Μιλήσαμε με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου και τον Πρόδρομο Τσιαβό λίγο πριν από την πολυμεσική έκθεση «Plásmata 3» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.
«We ’ve met before, haven’t we?», με την παραπάνω φράση του Ντέιβιντ Λιντς από τη «Χαμένη λεωφόρο» ξεκινούν οι διαδρομές που, από τις 27 Μαΐου έως τις 15 Ιουνίου, θα οδηγήσουν τα βήματά μας στο Πεδίον του Αρεως, καλώντας μας να αφεθούμε σε μια βόλτα στην οποία δεν θα είμαστε μόνοι. Τα «Plásmata» επιστρέφουν προτείνοντας έναν παρηγορητικό περίπατο που θα ξεκουράσει τον επισκέπτη από την αγριότητα της εποχής.
Τα φετινά «Plásmata» βρίσκονται διασκορπισμένα στον δημόσιο χώρο συνθέτοντας έναν τόπο όπου η αντικειμενική πραγματικότητα συναντά το επινοημένο. Σε αυτό τον σουρεαλιστικό κόσμο καμία βεβαιότητα δεν έχει θέση. Η δράση κρύβεται στη βραδύτητα και η κλεψύδρα του χρόνου ακολουθεί τους δικούς της κανόνες. Ακόμη και η τεχνολογία χαμηλώνει τα μάτια, δίνοντας προτεραιότητα στη διακριτικότητα και στο προσωπικό βίωμα. Τα «Plásmata 3» δεν ζητούν απλώς να τα συναντήσουμε, αλλά να τα αφουγκραστούμε.
Επιστροφή στην απαλότητα
Για την καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση Αφροδίτη Παναγιωτάκου φέτος τα «Plásmata» έχουν ανάγκη από τρυφερότητα. Οπως επισημαίνει: «Μου είναι δύσκολο να υπάρξω χωρίς τους ανθρώπους. Η σχέση μου μαζί τους είναι αυτό που με κάνει να ελπίζω σε έναν κόσμο πιο απαλό. Μου αρέσει αυτή η λέξη. Με ηρεμεί. Νιώθω τυχερή γιατί δίπλα μου έχω υπέροχους φίλους και συνεργάτες. Δεν με ενδιαφέρει να μιλάμε μόνο για έργα αν αυτό δεν είναι μια ωραία αφορμή για να έρθουμε πιο κοντά. Φέτος τα “Plásmata” είναι πιο ευαίσθητα, πιο ανθρώπινα και πιο ήσυχα, γιατί υπάρχει έντονη η ανάγκη μέσα μου να μαλακώσουμε, να γλυκάνουμε, μπας και αντέξουμε το σκοτάδι γύρω μας».
Ο Πρόδρομος Τσιαβός, διευθυντής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση, υποστηρίζει ότι τα «Plásmata» είναι πολύ περισσότερα από μια έκθεση. Για εκείνον είναι μια αφορμή επαναδιαπραγμάτευσης του ζωτικού χώρου και του χρόνου. Συγκεκριμένα αναφέρει: «Ο κόσμος που δημιουργούν τα “Plásmata” είναι στην πραγματικότητα ένα σχόλιο για τον δημόσιο χώρο που δεν είναι δεδομένος. Κατακτάται διαρκώς και για μας που παρακολουθούμε στενά την ιστορία του πάρκου και έχουμε γνωρίσει τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται εκεί έχει σημασία να τιμήσουμε την εμπιστοσύνη τους βάζοντας ένα μικρό λιθαράκι». Οπως λέει, αυτός είναι ο λόγος που τα «Plásmata» είναι απαλλαγμένα από τη φόρμα της έκθεσης. Το θέμα δεν είναι μόνο να πάει κάποιος να δει 25 έργα αλλά να σταθεί και να σκεφτεί τι θα συμβεί αν σταματήσει τη ρουτίνα του και αλλάξει τον χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο ζει. «Τα “Plásmata” είναι μια ευκαιρία να δούμε με άλλη χρονικότητα και διάθεση τον κόσμο γύρω μας, που είναι όμορφα παράξενος» εξηγεί.

