Δημοσίευμα «βόμβα» από το Variety εκθέτει διεθνώς την Ελλάδα και την κυβέρνηση Μητσοτάκη. «Ένα χρόνο μετά τις ανακοινώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την αναμόρφωση του κινηματογράφου με την ίδρυση νέου οργανισμού -Creative Greece- (ΕΚΚΟΜΕΔ) πληροφορίες αναφέρουν ότι το σύστημα τελεί υπό καθεστώς… αταξίας. Καθυστερήσεις σε πληρωμές που οφείλονται σε δεκάδες παραγωγές ύψους άνω των 100 εκατ. ευρώ».
Το Variety αναφέρει:
«Υπάρχουν πελάτες που έχουν δάνεια. Οι τράπεζες περιμένουν τα χρήματά τους», δήλωσε στο Variety ο Κώστας Κεφαλάς, επικεφαλής παραγωγής της εταιρείας Faliro House, η οποία «έτρεξε τα γυρίσματα της «Οδύσσειας» στην Ελλάδα. «Οι ξένοι παραγωγοί γίνονται επιφυλακτικοί. Τίθενται περισσότερα ερωτήματα».
«Η Creative Greece (γνωστή με το ελληνικό ακρωνύμιο ΕΚΚΟΜΕΔ) σχεδιάστηκε για τον εξορθολογισμό των λειτουργιών των κινηματογραφικών παραγωγών. Αντ’ αυτού, πηγές λένε ότι αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα γραφειοκρατικά εμπόδια και αναζητούν σαφήνεια σχετικά με το πότε θα πληρωθούν οι ίδιοι – και οι διεθνείς συνεργάτες τους.
«Ξέραμε ότι θα ήταν πολύ περίπλοκο το πράγμα, αλλά τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο», λέει ο Γιώργος Καρναβάς της εταιρείας παραγωγής Heretic, η οποία είναι συμπαραγωγός του επερχόμενου δράματος «The Birthday Party», με πρωταγωνιστή τον Γουίλεμ Νταφόε.
Ο Καρνάβας απηχεί τις ανησυχίες άλλων που ανησυχούν ότι η βιομηχανία σπαταλά τις σχέσεις εμπιστοσύνης που έχει ξοδέψει χρόνια για να δημιουργήσει με τους ξένους παραγωγούς. «Αυτό που χρειάζεται πολύς χρόνος για να χτιστεί μπορεί εύκολα να χαθεί, και τώρα αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες μιας κακής διαχείρισης της μετάβασης από τη διοίκηση και τα υπουργεία», είπε.
Πέρυσι στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, οι Έλληνες κατέβηκαν στο Λίντο με τυμπανοκρουσίες για να γιορτάσουν την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας «Maria» του Πάμπλο Λαρέιν, με την Αντζελίνα Τζολί να υποδύεται την Ελληνίδα ντίβα της όπερας Μαρία Κάλλας, μια από τις πιο διάσημες πολιτιστικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας.
Ωστόσο, αυτή την εβδομάδα, όπως πληροφορήθηκε το Variety, οι παραγωγοί της ταινίας «Maria» έστειλαν μια επιστολή προς το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών και το ΕΚΚΟΜΕΔ, ζητώντας απαντήσεις σχετικά με περίπου 350.000 ευρώ σε απλήρωτες απαιτήσεις επιστροφής που χρονολογούνται από τα γυρίσματα της ταινίας το φθινόπωρο του 2023 στην Ελλάδα. Από τις τέσσερις χώρες που φιλοξένησαν και παρείχαν κίνητρα στην παραγωγή, η Ελλάδα είναι η μόνη που δεν έχει ακόμη εξοφλήσει την πληρωμή.
Μιλώντας στο Variety κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, ο Λεωνίδας Χριστόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Creative Greece, παραδέχεται ότι υπήρξαν γραφειοκρατικές προκλήσεις από την έναρξη λειτουργίας του οργανισμού. Παραδέχεται επίσης ότι τα χρήματα που καταβλήθηκαν από την ΕΚΚΟΜΕΔ τον περασμένο χρόνο ήταν «λιγότερα από όσα περιμέναμε».
