Τη διεξαγωγή προκαταρκτικής έρευνας για τα έργα του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) ζήτησε από την Κομισιόν η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς έκανε καταρχήν παραδεκτές στα μέσα Μαρτίου τις τρεις αναφορές που της είχαν καταθέσει σχετικά με το έργο της επέκτασης του λιμένα κρουαζιέρας, και όχι μόνο, οργανώσεις πολιτών. Τις αναφορές υπέβαλαν οι Ενεργοί Πολίτες του Πειραιά και το Παρατηρητήριο Πειραϊκής, καθώς και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος, με τη στήριξη επίσης των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Νικόλα Φαραντούρη και της Πλεύσης Ελευθερίας Μαρίας Ζαχαρία, ενώ ιδιαίτερα ανησυχητικός ήταν ο εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής και ομότιμος καθηγητής Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πειραιώς Βασίλης Τσελέντης.
Υποστηρίζοντας τις παρατηρήσεις του, παρουσίασε βίντεο και φωτογραφικό υλικό το οποίο απεικονίζει τα κυψελωτά τσιμεντοκιβώτια (κεσόν) που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή της νέας προβλήτας κρουαζιερόπλοιων να παρουσιάζουν ζημιές, με το τσιμέντο να έχει διαρραγεί και τμήμα του οπλισμού να έχει σκουριάσει! Οπως χαρακτηριστικά είπε στην Επιτροπή Αναφορών, «τα υποθαλάσσια τμήματα των κεσόν παρουσιάζουν σοβαρές φθορές (αποφλοιώσεις) στα μπετά. Εμφανίζονται ρηγματώσεις, αποτινάξεις και αποκολλήσεις ολόκληρων τμημάτων του μπετόν, με αποτέλεσμα ο οπλισμός (ράβδοι χάλυβα) να έχει υποστεί μεγάλη διάβρωση, η οποία επιβαρύνει διαρκώς και τον οπλισμό που ακόμη δεν έχει απογυμνωθεί μέσα στο μπετόν».
Το Παρατηρητήριο Πειραϊκής εξέφρασε ανησυχίες για τη στατική επάρκεια των κεσόν και αναρωτήθηκε γιατί, σε αντίθεση με τις μελέτες που είχε καταθέσει η ΟΛΠ-Coscο, στις οποίες αναφέρεται ότι το τσιμέντο που χρησιμοποιείται είναι «υψηλής ποιότητας», «τα τοποθετημένα κεσόν μέσα σε 2,5 χρόνια από την πόντισή τους, παρουσιάζουν σημαντικές αστοχίες και ζημιές;».
Σύμφωνα με τις αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) των έργων του ΟΛΠ του 2020 και με την ανανέωση του 2023, για την πλήρωση των εν λόγω τσιμεντοκιβωτίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν υλικά βυθοκόρησης, δηλαδή προϊόντα εκσκαφής του βυθού, από το ίδιο ή άλλα έργα του λιμανιού του Πειραιά και σκωρία ηλεκτρικού κλιβάνου, ένα παραπροϊόν της παραγωγής χάλυβα.
Το 2020 και το 2021 βυθοκορήματα από τον λιμένα Ηρακλέους στο Κερατσίνι είχαν διοχετευτεί για να γεμίσουν τα κεσόν της Πειραϊκής. Σε αυτά είχαν γίνει –λανθασμένα– μελέτες εκπλυσιμότητας (σαν δηλαδή να επρόκειτο να εναποτεθούν σε χωματερή), με αποτέλεσμα να μην ελεγχθούν σωστά οι επιπτώσεις των υπερβάσεών τους σε βαρέα μέταλλα στο υποθαλάσσιο περιβάλλον.
Οι τελευταίες αναλύσεις των υλικών βυθοκόρησης από άλλα σημεία του λιμένα Πειραιά από το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών που έγιναν τον Μάρτιο του 2023 έδειξαν επιβάρυνση των ιζημάτων με βαρέα μέταλλα, κυρίως υδράργυρο και χαλκό, αλλά και αρσενικό, μόλυβδο και νικέλιο.
Τι λέει η ΤΕΚΑΛ
«Οι φωτογραφίες που έχουν δημοσιοποιηθεί, υπό την επιφύλαξη της πιστοποίησης της γνησιότητάς τους, ελήφθησαν χωρίς την άδεια της ΟΛΠ ΑΕ» δήλωσε η εταιρεία στο Documento. Η ανάδοχος εταιρεία ΤΕΚΑΛ δεν αμφισβήτησε τις φθορές, απέρριψε όμως το ενδεχόμενο τοξικότητας, τονίζοντας ότι «δεν υπάρχουν τοξικές ουσίες στη μάζα» του σκυροδέματος των κεσόν, ενώ ως προς το περιεχόμενό τους υποστηρίζει πως οι ουσίες που περιέχονται στο εσωτερικό τους είναι «νερό θαλάσσης και θραυστά υλικά λατομείου (αδρανή υλικά)».
