Δίχως να έχουν λάβει την απαιτούμενη αδειοδότηση από την Τράπεζα της Ελλάδος, ορισμένες εταιρείες που διαχειρίζονται κεφάλαια ιδιωτών, είναι δηλαδή funds, συνεχίζουν να ασκούν το ενοχλητικό έργο της συλλογής απαιτήσεων από δανειολήπτες ελληνικών τραπεζών που έχουν «κόκκινα» δάνεια.
Οι εταιρείες αυτές έχουν αγοράσει μη εξυπηρετούμενα δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα τα προηγούμενα χρόνια. Ομως, από τότε το θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείρισή των μη εξυπηρετούμενων δανείων άλλαξε και χρειάζεται ειδική άδεια.
Σύμφωνα με κύκλους της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία αποτελεί και τον φορέα που αδειοδοτεί και εποπτεύει αυτές τις εταιρείες, όλα τα νομικά πρόσωπα που κάνουν διαχείριση «κόκκινων» δανείων οφείλουν να έχουν λάβει σχετική άδεια και να πληρούν συγκεκριμένα ποιοτικά κριτήρια. Μεταξύ αυτών των κριτηρίων είναι και ότι πρέπει να έχουν την έδρα τους ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, έτσι ώστε η οντότητα της εταιρείας που κάνει αυτήν τη δουλειά, δηλαδή που διαχειρίζεται και συλλέγει απαιτήσεις (που έχουν γεννηθεί από την εκχώρηση δανείων), να φορολογείται στη χώρα από την οποία προκύπτουν τα έσοδα και κατ’ επέκταση τα κέρδη της.
Σύμφωνα με καταγγελίες οφειλετών, ένα από τα επενδυτικά κεφάλαια που συλλέγουν τέτοιες απαιτήσεις είναι το Zeus Recovery Fund, το οποίο έχει έδρα το Λουξεμβούργο. Ως εκπρόσωπος του fund στην Ελλάδα υπογράφει ο δικηγόρος Κάρολος Χανικιάν, όπως προκύπτει από σχετικά έγγραφα που το fund στέλνει σε οφειλέτες.
Επικοινωνήσαμε με το δικηγορικό γραφείο του κ. Κάρολου Χανικιάν περισσότερες από τρεις φορές για να ρωτήσουμε σχετικά με τη δραστηριότητα του fund στην Ελλάδα. Ούτε ο κ. Χανικιάν ούτε κάποιος άλλος υπεύθυνος από το γραφείο του έκανε τον κόπο να επικοινωνήσει και να απαντήσει. Το συγκεκριμένο γραφείο ειδικεύεται στη συλλογή απαιτήσεων γενικώς, όπως μάθαμε, μεταξύ αυτών και απαιτήσεων που έχουν γεννηθεί από τη χρήση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας (π.χ. Wind).
Το συγκεκριμένο fund δεν έχει ούτε έδρα ούτε κάποιο υποκατάστημα στην Ελλάδα ούτε διαθέτει άδεια διαχείρισης «κόκκινων» δανείων. Διαθέτει μια ιστοσελίδα στη διεύθυνση , η οποία έχει την κατάληξη .gr για να δηλώσει ότι δραστηριοποιείται στην Ελλάδα. Ομως η ιστοσελίδα δεν είναι ενεργή.
Το Documento έστειλε στην ηλεκτρονική ταχυδρομική διεύθυνση που υπάρχει στην ιστοσελίδα τις εξής ερωτήσεις:
– Εχει η εταιρεία την απαιτούμενη άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος;
– Εχει την αντίστοιχη άδεια ο εκπρόσωπος της εταιρείας, κ. Χανικιάν;
– Πληρώνει η εταιρεία φόρους στην Ελλάδα για τα έσοδα που προκύπτουν από τη συλλογή χρημάτων από τα «κόκκινα» δάνεια;
Οι ερωτήσεις δεν απαντήθηκαν μέχρι τη στιγμή που γράφτηκε το κείμενο (είχαμε παρακαλέσει οι απαντήσεις να δοθούν μέχρι την Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016, ενώ το κείμενο γράφτηκε αρκετές ημέρες αργότερα, την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2016).
Σε κρούση που κάναμε στην Τράπεζα της Ελλάδος μας είπαν ότι ούτε η εταιρεία ούτε ο κ. Χανικιάν έχουν τέτοια άδεια.
Η δαιδαλώδης δομή της εταιρείας από το Λουξεμβούργο
Στην ιστοσελίδα αναφέρεται ότι το Zeus Recovery Fund S.A. (ZRF) είναι μια εταιρεία που εδρεύει στo Λουξεμβούργο και ειδικεύεται στη διαχείριση των προβληματικών χαρτοφυλακίων χρέους. Ιδρυτές της εταιρείας ήταν η Bank of America-Merrill Lynch και η Bawag Bank of Austria, το 2008. Το 2014 η Zeus Recovery Fund S.A. πουλήθηκε στη γερμανική εταιρεία διαχείρισης ιδιωτικών κεφαλαίων (private equity fund) NC National Credit GmbH. Η εταιρεία διοικείται από πέντε στελέχη που διαμένουν στο Λουξεμβούργο!