Ωστόσο, ο κ. Χριστόπουλος λέει ότι ο οργανισμός βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επανέναρξη των πληρωμών μέχρι τις αρχές Ιουνίου, προσθέτοντας ότι «το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμοτήτων θα εξυπηρετηθεί μέχρι το τέλος του έτους».
Εκ πρώτης όψεως, το rebate 40% της Ελλάδας ήταν μια μεγάλη επιτυχία. Από την έναρξή του το 2018, το σύστημα κινήτρων έχει βάλει τη χώρα στον παραγωγικό χάρτη, βοηθώντας την να προσελκύσει δεκάδες διεθνείς παραγωγές υψηλού προφίλ, όπως η «Οδύσσεια» του Νόλαν, η μεγάλου προϋπολογισμού βιβλική δραματική σειρά «House of David» του Amazon Prime Video και το εμπνευσμένο από τον Όμηρο δράμα «Η επιστροφή» του Ουμπέρτο Παζολίνι, με πρωταγωνιστές τη Ζιλιέτ Μπινός και τον Ραλφ Φάινς.
Χαρακτηρίζοντας το περασμένο έτος ως «μεταβατική φάση», ο Χριστόπουλος επιμένει ότι το ανανεωμένο σύστημα θα συμβάλει τελικά στη δημιουργία ενός «πολύ σταθερού τοπίου χρηματοδότησης για τα επόμενα πέντε χρόνια».
Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να ξεκαθαρίσει το γραφειοκρατικό αδιέξοδο- τον περασμένο Μάιο, πίεσε την παύση του συστήματος κινήτρων μέχρι την 1η Οκτωβρίου, καθώς προσπαθούσε να ξεκαθαρίσει ένα σωρό απλήρωτες αιτήσεις και αιτήσεις που περίμεναν έγκριση. Νωρίτερα φέτος, αφού απέτυχε να τηρήσει τη δική της προθεσμία του Οκτωβρίου για την επανεκκίνηση της έκπτωσης, η κυβέρνηση ψήφισε ένα μέτρο που επέτρεψε στους παραγωγούς να διεκδικήσουν τις δαπάνες που προέκυψαν κατά τους τελευταίους μήνες του 2024 και τις αρχές του 2025.
Αυτό επέτρεψε στην «Οδύσσεια» και στο αγγλόφωνο ντεμπούτο του Ρομέν Γαβρά, «Sacrifice» – με πρωταγωνιστές τους Κρις Έβανς, Ανια Τέιλορ Τζόι και Σάλμα Χάγεκ – να ανακτήσουν αναδρομικά εκατομμύρια σε έξοδα παραγωγής και προπαραγωγής. Λέει ο Χριστόπουλος: «Η εταιρεία έχει την ευκαιρία να κερδίσει το ποσό της επιστροφής για την παραγωγή του έργου: «Όταν για κάτι φταίει η διοίκηση, πρέπει να είμαστε όσο το δυνατόν πιο υποστηρικτικοί προς τους ανθρώπους που μας εμπιστεύτηκαν»
Παρά την απογοήτευσή τους, οι Έλληνες παραγωγοί παραμένουν αισιόδοξοι ότι το σύστημα θα επανέλθει σύντομα, με τον Κεφάλα της Faliro House να επιμένει ότι είναι «αισιόδοξος ακριβώς επειδή υπάρχει η πολιτική βούληση».
