Όπως είχαν προγραμματιστεί, κανονικά για το 2018, θα πραγματοποιηθούν τα τεστ αντοχής των τραπεζών όπως πρότεινε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα απαντώντας στις απαιτήσεις του ΔΝΤ. Οι σχετικές δηλώσεις του Ευκλείδη Τσακαλώτου επιβεβαιώθηκαν σήμερα από τον Πολ Τόμσεν.
Όπως είχαν προγραμματιστεί, κανονικά για το 2018 θα πραγματοποιηθούν τα τεστ αντοχής των τραπεζών όπως πρότεινε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα απαντώντας στις νέες απαιτήσεις του ΔΝΤ.
Στο θέμα είχε αναφερθεί χθες το βράδυ, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος λέγοντας πως τα stress test θα πραγματοποιηθούν όπως ήταν προγραμματισμένο το 2018, τόσο για τις ελληνικές όσο και τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Όπως είχε πει ο κ. Τσακαλώτος, αυτό που θα αλλάξει είναι ότι τα αποτελέσματά τους δεν θα ανακοινωθούν το καλοκαίρι, αλλά πριν κλείσει το ελληνικό πρόγραμμα (τον Αύγουστο του 2018). Συνεπώς –είχε προσθέσει ο υπουργός Οικονομικών – δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι σε καλή θέση.
Σε ερώτηση μάλιστα για τα τεστ αντοχής, ανέφερε ότι «έως την Παρασκευή θα ξέρετε την τελική λύση» και ότι δεν θα υπάρξει έλεγχος της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών (AQR), όπως έχει ζητήσει το Ταμείο.
Η υποχώρηση αυτή του ΔΝΤ επιβεβαιώνεται και με τη δήλωση του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τομέα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Πολ Τόμσεν από το Λονδίνο ο οποίος επιπλέον ανέφερε πως το ταμείο δεν βλέπει καθόλου προβλήματα χρηματοοικονομικής σταθερότητας στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με αυτή ο κ. Τόμσεν στο περιθώριο του συνεδρίου που διοργανώνει το ΔΝΤ ανέφερε τα εξής:
«Όσον αφορά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι δεν βλέπουμε καθόλου προβλήματα χρηματοοικονομικής σταθερότητας στην Ελλάδα.
Το ζήτημα είναι ότι πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει μια στρατηγική για την αντιμετώπιση του εξαιρετικά υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων δανείων της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα. Σχετικά με αυτό, είχαμε προτείνει την επικαιροποίηση της αναθεώρησης της ποιότητας του ενεργητικού του 2015 (AQR) μέχρι την επόμενη άνοιξη.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πρότεινε αντίθετα να προωθηθούν οι ήδη προγραμματισμένες προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων (stress tests) και να πραγματοποιηθούν στοχοθετημένες αναθεωρήσεις περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών υποδεικνύοντας ότι αυτό θα μας επιτρέψει να συγκεντρώσουμε τις απαραίτητες πληροφορίες για να αξιολογήσουμε κατά πόσον η σημερινή στρατηγική για την εξασφάλιση της χρηστής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος είναι επαρκής, χωρίς να χρειάζεται να διενεργηθεί πλήρης αναθεώρηση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού (AQR). Θεωρούμε ότι πρόκειται για μια εποικοδομητική πρόταση που επιτυγχάνει τους ίδιους ευρείς στόχους και τώρα συζητάμε τους ακριβείς τρόπους με τους συναδέλφους μας στην ΕΚΤ».
Η ιστορία της διαφωνίας:
Οι διαφωνίες των δύο πλευρών για τον έλεγχο των τραπεζών ξεκίνησαν το καλοκαίρι. Το ΔΝΤ είχε ζητήσει με την έκθεση του στις 20 Ιουλίου (staff report) για την κατ’ αρχήν έγκριση του ελληνικού προγράμματος να γίνει νέος έλεγχος ποιότητας ενεργητικού (Asset Quality Review ή AQR) και ασκήσεις αντοχής (stress tests) των ελληνικών τραπεζών πολύ πριν τη λήξη του προγράμματος. Σημείωνε, επίσης, ότι αν προέκυπταν κεφαλαιακές ανάγκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια που προβλέπονται από το τρίτο πρόγραμμα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έως το τέλος του προγράμματος.
Σημειώνεται ότι ασκήσεις αντοχής και έλεγχος ποιότητας του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών έγιναν τελευταία φορά το δεύτερο εξάμηνο του 2015 – στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος – με βάση τις οποίες έγινε και η τελευταία ανακεφαλαιοποίησή τους. Οι ασκήσεις αντοχής, που αποτελούν συνήθη πρακτική της ΕΚΤ, δείχνουν αν τα κεφάλαια των τραπεζών θα αντέξουν, με βάση ορισμένες δυσμενείς υποθέσεις για την πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών και άλλων δεικτών, όπως των τιμών των ακινήτων. Ο έλεγχος της ποιότητας του ενεργητικού έχει να κάνει με το αν απεικονίζεται σωστά η αξία του. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΚΤ στις 31 Οκτωβρίου 2015, διαπιστώθηκε συνολική υστέρηση κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών ύψους 4,4 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου και 14,4 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του δυσμενούς σεναρίου. Η υστέρηση κεφαλαίων περιλάμβανε προσαρμογές που προέκυψαν από τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού ύψους 9,2 δισ. ευρώ.
Η ΕΚΤ είχε εκφράσει εξ αρχής τη διαφωνία της, με κύκλους της να δηλώνουν μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΔΝΤ ότι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) έχει αποφασίσει για τις εποπτικές προτεραιότητές του σχετικά με τις ελληνικές τράπεζες για τους επόμενους 12 μήνες. Απαντώντας σε επιστολή της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η αντιπρόεδρος του SSM, Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκερ, υπογράμμιζε στις 30 Ιουνίου 2017 ότι η Εποπτική Αρχή της ΕΚΤ είναι ανεξάρτητο όργανο και δεν παίρνει οδηγίες από θεσμούς ή όργανα της ΕΕ, κυβερνήσεις ή οποιονδήποτε άλλον Οργανισμό, Ανέφερε, επίσης, ότι είναι προγραμματισμένοι για το δεύτερο εξάμηνο του 2017 επιτόπιοι έλεγχοι σε συστημικές ελληνικές τράπεζες, «μία περίοδο στην οποία θα πρέπει να έχουν εφαρμοσθεί τα λειτουργικά μέτρα για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων».
Την περασμένη Δευτέρα, ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι ο SSM έχει ειδοποιήσει το ΔΝΤ ότι τα stress tests των ελληνικών τραπεζών θα γίνουν νωρίτερα το 2018. Χθες, όπως προαναφέρθηκε, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, τόνισε ότι τα stress tests θα γίνουν σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως έχουν προγραμματισθεί και απλώς τα αποτελέσματά τους θα ανακοινωθούν πριν από τη λήξη του προγράμματος.
