Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά αν η χαρτογράφηση βοσκοτόπων άνοιξε τον δρόμο για τις παράνομες επιδοτήσεις.
Παράλληλα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τον οργανισμό αγροτικών επιδοτήσεων ΟΠΕΚΕΠΕ, μία δικαστική υπόθεση που αγγίζει την καρδιά του σκανδάλου βρίσκεται ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης. Πρόκειται για την αγωγή που έκαναν σε βάρος του οργανισμού ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Eρευνας (ΕΛΚΕ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, η εταιρεία Ομικρον Σύμβουλοι Περιβάλλοντος ΑΕ και η Nerco Ν. Χλύκας και Συνεργάτες ΑΕ και η οποία εκδικάστηκε στις 24 Μαρτίου 2025 από το Α1 Πολιτικό Τμήμα του Αρειου Πάγου χωρίς να έχει εκδοθεί ακόμη η απόφαση. Οι ενάγοντες διεκδικούν την αμοιβή τους για το έργο «Ανάπτυξη ενιαίου συστήματος γεωπληροφοριακών εδαφολογικών δεδομένων και οριοθέτησης αγροτικών ζωνών της Χώρας» και την επέκταση του έργου αυτού, που είχε συγκεκριμένο αντικείμενο τη δημιουργία ψηφιακού χάρτη καταλληλότητας των εδαφικών οικοσυστημάτων για την υποστήριξη βοσκοτόπων.
Παρότι τα συγκεκριμένα είχαν ενταχθεί σε πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, δεν προχώρησαν η υπογραφή σύμβασης και η πληρωμή γιατί, όπως αναφέρεται στη δικογραφία, η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) δεν παρείχε τη σύμφωνη γνώμη της, όπως της ζητήθηκε.
Το έργο παραδόθηκε παρ’ όλα αυτά, στα συγκεκριμένα μέρη του, στις ελληνικές αρχές. Κατά τους ενάγοντες, συνέβαλε στο να «αρθεί η ανάκληση καταβολής της Ενιαίας Ενίσχυσης 2013-2014», αφού η Κομισιόν απειλούσε με μπλόκο την καταβολή της ενίσχυσης στην Ελλάδα αν η χώρα μας δεν προχωρούσε στη χαρτογράφηση τα βοσκοτόπων. Ωστόσο άνθρωποι με γνώση των τεκταινομένων στον ΟΠΕΚΕΠΕ τονίζουν ότι τελικά η Ελλάδα έχασε εκατομμύρια επιδοτούμενα στρέμματα, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί το 2014 στην «τεχνική λύση» της απονομής βοσκοτόπων σε άλλες περιοχές, μια «λύση» που στρεβλώθηκε διαχρονικά ώστε να εξυπηρετηθούν επιτήδειοι.
Το ενδιαφέρον στην υπόθεση είναι ότι ο μελετητής Νίκος Χλύκας, ο οποίος ήταν μεταξύ των αναδόχων του έργου, βρίσκεται σήμερα υπόδικος γιατί μέσω της εταιρείας του, που λειτουργεί και ως Κέντρο Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) για τις αγροτικές επιδοτήσεις προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ, συμμετείχε αργότερα και σύμφωνα με το κατηγορητήριο σε σχήμα που λάμβανε παράνομες επιδοτήσεις από τον οργανισμό.
Το ιστορικό
Πώς βρέθηκε η ένωση εταιρειών –με τη συμμετοχή και του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Ερευνας του ΑΠΘ– να αναλάβει το γεωπληροφοριακό σύστημα των δεδομένων εδάφους και των αγροτικών ζωνών της χώρας; Και (να αναλάβει επιπλέον) να φτιάξει έναν χάρτη των κατάλληλων οικοσυστημάτων εδάφους της χώρας που μπορούν να υποστηρίξουν βοσκοτόπους;
Το 2011 ο ΟΠΕΚΕΠΕ εντάχθηκε στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση 2007-2013». Κομμάτι αυτού αποτελούσαν οι «υψηλής προστιθέμενης αξίας Αγροτικές Ψηφιακές Υπηρεσίες» και υποέργο του τελευταίου το συγκεκριμένο έργο του γεωπληροφοριακού συστήματος με στόχο τη δημιουργία ενός συστήματος δεδομένων για την κατάρτιση –αργότερα– σχεδίου διαχείρισης της αγροτικής γης. Εγινε διαγωνισμός που κατακυρώθηκε τελικά στην ένωση εταιρειών Ελληνική Φωτογραμμετρική ΕΠΕ – Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Ερευνας ΑΠΘ. Η σύμβαση υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 2012 αντί 1.331.800 ευρώ συν ΦΠΑ. Ομως τον Ιούνιο του 2013 το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έλαβε επιστολή από τη Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Κομισιόν, η οποία έθετε το θέμα του «ορισμού» των επιλέξιμων για επιδότηση ελληνικών βοσκοτόπων και ζητούσε μέχρι τέλος Ιουλίου να της παραδοθεί το σύνολο των μόνιμων βοσκοτόπων της χώρας.
Οπως έχει ήδη γράψει και σε παλιότερο ρεπορτάζ το Documento, η Κομισιόν προειδοποιούσε τότε ότι θα προχωρούσε σε αναστολή της έγκρισης της επιστροφής καταλογισμών 650 εκατ. ευρώ, καθώς και της καταβολής της ενιαίας αγροτικής ενίσχυσης του έτους 2013-2014, που ανερχόταν σε 2,2 δισ. ευρώ. Το 2013 το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανέθεσε στον ΟΠΕΚΕΠΕ συμπληρωματικές εργασίες στο παραπάνω έργο, ώστε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της επιτροπής.
Διαρροή δεδομένων;
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχώρησε σε αίτηση τροποποίησης του τεχνικού δελτίου του έργου και ζήτησε τη σύμφωνη γνώμη της ΕΑΔΗΣΥ. Στο μεταξύ η Φωτογραμμετρική ΕΠΕ παραιτήθηκε από τη συμμετοχή της στις συμπληρωματικές εργασίες και παραχώρησε όλα τα δικαιώματα στον ΕΛΚΕ-ΑΠΘ, ο οποίος πρότεινε τους αντικαταστάτες αναδόχους. Η Ελλάδα κέρδισε ευρωπαϊκή παράταση και η ειδική υπηρεσία διαχείρισης του επιχειρησιακού προγράμματος ενέταξε το αίτημα τροποποίησης. Αρκεί να συμφωνούσε και η ΕΑΔΗΣΥ – κάτι που δεν συνέβη.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά αν και με ποιον τρόπο τυχόν διέρρευσαν δεδομένα εκείνου του έργου τα οποία, συνδυαστικά και με τις πληροφορίες «υποβάθρου» της Neuropublic, θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν τους επιτήδειους στη διεκδίκηση αδιάθετων βοσκοτόπων.
Διαβάστε επίσης
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Παραιτήθηκε ο αντιδήμαρχος στο Αγρίνιο μετά και τις αποκαλύψεις του Documento
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Τον ερευνούσαν για διαφθορά και του έδιναν εκατομμύρια