Το πολιτικοποιημένο αμερικανικό πανκ ροκ συγκρότημα που χρησιμοποιεί συχνά τη σκηνή ως πλατφόρμα διαμαρτυρίας και αφύπνισης έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα φέρνοντας μαζί του τραγούδια για εκείνους που δεν πρέπει να σιωπούν.
Ήταν Σεπτέμβριος 2004 όταν οι Green Day, το αμερικανικό συγκρότημα που δημιουργήθηκε το 1987 και που στη δεκαετία του ’90 έβαλε το πανκ ροκ στη σφαίρα του mainstream μπολιάζοντας τον τραχύ ήχο του ιδιώματος με πιασάρικες μελωδίες και ρεφρέν που κολλάνε στο μυαλό, κυκλοφόρησαν το έβδομο άλμπουμ τους. Η –κατά πολλούς ανεξήγητη– εμπορική αποτυχία του «Warning», που είχε κυκλοφορήσει το 2000, υποχρέωσε την τριπλέτα των Μπίλι Τζο Άρμστρονγκ (κιθάρα, φωνητικά), Μάικ Ντερντ (μπάσο) και Τρε Κουλ (ντραμς), που παραμένει σταθερή από το 1990 και μετά, να πραγματοποιήσει μια πιο εμπορική στροφή στον ήχο των Green Day. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος τα κατάφεραν περίφημα, αφού το περί ου ο λόγος «American idiot», η πανκ ροκ όπερα με πάνω από 15 εκατομμύρια πωλήσεις, έμελλε να γίνει το άλμπουμ που επανέφερε το συγκρότημα στην κορυφή, ενώ έγινε και μιούζικαλ που έκανε πρεμιέρα το 2009 στο Μπέρκλεϊ και στη συνέχεια ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ.
Αντιπολεμικό και διαχρονικό
Το «American idiot» ήταν ένα αντισυμβατικό και γεμάτο θυμό άλμπουμ που εξέπεμπε ένα ηχηρό πολιτικό και αντιπολεμικό μήνυμα, ασκώντας έντονη κριτική στον Τζορτζ Μπους τον νεότερο και στην κατάσταση στις ΗΠΑ μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Με αιχμές του δόρατος το ομώνυμο κομμάτι και το «Holiday», το οποίο ο Άρμστρονγκ έχει χαρακτηρίσει ως «το πιο πολιτικό τραγούδι που έχουμε γράψει ποτέ» καθώς φτάνει να παραλληλίσει την κυβέρνηση Μπους με τον φασισμό, το άλμπουμ εκφράζει την οργή για τις κυβερνητικές ενέργειες, τη χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης με στόχο να εξυπηρετηθεί το αφήγημα περί αναγκαίας επέμβασης στο Ιράκ και την αποχαύνωση της αμερικανικής κοινωνίας που δεν σκέφτεται, απλώς υπακούει και καταναλώνει ό,τι της σερβίρουν. Μάλιστα, στο «Holiday» η κριτική γίνεται ακόμη πιο δηκτική, εμφανίζοντας τους πολίτες τόσο βυθισμένους στις ανέσεις τους και στην απάθεια που ούτε καν συνειδητοποιούν τι συμβαίνει γύρω τους.
Στις αρχές του 2024, χρονιά προεκλογική για τις ΗΠΑ αλλά και επετειακή για τους ίδιους, καθώς συμπληρώθηκαν είκοσι χρόνια από την κυκλοφορία του εμβληματικού δίσκου, οι Green Day εμφανίστηκαν στην εκπομπή «New year’s rockin’ eve with Ryan Seacrest» του Ντικ Κλαρκ. Εκεί έπαιξαν το τραγούδι «American idiot», κάνοντας όμως μια μικρή, πλην όμως σημαντική αλλαγή στους στίχους του τραγουδιού. Το «I’m not a part of a redneck agenda» (σ.σ.: ο όρος «redneck» είναι μια ειρωνική αναφορά σε έναν συντηρητικό, εθνικιστικό τρόπο σκέψης που προωθείται ως «παραδοσιακός αμερικανισμός») έγινε «I’m not part of the MAGA agenda» (σ.σ.: τα αρχικά MAGA από το κεντρικό σύνθηµα του Τραµπ: Make America Great Again), µιας Αµερικής δηλαδή που δεν περιλαµβάνει µειονότητες, φτωχούς ή διαφορετικούς, στέλνοντας σε ζωντανή µετάδοση ένα µήνυµα κατά της υποψηφιότητας του Τραµπ, για τον οποίο το συγκρότηµα εκφράζει την απέχθειά του µε κάθε ευκαιρία.