Η απάντηση του ΕΚΚΟΜΕΔ
Σε συνέχεια δημοσιευμάτων που αφορούν την υλοποίηση του προγράμματος Cash Rebate του ν. 4487/2017, το οποίο έκλεισε στις 10/5/2024 για νέες αιτήσεις και προς αποκατάσταση της αλήθειας και της θεσμικής τάξης, διευκρινίζονται τα εξής:
α) Ως προς το θέμα των αποπληρωμών: με βάση τα επίσημα στοιχεία, τα οποία διαβιβάστηκαν στον ανταποκριτή του Variety, μετά από γραπτό αίτημα του, αλλά δυστυχώς δεν δημοσιεύτηκαν, αναφέρουμε τα εξής:
Από τα 472 επενδυτικά σχέδια που έκαναν αίτηση στο καθεστώς του ν. 4487/2017, το 84%, ήτοι 395 επενδυτικά σχέδια, έχουν ήδη αποπληρωθεί ή λάβει απόφαση υπαγωγής, δηλαδή απόφαση κρατικής νομικής δέσμευσης αποπληρωμής στο πρόγραμμα και πιο συγκεκριμένα:
222 επενδυτικά σχέδια έχουν ήδη αποπληρωθεί με συνολική δημόσια χρηματοδότηση που φτάνει στο ύψος των 148.395.959,69 €.
173 επενδυτικά σχέδια έχουν λάβει απόφαση ένταξης / νομικής δέσμευσης αποπληρωμής, με ποσό που ξεπερνάει τα 180 εκατ. ευρώ. Το ακριβές ποσό αποπληρωμής εξαρτάται από τις εκθέσεις ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων. Τα ποσά αυτά εφόσον ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες διοικητικές διαδικασίες θα ξεκινήσουν να αποπληρώνονται. Αξίζει να σημειωθεί ως προς την αποκατάσταση της αλήθειας, πως στις 10/5/2024, οι εκκρεμείς αιτήσεις που δεν είχαν αξιολογηθεί από το ΕΚΚΟΜΕΔ ανέρχονταν στις 210 και μέσα σε ένα έτος έχουν πέσει στις 77, δηλαδή έχει αξιολογηθεί, το 64% των εκκρεμών αιτήσεων των ετών 2022, 2023 και 2024 και μάλιστα εν μέσω συγχώνευσης των δύο φορέων. Από τις 133 ολοκληρωμένες αξιολογήσεις και εντάξεις, οι 77 (ήτοι το 59%) έχουν γίνει από τον Νοέμβριο του 2024 και μετά, γεγονός που αποτυπώνει τον επιταχυνόμενο ρυθμό υλοποίησης των υποχρεώσεων του ΕΚΚΟΜΕΔ προς την κινηματογραφική και οπτικοακουστική κοινότητα.
77 επενδυτικά σχέδια, ήτοι το υπόλοιπο 16% των αιτήσεων, το οποίο αφορά σε αιτήσεις που κατατέθηκαν εντός του 2024, βρίσκονται στο τελικό στάδιο αξιολόγησης, με τις εγκρίσεις να αναμένονται εντός των επόμενων μηνών.
β) Σχετικά με το επενδυτικό σχέδιο «Maria»: η αίτηση υπαγωγής του έργου, με δικαιούχο την ελληνική εταιρεία παραγωγής Heretic, κατατέθηκε στις 09/12/2023 και εγκρίθηκε στις 07/10/2024. Ως ημερομηνία ολοκλήρωσης του επενδυτικού σχεδίου η εταιρεία είχε δηλώσει την 15/10/2026, ωστόσο το αίτημα ελέγχου για αποπληρωμή προς το ΕΚΚΟΜΕΔ υπεβλήθη δύο χρόνια πριν, ήτοι στις 07/12/2024.
Υπενθυμίζεται, ότι σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του πρόσφατου νόμου 5105/2024, όπως τροποποιήθηκε έπειτα από διαβούλευση με τους θεσμικούς φορείς του χώρου: «Για τα επενδυτικά σχέδια για τα οποία έχει υποβληθεί αίτηση υπαγωγής από 1.1.2022 έως και 10.5.2024, οι αιτήσεις καταβολής ενίσχυσης δύνανται να υποβάλλονται και νωρίτερα της ημερομηνίας λήξης του επενδυτικού σχεδίου που έχει δηλωθεί στην αίτηση υπαγωγής. Τα ποσά ενίσχυσης καταβάλλονται εφόσον υπάρχουν οι απαιτούμενοι πόροι από την Χορηγούσα Αρχή.»
