Σε μια τρύπα βάθους περίπου 10 μέτρων κατέληξε το περίφημο αντλιοστάσιο της Παχιάς Άμμου στην περιοχή του Σταυρού στα Χανιά, ακριβώς δίπλα από τη γνωστή παραλία Ζορμπάς όπου γυρίστηκε η ομώνυμη ταινία το 1964. Το φαραωνικό αντλιοστάσιο που αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης εδώ και μήνες μεταξύ των κατοίκων της περιοχής και του Δημάρχου Χανίων, Π. Σημανδηράκη, κατέληξε σε μια τρύπα με θαλασσινό νερό… που τα λύματα της καταλήγουν στην θάλασσα θολώνοντας τα άλλοτε κρυστάλλινα νερά της παραλίας. Μια ακτή άνευ ομπρελοκαθισμάτων και με ξεχωριστό φυσικό πλούτο, αφού σε αυτή υπάρχουν φωλιές χελωνών καρέτα καρέτα, λιβάδια της Ποσειδωνίας και κρινάκια της άμμου που συνθέτουν ένα σκηνικό που γοητεύει τον επισκέπτη με την πρώτη ματιά.
Εφάμιλλο του γεφυριού της Άρτας
Όταν δεν υπάρχει έστω ο τυπικός διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες πολλές φορές έργα που αφορούν τις υποδομές και το περιβάλλον μπορούν να πάνε πολύ στραβά… όπως έγινε και στην Παχιά Άμμο. Το Documento στο φύλλο της Κυριακής 29/9/2024 ανέδειξε το μείζον πρόβλημα με το αντλιοστάσιο της παραλίας με τον δήμαρχο Χανίων τότε να χαρακτηρίζει «μειοψηφία» τον κόσμο που αντιδρά. Μετά από 8 μήνες το αποτέλεσμα ήταν κυριολεκτικά μια «τρύπα στο νερό» όπως εξηγεί στο documentonews.gr ο Σωτήρης Μαρινάκης, μέλος της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος Κρήτης:
«Η εκχωμάτωση ξεκίνησε στις 29 Νοεμβρίου και τους έχουμε σταματήσει αρκετές φορές. Μετά έπρεπε να ρίξουν το τσιμέντο. Έβαλαν τις 97 κολώνες στο έδαφος για το υποστύλωμα του αντλιοστασίου και μάλιστα στα αρχικά σχέδια προβλεπόταν και αγωγός εκτόνωσης λυμάτων σε περίπτωση ατυχήματος. Τους σταματήσαμε και άλλαξαν τα σχέδια ως προς το βάθος. Τους ρωτήσαμε αν υπάρχει Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) και αν έχει πάρει έγκριση δεν έχουν πάρει. Η κα. Αποστολάκη, αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑ Χανίων, δήλωσε πως θα κάνουν λεκάνη απορροής λυμάτων σε βάθος χωρίς αγωγό. Ο επιβλέπων μηχανικός της εταιρείας Τσόντος μας είπε πως θα σκάψουν στα 10 μέτρα βάθος ώστε να γίνει δεξαμενή λυμάτων. Σε περίπτωση ατυχήματος θα μπορούν να παρέμβουν βυτιοφόρα του Δήμου Χανιών ή ιδιώτες για να τα πάρουν σε ενδεχόμενη βλάβη ή πρόβλημα. Είναι ένα σχέδιο ράβε-ξήλωνε, εφάμιλλο του γεφυριού της Άρτας».
Στο ερώτημά μας προς τον Σ. Μαρινάκη για το πώς μπήκε ο σωλήνας που οδήγησε στο θόλωμα των νερών και την πολύ πιθανή μόλυνσή τους ο ίδιος επισήμανε ότι:
«Αυτός τοποθετήθηκε από την ανάδοχη εταιρεία που δεν είχε αδειοδότηση κανονικά. Μας είπαν πως πήρε άδεια από το Λιμεναρχείο Σούδας και άλλα θεσμικά όργανα. Σκάβοντας βρήκαν θαλασσινό φρεάτιο το οποίο επικοινωνεί το βυθό, στην ουσία σκάβουν τον βυθό. Το φαιδρό της υπόθεσης είναι πως πάνε να σκάψουν, αυτό γεμίζει με θαλασσινό νερό κάνουν άντληση υδάτων έως το μεσημέρι και μετά από 2 μέρες ξαναγεμίζει με νερό. Στο νερό πέφτουν και πετρελαιοειδή από τα μηχανήματα και όλα αυτά μέσω του αγωγού καταλήγουν στη θάλασσα. Ένας φίλος προσπάθησε να βιντεοσκοπήσει τον βυθό και τα λιβάδια της Ποσειδωνίας και έχει θολώσει τον βυθό. Έτσι μετά την καταγγελία που κάναμε και ζητήσαμε την ποινική δίωξη του κ. Σημανδηράκη και να παραιτηθεί από πρόεδρος της ΔΕΥΑΧ ήρθαν πρόσφατα τα συνεργεία της Περιφέρειας Κρήτης μετά από 2,5 χρόνια που εκκρεμεί αυτή η υπόθεση. Πήραν δείγματα από την παραλία κλπ και τους είπαμε πως το θέμα δεν είναι μόνο τα λύματα, αλλά να φύγει αυτό το αντλιοστάσιο που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την ακτή. Πρόκειται για μια παραλία εφάμιλη του Μπάλου και της Φαλάσαρνας και πλέον έχουν θολώσει τα νερά της. Προς το παρόν έχει περιβαλλοντολογικά καταστραφεί προς το παρόν. Καταθέσαμε αίτημα στον ανακριτή στο πρωτοδικείο Χανίων για ΕΔΕ κατά παντός υπευθύνου και καταθέσαμε 1.200 σελίδες υπόμνημα».