Μάλιστα, ο Άρµστρονγκ είχε πει σε µια συνέντευξή του στο περιοδικό «Kerrang!» τον Αύγουστο του 2016, µε τις ΗΠΑ και τότε σε προεκλογική περίοδο: «Αυτός είναι ο Χίτλερ! Μερικές φορές σκέφτοµαι ότι ίσως να υπερέβαλλα λίγο µε τον Μπους, αλλά µε τον Τραµπ απλά δεν έχω την παραµικρή αµφιβολία», ενώ µετά τη νίκη του επικεφαλής των Ρεπουµπλικανών έγραψε: «Η κοινωνική πρόοδος έφαγε µια δυνατή γροθιά στο πρόσωπο. Η σκοτεινή πλευρά των αγγέλων µάς µίλησε. Ζητωκραυγάζουν αλλά τους λυπάµαι γιατί δεν έχουν ιδέα σε τι έχουν µπλέξει τη χώρα µας και τον υπόλοιπο κόσµο».
Κάλεσε επίσης τους ψηφοφόρους του Τραµπ να µην πηγαίνουν στις συναυλίες των Green Day: «Οποιος υποστηρίζει τον Τραµπ δεν καταλαβαίνει τι πρεσβεύει η µουσική των Green Day. Αν τον υποστηρίζεις, µην έρχεσαι στις συναυλίες µας. ∆εν σε θέλουµε». Λίγες µέρες µετά οι Green Day εµφανίστηκαν ζωντανά στα American Music Awards και κατά τη διάρκεια του τραγουδιού «Bang bang» βροντοφώναξαν –πάλι σε ζωντανή µετάδοση– «No Trump/ no KKK/ no fascist USA» εµπνευσµένοι από τους Millions of Dead Cops (MDC) και το τραγούδι «Born to die» που ξεκινάει µε τη διακήρυξη «No war/ no KKK/ no fascist USA».
Ο αντίκτυπος από τον παραλλαγµένο στίχο «I’m not part of the MAGA agenda» ήταν µεγάλος και προκάλεσε πολιτική σύγκρουση στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ. Ο Ίλον Μασκ κατηγόρησε µέσα από το X τους Green Day ότι έγιναν «συστηµικοί», ενώ το συντηρητικό δίκτυο Fox News στράφηκε επίσης εναντίον του συγκροτήµατος που πρόσφατα επέκρινε τόσο την αντιµεταναστευτική πολιτική του Τραµπ όσο και την απόφασή του για ανάπτυξη της εθνοφρουράς και καταστολή των µεταναστευτικών διαδηλώσεων στην Καλιφόρνια. «Θα προτιµούσα να µη χρειάζεται να ασχολούµαι µε την πολιτική στη ζωή µου, αλλά είµαι ενήλικας και ξέρω ότι υπάρχουν πράγµατα που µπορούν να αλλάξουν µόνο µε το να µιλήσεις ή να ξεσπάσεις» απάντησε τότε ο Τρε Κουλ, ντράµερ του συγκροτήµατος.
Αποκορύφωµα της αντιτραµπικής ρητορικής των Green Day ήταν η εναρκτήρια συναυλία του αµερικανικού σκέλους της περιοδείας «The Saviors Tour», τον Ιούλιο του 2024 στην Ουάσιγκτον, λίγες µέρες µετά την απόπειρα δολοφονίας του Τραµπ, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Αρµστρονγκ ύψωσε µια µάσκα του υποψήφιου τότε προέδρου που του πέταξε κάποιος από το κοινό και που είχε τη λέξη «idiot» (ηλίθιος) γραµµένη µε µαρκαδόρο στο µέτωπο. Καθώς το πολιτικό θερµόµετρο στις ΗΠΑ είχε χτυπήσει κόκκινο, η κίνηση του Αρµστρονγκ προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και δίχασε ακόµη και οπαδούς των Green Day που δηλώνουν πολέµιοι του Αµερικανού προέδρου. Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που θεώρησαν ότι η µπάντα και ο Άρµστρονγκ υπερέβησαν τα εσκαµµένα, κυρίως λόγω της χρονικής συγκυρίας. «Απολύτως αηδιαστικό το γεγονός ότι κρατήσατε ένα κοµµένο κεφάλι του Τραµπ στην Ουάσινγκτον µία εβδοµάδα µετά την απόπειρα κάποιου ανόητου να τον δολοφονήσει» έγραψε χρήστης του X που δήλωνε ότι απεχθάνεται τον Τραµπ, µε κάποιους άλλους να χαρακτηρίζουν το σκηνικό στηµένο και τους υποστηρικτές των Green Day να αντιτείνουν ότι µια µάσκα δεν ισοδυναµεί µε κοµµένο κεφάλι και ότι υπάρχει η προφανής σύνδεση µε το άλµπουµ «American idiot».
Στο πλευρό της Παλαιστίνης
Μπορεί ο στίχος-πολιτική δήλωση «I’m not a part of the MAGA agenda» να καθιερώθηκε (σε µια περίπτωση µάλιστα, τον περασµένο Ιανουάριο, ο Άρµστρονγκ «απάντησε» στον Μασκ τραγουδώντας «I’ m not a part of the Elon agenda» κατά τη διάρκεια συναυλίας των Green Day στη Νότιο Αφρική, γενέτειρα του Μασκ), όµως αυτή δεν ήταν η µοναδική φορά που οι Green Day άλλαξαν τους στίχους τους για να επικαιροποιήσουν τα µηνύµατα των τραγουδιών τους και να πάρουν θέση για όσα συµβαίνουν γύρω µας και για τα οποία δεν πρέπει να σιωπούµε.