H αρχική δομή του συγκεκριμένου fund είναι εντυπωσιακή και την έχει σχεδιάσει η γνωστή ελεγκτική εταιρεία PwC (PricewaterhouseCoopers), όπως προκύπτει από σχετικά έγγραφα. Η αυστριακή τράπεζα και ένας συνεπενδυτής από τις ΗΠΑ (ίσως είναι η Bank of America ή κάποιος άλλος) δημιούργησαν ο καθένας από μία θυγατρική εταιρεία με έδρα τον φορολογικό παράδεισο Τζέρσεϊ και την Ολλανδία αντίστοιχα. Εν συνεχεία οι δύο αυτές θυγατρικές από το Τζέρσεϊ και την Ολλανδία ίδρυσαν από κοινού 50-50 την εταιρεία Zeus Recovery Fund στο Λουξεμβούργο. Η τελευταία αγόρασε τέσσερες κατηγορίες δανείων από τρεις ελληνικές τράπεζες, τη Eurobank, την Εθνική Τράπεζα και την Alpha Bank, το έτος 2009.
Συγκεκριμένα:
α. Καταναλωτικά δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις από τη Eurobank ονομαστικής αξίας 368 εκατ. ευρώ, με τίμημα 14,5 εκατ. ευρώ ή 3,94 σεντς ανά 1 ευρώ δανείου
β. Στεγαστικά δάνεια από την Εθνική Τράπεζα ονομαστικής αξίας 41 εκατ. ευρώ, έναντι 14,9 εκατ. ευρώ ή 36,34 σεντς ανά 1 ευρώ δανείου
γ. Καταναλωτικά δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις από την Alpha Bank ονομαστικής αξίας 92 εκατ. ευρώ, έναντι 4,6 εκατ. ευρώ ή 5 σεντς ανά 1 ευρώ δανείου
δ. Καταναλωτικά δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις από τη Eurobank ονομαστικής αξίας 232 εκατ. ευρώ, με τίμημα 13,4 εκατ. ευρώ ή 13,4 σεντς ανά 1 ευρώ δανείου.
Αθροιστικά, η λουξεμβουργιανή εταιρεία Zeus Recovery Fund αγόρασε δάνεια ονομαστικής αξίας 733 εκατ. ευρώ με τίμημα 47,4 εκατ. ευρώ ή 6,4% του συνόλου.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα στεγαστικά δάνεια αγοράστηκαν σε υψηλότερη τιμή σε σχέση με τα υπόλοιπα, δηλαδή στο 36,34% της ονομαστικής αξίας των δανείων, γιατί συνοδεύονται από εγγυήσεις, που είναι τα σπίτια. Τα υπόλοιπα είναι καταναλωτικά δάνεια χωρίς εγγυήσεις και γι’ αυτό αγοράστηκαν σε τιμές που αναλογούν σε ποσοστά 3,94, 5 και 10% της ονομαστικής αξίας των δανείων. Συνολικά, τα καταναλωτικά δάνεια ονομαστικής αξίας 692 εκατ. ευρώ αγοράστηκαν έναντι 32,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή μόλις το 4,69% της αξίας τους!
Η πρόταση για «κούρεμα» του δανείου
Το Zeus Recovery Fund S.A. στέλνει σε πελάτες των ελληνικών τραπεζών προτάσεις ρύθμισης οφειλών για δάνεια τα οποία είναι «κόκκινα» εδώ και αρκετά χρόνια. Τις προτάσεις αυτές υπογράφει ως εκπρόσωπος ο δικηγόρος Κάρολος Χανικιάν.
Στο έγγραφο αναφέρεται μάλιστα ότι «για την έκδοση εξοφλητικής πράξεως μετά την πλήρη καταβολή των οφειλομένων μετά την ανωτέρω ρύθμιση μπορείτε να επικοινωνείτε με την πληρεξούσιά μας στην Ελλάδα δικηγορική εταιρεία Κάρολος Χανικιάν και Συνεργάτες…»
Οι προτάσεις που αφορούν καταναλωτικά δάνεια ή ανεξόφλητα υπόλοιπα πιστωτικών καρτών εμπεριέχουν «κούρεμα» της οφειλής που φθάνει το 40%. Αν και το ποσοστό φαίνεται μεγάλο η πραγματικότητα είναι διαφορετική, αφού η Zeus Recovery Fund έχει αγοράσει αυτά τα δάνεια μόλις στο 4,69% της αξίας τους, ενώ ζητάει πίσω το 60% της αξίας τους.
Αυτό σημαίνει ότι με κόστος μόλις 32,5 εκατ. ευρώ (το 4,69% δανείων ονομαστικής αξίας 692 εκατ. ευρώ) διεκδικεί 415 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι επιδιώκει τεράστιο κέρδος, το οποίο μάλιστα φορολογείται με το ευνοϊκό καθεστώς των funds στο Λουξεμβούργο!
