουλευτή Γιάννη Γκιόκα, παρεμβαίνουν για βελτιώσεις. Και τα δυο κόμματα βρίσκονται εν αναμονή και του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών για τη διευκόλυνση των εκτός επικρατείας εκλογέων, ώστε να καθορίσουν την τελική τους στάση.