Οι φωτογραφίες από το σημείο είναι αποκαλυπτικές, ενώ μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων που ήρθε να κάνει την περασμένη εβδομάδα η Περιφέρεια Κρήτης, παραμένει άγνωστο ποια θα είναι η επόμενη κίνηση του δημάρχου, Π. Σημανδηράκη, ο οποίος είναι πρόεδρος και της ΔΕΥΑ Χανίων. Υπενθυμίζεται πως οι κάτοικοι είναι υπέρ του έργου όπως έχουν δηλώσει πολλάκις, αλλά σε άλλη περιοχή και όχι στα 22 μέτρα από μια πανέμορφη ακτή που γέμισε με λύματα.
O Παναγιώτης Αλεβαντής φυσικός και τέως στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιροπής έχει πολλάκις αρθρογραφήσει στα «Χανιώτικα Νέα» καταγγέλοντας πως δεν απαντάει κανείς από τον Δήμο Χανίων για την καταστροφή της παραλίας:
«Σχετικά με τις εργασίες κατασκευής του αντλιοστασίου Α44 στην Παραλία της Παχιάς Άμμου στο Σταυρό Ακρωτηρίου στα Χανιά της Κρήτης σας ενημερώνω ότι για το θέμα αυτό έχω αρθρογραφήσει στη στήλη «Προστασία του Πολίτη και καθημερινότητα» στα Χανιώτικα Νέα τέσσερεις φορές το 2024 (25/6 1 , 3/9 2 , 5/11 3 και 3/12 4 ) χωρίς ποτέ να πάρω απάντηση από τους αρμόδιους.
Συγκεκριμένα, έχω αναφέρει ότι το έργο κατασκευάζεται χωρίς επικαιροποιημένη και δημόσια διαθέσιμη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) η οποία επιπλέον ουδέποτε αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης όπως προβλέπεται από τη σχετική Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντίθετα, χρησιμοποιήθηκε καταχρηστικά ο Νόμος 4014/2011 Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, κλπ. 5 ο οποίος στο πλαίσιο του Άρθρου 5 Διαδικασία Ανανέωσης ΑΕΠΟ εισάγει στην παράγραφο 2 στοιχείο β) την καινοφανή, σε σχέση με την Οδηγία, δυνατότητα της αρμόδιας περιβαλλοντικής αρχής να αξιολογεί τα υποβληθέντα δικαιολογητικά ανανέωσης της ΑΕΠΟ και να ζητά την υποβολή νέας ΜΠΕ μόνον εφόσον «επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον» 6 . Δυστυχώς, στο πλαίσιο των νομικών διαδικασιών που κινήθηκαν δεν έχει ζητηθεί μέχρι σήμερα η υποβολή προδικαστικού ερωτήματος ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη συμμόρφωση της σχετικής ελληνικής νομοθεσίας με την αντίστοιχη ευρωενωσιακή.
Επιπλέον, οι επιπτώσεις του έργου στο περιβάλλον 7 είναι ιδιαίτερα δυσμενείς αφού:
1) κατασκευάζεται παρανόμως στη ζώνη της παραλίας και σε δημόσια έκταση που δεν έχει παραχωρηθεί επίσημα στο Δήμο, 2) κατασκευάζεται σε παραλία με αμμοθίνες που αποτελούν μέρος του οικότοπου για το προστατευόμενο είδος «κρινάκι της θάλασσας» (Pancratium maritimum), 3) η παραλία γειτονεύει με θαλάσσια περιοχή στο βυθό της οποίας υπάρχει εκτεταμένος οικότοπος με λιβάδια του προστατευόμενου είδους Ποσειδωνία (Posidonia oceanica), 4) είναι δημοφιλής παραλία ενταγμένη στο Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης με κωδικό ELBW139325169101, 5) στην εν λόγω παραλία γεννούν θαλάσσιες χελώνες Caretta-caretta, και τέλος, 6) γειτονεύει άμεσα με στοιχεία φυσικής (π.χ. καταφύγιο άγριας ζωής, τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους) και πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. παραλία Ζορμπά), με εμβληματικό χαρακτήρα για την ΔΕ Χανίων. Γειτονεύει επίσης με αρχαιολογικό χώρο που περιλαμβάνει και απολιθωμένο δάσος.
Ως κάτοικος του Σταυρού που χρησιμοποιώ με τα παιδιά και τα εγγόνια μου τις παραλίες του Ζορμπά και της Παχιάς Άμμου θλίβομαι να βλέπω τις δυσμενείς επιπτώσεις από τα εκτελούμενα έργα. Περισσότερο όμως τρομάζω με την ιδέα των τρομερών επιπτώσεων από τη διαρροή ανεπεξέργαστων λυμάτων στη θάλασσα σε περίπτωση δυσλειτουργίας του Α44 αλλά και των Α46 και Α47 (στην άλλη πλευρά του Σταυρού) για τα οποία προβλέπονται αγωγοί υπερχείλισης».
Διαβάστε επίσης:
Προειδοποίηση ΕΟΦ για σοκολάτα – «Περιέχει απαγορευμένη ουσία»
Δίκη Novartis: Ένταση κατά την εξέταση Μανία – Οι αντιφάσεις και ο εκνευρισμός της εισαγγελέα
Καιρός: «Επικίνδυνες καταιγίδες από τις επόμενες ώρες» – Νέα πρόγνωση μέχρι την Κυριακή