Η πορεία της μουσικοσυνθέτριας Ελένης Καραΐνδρου, η οποία στις 11 Ιουνίου γίνεται επίτιμη διδάκτορας του ΕΚΠΑ.
Ακόμη μία σημαντική τιμητική διάκριση έρχεται να προστεθεί στο βιογραφικό της συνθέτριας Ελένης Καραΐνδρου, διεθνώς γνωστής για τις συνεργασίες της με τον σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο (1935 – 2012) στον κινηματογράφο και με το Απλό Θέατρο του συζύγου της Αντώνη Αντύπα (1941 – 2024), όπως και για τις κυκλοφορίες των έργων της από την κορυφαία δισκογραφική ECM του Μάνφρεντ Αϊχερ.
Οι βραβεύσεις δεν στοιχειοθετούν κάποια πρωτοφανή συνθήκη στην καριέρα της Καραΐνδρου, αν ανατρέξουμε στο 1992 και το βραβείο Fellini – Καλύτερου Συνθέτη της Ευρώπης που απέσπασε από τη Europa Cinema της Ιταλίας, στον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής που της απένειμε το 2002 ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, καθώς και στο Μετάλλιο του Ιππότη του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών που της απονεμήθηκε το 2014 από το υπουργείο Πολιτισμού και Επικοινωνίας της Γαλλικής Δημοκρατίας για το σύνολο του έργου της. Αυτήν τη φορά, συγκεκριμένα στις 11 Ιουνίου, η Ελένη Καραΐνδρου θα αναγορευθεί σε επίτιμη διδάκτορα του τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Η συνεργασία με τον Μάλικ
Η ίδια η Καραΐνδρου αντιμετωπίζει με μια αφοπλιστική ηρεμία την επικείμενη αναγόρευσή της από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μόλις δέκα μήνες έχουν περάσει από τη μεγαλύτερη απώλεια της ζωής της, αυτή του συζύγου της Αντώνη Αντύπα, με τον οποίο συμπορεύθηκαν για σχεδόν σαράντα χρόνια. Εξακολουθεί όμως να είναι παραγωγική και δραστήρια και οι φαν της σήμερα αδημονούν για την πρεμιέρα του «The way of the wind», της νέας ταινίας του Τέρενς Μάλικ με τη δική της μουσική. Η ταινία, ένα διαφορετικό βιβλικό δράμα για μια άλλη πτυχή του βίου του Ιησού Χριστού, βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης και δεν σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία του σημαντικού Αμερικανού σκηνοθέτη με την Καραΐνδρου, καθώς σε προηγούμενη ταινία του είχε χρησιμοποιήσει δύο θέματά της από τις θεατρικές «Τρωάδες».
Είναι κομβικής σημασίας η συνεργασία αυτή της Καραΐνδρου με τον Μάλικ, που ήρθε λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του Αγγελόπουλου. Μοιάζει σαν τη φυσική συνέχεια μιας πορείας που είχε ξεκινήσει με τον επαναπατρισμό της από τη Γαλλία στα μέσα του 1970, όταν ο Νίκος Κούνδουρος της ζήτησε να γράψει μουσική σε μια ταινία του Τάκη Κανελλόπουλου. Ακολούθησαν ο Μαυρίκιος, ο Χριστοφής και βέβαια ξένοι δημιουργοί στις ταινίες των οποίων επίσης έγραψε μουσική, όπως ο Κρις Μαρκέρ και η Μαργκαρέτε φον Τρότα.
Παράλληλα με την ενασχόλησή της με την 7η τέχνη η Καραΐνδρου υπήρξε στέλεχος του ρηξικέλευθου Τρίτου Προγράμματος (1975 – 1982) επί των ημερών του Μάνου Χατζιδάκι. Με τον δε Θόδωρο Αγγελόπουλο είχαν μια σχέση ζωής, εφάμιλλη μ’ αυτή των Φεντερίκο Φελίνι – Νίνο Ρότα, που την οδήγησε στην υποψηφιότητά της στα ευρωπαϊκά Οσκαρ (Felix) με την ταινία «Το λιβάδι που δακρύζει» (2004).
Τραγούδια με ιστορία
Το παράδοξο με την Καραΐνδρου είναι ότι, ενώ ασχολήθηκε κατά κόρον με την οργανική μουσική για κινηματογράφο και θέατρο, τα λίγα τραγούδια που συνέθεσε –κι αυτά προερχόμενα επίσης από τον κινηματογράφο και το θέατρο– έγραψαν τη δική τους ιστορία το καθένα ξεχωριστά. Από την «Τιμή της αγάπης» με τη Δήμητρα Γαλάνη και το «Ταξίδι στα Κύθηρα» με τον Γιώργο Νταλάρα μέχρι το «Πανσέληνος ο έρωτας» με τη Χαρούλα Αλεξίου και το «Χάθηκα μέσα στη ζωή μου» με την Τζένη Καρέζη (τελευταία ηχογράφηση της κοσμαγάπητης ηθοποιού), η Καραΐνδρου επέδειξε την τρομερή ευχέρειά της στη δημιουργία λυρικών τραγουδιών που περιέχουν όλες τις επιρροές της, από την ελληνική λαϊκή μουσική μέχρι τις προκλασικές μπαλάντες και την τζαζ. Υπάρχει βέβαια και η «Μεγάλη αγρύπνια» (1975) σε στίχους Κ. Χ. Μύρη, το δισκογραφικό της ντεμπούτο με τη Μαρία Φαραντούρη, αλλά αυτό πλέον στέκεται στις μέρες μας ως ντοκουμέντο από την τοιχογραφία της νεότερης Εθνικής Αντίστασης και της μεταπολίτευσης.
Για όλα αυτά τα σπουδαία έργα και το ακριβό συναίσθημα που η Ελένη Καραΐνδρου προσφέρει αφειδώς στο κοινό της επί πολλές δεκαετίες θα βραβευθεί από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τώρα που τα εγγόνια της ασχολούνται κι αυτά με τη μουσική, και μάλιστα η εγγονή της θα συμπράξει στο μουσικό πρόγραμμα της συγκεκριμένης εκδήλωσης, η Καραΐνδρου φαίνεται να τιμάται ως συνθέτρια, ως προσωπικότητα και ως γυναίκα. Για να δικαιωθεί κι εκείνος ο χαρακτηρισμός που της αποδόθηκε στο παρελθόν από το περιοδικό «Time» η Δέκατη Μούσα της Ελλάδας.
Η τελετή της αναγόρευσης
Η αναγόρευση της Ελένης Καραΐνδρου θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 11 Ιουνίου, στις 7 το απόγευμα, στη Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της εκδήλωσης, θα γίνουν η παρουσίαση του έργου και της προσωπικότητάς της, ανάγνωση των κειμένων του ψηφίσματος του τμήματος, καθώς και η περιένδυσή της με την τήβεννο της σχολής. Προτού η εκδήλωση τερματιστεί με μουσικό πρόγραμμα από την Ορχήστρα Δωματίου του τμήματος, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ομιλία της συνθέτριας.