Η συγκεκριμένη διάταξη ήταν γνωστή σε όλους τους εμπλεκόμενους και, κατά τεκμήριο, και στην ελληνική εταιρεία παραγωγής, η οποία όφειλε να ενημερώσει καταλλήλως τους αλλοδαπούς συμπαραγωγούς.
Παρότι λοιπόν, η εταιρεία παραγωγής υπέβαλε το αίτημα ολοκλήρωσης σχεδόν δύο (2) χρόνια νωρίτερα από το αναμενόμενο, το ΕΚΚΟΜΕΔ ενήργησε όσο το δυνατόν γρηγορότερα και η διαπιστωτική πράξη ολοκλήρωσης εκδόθηκε στις 02/05/2025, μετά την υποβολή των απαιτούμενων συμπληρωματικών δικαιολογητικών και τη διενέργεια όλων των προβλεπόμενων ελέγχων. Η καταβολή της ενίσχυσης θα πραγματοποιηθεί αμέσως μόλις ολοκληρωθούν οι τυπικές διαδικασίες μεταφοράς πόρων προς το ΕΚΚΟΜΕΔ.
γ) Σχετικά με την παραγωγή «The Odyssey»: η αίτηση ένταξης του επενδυτικού σχεδίου “Odyssey” κατατέθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2025, στο νέο πρόγραμμα Cash Rebate Greece του ν. 5105/2024 και δεν σχετίζεται με τα επενδυτικά σχέδια του προηγούμενου καθεστώτος (ν. 4487/2017). Το επενδυτικό σχέδιο, το οποίο ακόμα δεν έχει καν ολοκληρωθεί, βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης από τις Επιτροπές του ΕΚΚΟΜΕΔ.
Συνεπώς, οποιαδήποτε αναφορά σε καθυστερήσεις στην εκταμίευση της ενίσχυσης είναι εντελώς αβάσιμη και συκοφαντική για το νέο πρόγραμμα, καθώς δεν έχει καν ωριμάσει το σχετικό δικαίωμα αιτήματος ελέγχου ή καταβολής της ενίσχυσης.
Συμπερασματικά:
Εν μέσω γενικότερης κρίσης που παρατηρείται σε πολλές χώρες στα συστήματα δημόσιας χρηματοδότησης της κινηματογραφικής και οπτικοακουστικής παραγωγής καθώς και εντός μια γενικότερης ανασφάλειας λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, η Ελληνική Πολιτεία στηρίζει σταθερά την κινηματογραφική και οπτικοακουστική παραγωγή.
Από τις αρχές του 2024, έχει εγγράψει για την κινηματογραφική και οπτικοακουστική παραγωγή κονδύλια συνολικού ύψους 210 εκατομμυρίων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων καθώς και επιπρόσθετων 100 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ για τα έτη 2022-2023-2024 και 2025. Το σύνολο των δημοσίων πόρων για το Cash Rebate φτάνει τα 310 εκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, των πόρων αυτών το ΕΚΚΟΜΕΔ αύξησε τον τακτικό προϋπολογισμό του 2025 κατά 160% σε σχέση με τους ενοποιημένους προϋπολογισμούς του πρώην ΕΚΚ και ΕΚΟΜΕ για το 2024, λόγω του μόνιμου πόρου του 50% των τελών συνδρομητικής τηλεόρασης που θεσμοθετήθηκε με τον ν. 5105/2024.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι προεγκρίσεις των επιλεκτικών προγραμμάτων ανάπτυξης και παραγωγής για το 2025 να φτάνουν για πρώτη φορά τα 6,5 με 7 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να ζητείται έκτακτη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Οικονομικών, όπως ήταν ο κανόνας τα προηγούμενα χρόνια.
Τέλος, η αύξηση του τακτικού προϋπολογισμού από τον μόνιμο πόρο επέτρεψε την υλοποίηση του Προγράμματος Εξωστρέφειας 2025 (προώθηση, διανομή, υποστήριξη φεστιβάλ, εκπαιδευτικές δράσεις κ.α.), το οποίο επίσης θεσμοθετήθηκε με τον ν. 5105/2024 και το οποίο φτάνει στα 1,7 εκατ. ευρώ.
