Το φιλμ του Κουστουρίτσα «Ελ Πέπε: Μια ανώτερη ζωή» για τον Ουρουγουανό πρόεδρο που έφυγε πρόσφατα.
«Το πιστεύω ακράδαντα και σας παρακαλώ μη με παρεξηγήσετε» λέει στον φακό του Εμίρ Κουστουρίτσα ο ηλικιωμένος Πέπε Μουχίκα με το χαρακτηριστικό σκανδαλιάρικο ύφος του και συνεχίζει: «Μερικές φορές το κακό είναι καλό. Και το αντίστροφο». Αναλύοντας το σκεπτικό της παραπάνω φράσης ο Μουχίκα θεωρεί ότι δεν θα ήταν ο ίδιος άνθρωπος αν δεν είχε περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του στη φυλακή. «Δεν θα ήμουν αυτός που είμαι σήμερα δίχως τα περισσότερο από δέκα χρόνια (σ.σ.: δεκατρία συνολικά) που πέρασα στη φυλακή και την απομόνωση. Χωρίς αυτά τα βιώματα ίσως να είχα έπαρση ή να ήμουν ένας εγωιστής. Όμως τα χρόνια στη φυλακή με έκαναν πιο προσγειωμένο και ταπεινό». Και πιο ολιγαρκή, θα συμπληρώσουμε εμείς, αφού ο Πέπε σε όλη του τη διαδρομή παρέμεινε φτωχός. Η μοναδική περιουσία που είχε ήταν το μικρό σπίτι του, καθώς αποφάσισε να χαρίσει τον μισθό του αρχηγού κράτους στα κοινωνικά προγράμματα που θέσπισε για την καταπολέμηση της φτώχειας στη χώρα του.
Ο πρώην αντάρτης, που πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στις φυλακές, μόλις ανέλαβε την προεδρική εξουσία υιοθέτησε μια σειρά από προοδευτικά μέτρα που είχαν στόχο τη μείωση του ποσοστού φτώχειας που άγγιζε το 39% στη χώρα του. Στο τέλος της θητείας του το ποσοστό είχε μειωθεί στο 11% χάρη στο πρόγραμμα της κοινωνικής κατοικίας που εμπνεύστηκε.
Η προσωπική ιστορία του Μουχίκα είναι η απόδειξη ότι όταν υπάρχει θέληση, ο σοσιαλισμός βρίσκει εύκολα εφαρμογή. «Η Ουρουγουάη είναι το αυθεντικό παράδειγμα που το αποδεικνύει, αρκεί να υπάρχουν πολιτικοί με μεγάλη καρδιά και μικρές τσέπες» λέει στο φιλμ ο Ουρουγουανός ηγέτης.
Είναι η τρίτη ταινία που γυρίζει ο Σέρβος σκηνοθέτης στη Λατινική Αμερική με κεντρικό ήρωα έναν εμβληματικό χαρακτήρα που άφησε το στίγμα του στην Ιστορία. Θυμίζουμε ότι είχαν προηγηθεί τα φιλμ για τον Μαραντόνα και τον Κάστρο. Η γραφή του Κουστουρίτσα κι εδώ ακολουθεί την ίδια λογική με εκείνα τα έργα, καθώς δεν είναι μόνο ένα ντοκιμαντέρ για μια ξεχωριστή προσωπικότητα αλλά και μια κληρονομιά για το αληθινό νόημα του σοσιαλισμού.
Ο αξεπέραστος Πέπε Μουχίκα ή «πρόεδρος των φτωχών» όπως τον χαρακτήριζαν ήταν ο πρόεδρος της Ουρουγουάης την πενταετία 2010-15 και έφυγε την περασμένη Τρίτη από τη ζωή νικημένος από τον καρκίνο, σε ηλικία 89 ετών. Στο «Ελ Πέπε: Μια ανώτερη ζωή» ο Κουστουρίτσα κοιτά συχνά με βλέμμα απορίας τον Μουχίκα. Είναι σαν να αναρωτιέται αν όντως υπάρχουν στην αληθινή ζωή άνθρωποι σαν αυτόν. Την ίδια σκέψη πιθανότατα θα κάνετε κι εσείς μόλις δείτε το φιλμ για τον «φτωχότερο πρόεδρο του κόσμου».
INFO
To ντοκιμαντέρ «Ελ Πέπε: Μια ανώτερη ζωή» του Εμίρ Κουστουρίτσα είναι διαθέσιμο στο Netflix