Τον περασµένο Απρίλιο και ενώ το δεύτερο σκέλος της περιοδείας «The Saviors Tour» βρίσκεται σε εξέλιξη το συγκρότηµα εµφανίστηκε στο περίφηµο Φεστιβάλ Coachella στην Καλιφόρνια. Στο τραγούδι «Jesus of suburbia», στο οποίο η µπάντα συστήνει τον κεντρικό ήρωα του «American idiot», έναν ανήσυχο νεαρό που αναζητά την ταυτότητά του σε µια πόλη γεµάτη αδιαφορία, πολιτική υποκρισία και καταναλωτισµό, ο Αρµστρονγκ και οι Green Day πήραν θέση για όσα διαδραµατίζονται στη Γάζα. Ο στίχος «Runnin’ away from pain when you’ve been victimized» έγινε «Runnin’ away from pain, like the kids from Palestine», σε ακόµη µία έκφραση αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό µετά την εµφάνιση του Αρµστρονγκ µε τη σηµαία της Παλαιστίνης τυλιγµένη γύρω από τον ώµο του κατά τη διάρκεια συναυλίας στη Μαλαισία, αλλά και την αλλαγή ενός ακόµη στίχου µέσα από το ίδιο τραγούδι σε συναυλία στο Μεξικό. Συγκεκριµένα, το «From Anaheim to the Middle East» έγινε «From Palestine to the Middle East», δείχνοντας για ακόµη µία φορά πόσο αποφασισµένοι είναι οι Green Day όχι µόνο να µη σιωπήσουν, αλλά να χρησιµοποιήσουν τη δηµοτικότητά τους υπέρ του παλαιστινιακού λαού.
Στις 6 Ιουλίου η «The Saviors Tour» περιοδεία που συµπίπτει µε τα 20 χρόνια του «American idiot» αλλά και τα 30 του «Dookie», θα κάνει στάση στην Αθήνα φέρνοντας τους Green Day για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Ejekt Festival, το οποίο επίσης γιορτάζει, καθώς συµπληρώνει 20 χρόνια παρουσίας στα ελληνικά συναυλιακά δρώµενα. Μαζί τους θα εµφανιστούν δύο από τα κορυφαία ονόµατα της βρετανικής µουσικής, οι The Kooks και οι Inhaler, ενώ τη συναυλία θα ανοίξουν οι The Overjoyed.
Με τον Τραµπ να έχει εµπλέξει τις ΗΠΑ σε έναν ακόµη πόλεµο και µε δεδοµένη την τάση των Green Day να µετατρέπουν συχνά τις εµφανίσεις τους σε πολιτικές (δια)δηλώσεις, µάλλον θα πρέπει να έχουµε τα αυτιά µας ανοιχτά και για άλλους παραλλαγµένους στίχους.
Η λασπομαχία στο Γούντστοκ
Ακόμα ένα περιστατικό στο οποίο οι Green Day έγραψαν συναυλιακή ιστορία ήταν στις 14 Αυγούστου 1994 όταν εμφανίστηκαν στη συναυλία για τα 25 χρόνια από το Γούντστοκ, η οποία έμεινε στην ιστορία κυρίως για τη λασπομαχία που ξέσπασε εκείνη τη μέρα και σημάδεψε την καριέρα τους σε βαθμό τέτοιο που ο Μπίλι Τζο Άρμστρονγκ να τη χαρακτηρίζει ως «τη συναυλία που εκτόξευσε τους Green Day». Τον Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου το συγκρότημα είχε κυκλοφορήσει το «Dookie» και το εμβληματικό «Basket case» παιζόταν στα ραδιόφωνα από το πρωί μέχρι το βράδυ.
Οι Green Day ήταν το δεύτερο συγκρότημα που ανέβηκε στη σκηνή, ενώ η βροχή που είχε προηγηθεί είχε μετατρέψει το χώμα που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης στο προάστιο Σόγκερτι της Νέας Υόρκης σε λάσπη. Κάποια στιγμή ο κόσμος άρχισε να πετάει λάσπη προς τη σκηνή, με τον Άρμστρονγκ να την πετά πίσω στο κοινό προκαλώντας γενική υστερία. Η λασπομαχία διαρκείας ανάμεσα σε κοινό και μπάντα κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια του τραγουδιού «Paper lanterns», όταν ο κόσμος άρχισε να ορμάει στη σκηνή.
Ένα μέλος του προσωπικού ασφαλείας μάλιστα πέρασε τον μπασίστα Μάικ Ντερντ για οπαδό και τον έσπρωξε με τόση δύναμη που του έσπασε δύο τρία δόντια. Το βίντεο με τους Green Day να παίζουν ασταμάτητα γεμάτοι λάσπη έχει γίνει σύμβολο της πανκ νοοτροπίας: μη σταματάς, όσο χάος κι αν επικρατεί.
INFO
Κυριακή 6 Ιουλίου. ΟΑΚΑ