Eνας παράξενος κόσμος
Στο Πεδίον του Aρεως, παράλληλα με τα έργα, ο περιπατητής θα έχει την ευκαιρία να συμμετάσχει σε μια σειρά δράσεων όπως το «Απλησίαστο σημείο της αιώρησης», μια υπνωτιστική περφόρμανς του κορυφαίου Γάλλου χορογράφου Γιοάν Μπουρζουά που αψηφά τους νόμους της φύσης προσεγγίζοντας τις τεχνικές της τσιρκολάνικης ακροβασίας. Στη συνέχεια η «Αναρχαιολογική αναπαράσταση» του Ανδρέα Αγγελιδάκη καλεί το κοινό να ξαποστάσει πάνω στους μαλακούς κίονες, ενώ η Ναταλία Μαντά φανερώνει στους επισκέπτες το γλυπτό μιας μητέρας θεάς με το διαστημικό «Mother».
Οι Λιβανέζοι κινηματογραφιστές Τζοάνα Χατζιτόμα και Χαλίλ Τζορέιζ, ορμώμενοι από την ποίηση του Σεφέρη, με το «Where is my mind?» κατασκευάζουν μια σειρά από ακέφαλα και ασώματα ελληνιστικά αγάλματα σε μια τελετή για την απώλεια. Η αναβίωση της τελετουργίας των ταυροκαθαψίων αποκτά σώμα μέσα από τις υφάντρες του «Tectonic» της Eφης Γούση. Οι Λάκης και Aρης Ιωνάς (The Callas) με το «Punkthenon» χρησιμοποιούν μάρμαρα πεζοδρομίων του κέντρου της Αθήνας στήνοντας μια πανκ αρχαιολογία όπου οι επισκέπτες ξαπλωμένοι σε μια σεζ λoνγκ θα ατενίσουν το ελληνικό καλοκαίρι.
Με το «Neighbors» ο Μανούσος Μανουσάκης μάς κάνει να αγαπήσουμε πλάσματα που γεννήθηκαν από μελάνι συνομιλώντας με την κουκουβάγια του Ρόμπερτ Γουίλσον που ζει ανάμεσα στη νύχτα και τη μέρα στο «Kool, snowy owl (Horizontal Blue)». Εκεί υπάρχουν και τα άλογα της Τζάνις Ράφα με το «Love me. Lick me. Forgive me». Οι Θεσσαλονικείς εικαστικοί Kalos&Klio με το «The keeper of the garden» μας προτείνουν να γίνουμε φύλακες του πεδίου και να αφεθούμε στο πνεύμα του ψηφιακού σαμάνου-τοτέμ που φέρει σύμβολα ενότητας και αφθονίας. Η Ελιζαμπέττα Ηλία-Γεωργιάδου έχει επιμεληθεί ένα νοσταλγικό πρόγραμμα προβολών όπου έξι ταινίες μεγάλου μήκους και επτά μικρού μήκους, μαζί με μια φουσκωτή τεράστια οθόνη, θα μετατρέπουν το πάρκο κάθε Τετάρτη και Παρασκευή σε υπαίθριο σινεμά.
Το Stegi.Radio αποτελεί οργανικό κομμάτι των «Πλασμάτων» στο Πεδίον του Αρεως. Πάνω από 70 παραγωγοί του διαδικτυακού ραδιοφώνου της Στέγης εμφανίζονται σε ένα ειδικά διαμορφωμένο booth για τους επισκέπτες της έκθεσης, τους κατοίκους της πόλης και των μουσικών της κοινοτήτων. Η Πάσκουα Βοργιά διοργανώνει μια σειρά συζητήσεων με τη δράση «Artists talks» και επειδή το φαγητό είναι σύνδεση ο Φώτης Λιάπης φέρνει γεύσεις, ποτά και ήχους από διάφορα σημεία του κόσμου, που όμως έχουν ριζώσει στις γειτονιές γύρω από το Πεδίον του Αρεως.
INFO
27 Μαΐου έως 15 Ιουνίου