Το έργο της επέκτασης προβλήτας κρουαζιέρας, που είχε ξεκινήσει το 2020, αλλά και τα υπόλοιπα σε εξέλιξη έργα του ΟΛΠ διακόπηκαν τον Φεβρουάριο του 2022 με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς δεν είχε ολοκληρωθεί η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του συνολικού έργου του λιμένα. Οι εργασίες ξεκίνησαν πάλι μετά τον Ιανουάριο του 2023, όταν εγκρίθηκε με προεδρικό διάταγμα η συνέχισή τους. Η ΤΕΚΑΛ τονίζει τώρα πως όταν σταμάτησε το συγκεκριμένο έργο με εντολή ΣτΕ κάποια τσιμεντοκιβώτια είχαν τοποθετηθεί, δηλαδή ήταν γεμάτα με δομικά υλικά και κάποια άλλα όχι, αλλά «παρέμεναν σε κατάσταση πλεύσης».
Συγκεκριμένα, «όσον αφορά τα ήδη τοποθετημένα κεσόν πολλοί τραυματισμοί των πτερυγίων οφείλονται στο γεγονός ότι, εξαιτίας της αιφνίδιας διακοπής των εργασιών από το ΣτΕ, δεν ολοκληρώθηκε η επίχωση με αδρανή υλικά λατομείου ανάμεσα στα caissons, με αποτέλεσμα οι κυψελωτοί ογκόλιθοι… να συγκρούονται στα πτερύγια των κεσόν λόγω των ανέμων και των κυματισμών».
Με άλλα λόγια, η τεχνική εταιρεία παραδέχεται πως, όταν το ΣτΕ διέταξε τη διακοπή εργασιών, τα σε εξέλιξη έργα χρειάστηκε να αφεθούν σε κατάσταση που τα καθιστούσε ευάλωτα σε ζημιές. Υποστηρίζει δε ότι οι «τραυματισμοί» έχουν διερευνηθεί και «δεν επηρεάζουν τη στατική επάρκεια» του έργου.
Είχε σπάσει και στο παρελθόν
Να σημειωθεί πως και όταν είχαν ξεκινήσει τα έργα για την επέκταση του λιμένα κρουαζιέρας το 2020 ένα τσιμεντοκιβώτιο είχε επίσης διαρραγεί μέσα στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του.
Oπως απάντησε η ΟΛΠ ΑΕ στο Documento για τη συγκεκριμένη υπόθεση, «σε καμία περίπτωση το κεσόν δεν πληρώθηκε με οποιοδήποτε υλικό, αδρανές ή μη». Σχετικά με το ενδεχόμενο μόλυνσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος, ο ΟΛΠ επικαλέστηκε την αρχειοθέτηση «σχετικών» –αλλά παλιότερων– καταγγελιών (συγκεκριμένα του 2020) με πρόσφατες διατάξεις της Εισαγγελίας Εφετών Πειραιά.
Η απάντηση της ΟΛΠ ΑΕ
«Η εταιρεία μας παραμένει προσηλωμένη στη συμμόρφωση με το εθνικό και ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό δίκαιο, καθώς και με το σύνολο των ισχυουσών κανονιστικών διατάξεων. Oλα τα έργα αναβάθμισης και επέκτασης των υποδομών του λιμένα Πειραιώς εκτελούνται με αυστηρή τήρηση του θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου. Αναφορικά με το ζήτημα που θίγετε, έχουν πραγματοποιηθεί έλεγχοι υπό την επίβλεψη ανεξάρτητων εξειδικευμένων επιθεωρητών και φορέων και αναμένουμε τις τελικές αποφάσεις και το επίσημο πόρισμα των αρμόδιων αρχών. Μέχρι τότε, δεν είναι δυνατόν να προβούμε σε περαιτέρω τοποθέτηση, διατηρώντας, ωστόσο, απόλυτη εμπιστοσύνη στη διαδικασία αξιολόγησης των αρμόδιων φορέων».
Διαβάστε επίσης
ΠΟΓΕΔΥ: Η ευθύνη (για τον ΟΠΕΚΕΠΕ) βαρύνει συγκεκριμένα πρόσωπα
Ξεσκονίζουν έργο ως «κερκόπορτα» στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Παραιτήθηκε ο αντιδήμαρχος στο Αγρίνιο μετά και τις αποκαλύψεις του Documento
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Τον ερευνούσαν για διαφθορά και του έδιναν εκατομμύρια