Συνεπώς, το σύνολο των προγραμμάτων που στηρίζουν τον εγχώριο κινηματογραφικό και οπτικοακουστικό τομέα από τον τακτικό προϋπολογισμό προσεγγίζει τα 8,2 με 8,7 εκατομμύρια ευρώ. Στόχος του ΕΚΚΟΜΕΔ είναι η αύξηση των ποσών αυτών τα επόμενα χρόνια.
Το ΕΚΚΟΜΕΔ, αναγνωρίζοντας την δουλειά που απαιτείται για να διορθωθούν οι καθυστερήσεις που ακόμα υπάρχουν στη διάθεση των πόρων, εργάζεται με συνέπεια, ταχύτητα και θεσμική ευθύνη, για να διασφαλίσει την αξιοπιστία του ελληνικού επενδυτικού πλαισίου διεθνώς ως προς τις διαδικασίες καταβολής των ενισχύσεων. Στο πλαίσιο αυτό η συνεργασία και διαβούλευση με τις υγιείς δυνάμεις του κινηματογραφικού και οπτικοακουστικού τομέα αποτελεί βασικό πυλώνα των προσπαθειών του φορέα.
Για τον λόγο αυτό, με απόφαση της Εταιρείας και για λόγους πλήρους διαφάνειας και αντικειμενικής ενημέρωσης, εντός των επόμενων εβδομάδων θα ξεκινήσει:
η δημοσιοποίηση στοιχείων που αφορούν στα συγκεντρωτικά ποσά δημόσιας δαπάνης που έχουν εκταμιευτεί ή εγκριθεί ανά δικαιούχο παραγωγό και ανά κατηγορία οπτικοακουστικών έργων, προκειμένου για την ορθή ενημέρωση της κοινής γνώμης ως προς τη χρήση των δημοσίων πόρων του προγράμματος Cash Rebate του ν. 4487/2017. Τα ποσά θα δημοσιοποιηθούν βάσει των αποφάσεων καταβολής της ενίσχυσης και αποφάσεων υπαγωγής που δημοσιεύονται στη Διαύγεια. Η ενέργεια αυτή έρχεται ως συνέχεια της δημοσιοποίησης των στοιχείων που αφορούν στην υλοποίηση του προγράμματος Cash Rebate του ν. 5105/2024, η οποία για πρώτη φορά εμπέδωσε στοιχεία διαφάνειας.
διαβούλευση για τη βελτίωση των επιλεκτικών και επενδυτικών προγραμμάτων του ΕΚΚΟΜΕΔ για τα έτη 2026-2030 καθώς και για την αύξηση των πόρων του φορέα για τον κινηματογράφο και την οπτικοακουστική παραγωγή, με αφορμή και την υπογραφή του Συμφώνου Στρατηγικής Συνεργασίας με το Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου το οποίο θα κληθεί να παρέχει τεχνογνωσία και καλές πρακτικές για τον πλήρη εξορθολογισμό του Ελληνικού συστήματος.
Όσες και όσοι σπεύδουν να εργαλειοποιήσουν μεμονωμένες περιπτώσεις ή να διαστρεβλώσουν τα στοιχεία, δεν πλήττουν το ΕΚΚΟΜΕΔ – πλήττουν τελικά την ίδια την εικόνα της χώρας στον διεθνή ανταγωνισμό μακροπρόθεσμα. Η δημόσια συζήτηση οφείλει να βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα τα οποία δημοσιοποιούνται, ειδικά εφόσον παρέχονται από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές καλή τη θέληση στα έντυπα και όχι σε αποσπασματικές ή εσφαλμένες εντυπώσεις.
Η Ελλάδα σήμερα δεν είναι ουραγός αλλά πρωταγωνιστής στη διεθνή οπτικοακουστική σκηνή, όπως δείχνουν και οι διεθνείς συνεργασίες που και αυτό είναι αποτέλεσμα πολιτικής βούλησης, σοβαρής δουλειάς και συστηματικών μεταρρυθμίσεων».
