Ενα βότσαλο στη λίμνη;

Η λίμνη του μεσανατολικού, βούρκος για το παλαιστινιακό, αναταράχθηκε από την πρόσφατη ενέργεια της Χαμάς στα κατεχόμενα. Χωρίς καμία αμφισβήτηση, η μεθοδολογία της Χαμάς είναι αυτονόητα και αδιάστικτα καταδικαστέα, ιδίως επειδή είχε στόχο –και θύματα– και αμάχους. Οπωσδήποτε ο εύκολος χαρακτηρισμός της ως «τρομοκρατικής» είναι προπαγανδιστικά χρήσιμος, αφού στοχεύει στα άμεσα αντανακλαστικά της κοινής γνώμης και ενέχει πλήρη ηθική απαξία. Ομως στην πραγματικότητα το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα για την καταδίκη της τρομοκρατικής πρακτικής της Χαμάς το έχουμε μόνο όσοι δεν κλείναμε τα μάτια στη διαχρονικά εγκληματική πρακτική του κράτους του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων (πολιτών του και μη).

Πέρα από την καταδίκη της απάνθρωπης μεθοδολογίας που χρεώνεται στη Χαμάς –και όχι στο σύνολο του παλαιστινιακού λαού–, κάθε ψύχραιμος και αντικειμενικός παρατηρητής μπορεί να πιστώσει στο συγκεκριμένο «χτύπημα» δύο ειδικότερα στοιχεία που του αποδίδουν μια ιστορική αξία: (αφενός μεν) επανέφερε άμεσα και δραστικά στη διεθνή σκηνή το παλαιστινιακό και μάλιστα με νέους όρους, αφού (αφετέρου) ανέτρεψε την έως τώρα αδιαμφισβήτητη προβολή της παντοδύναμης πανοπλίας του άτρωτου κράτους του Ισραήλ.

Οσοι αρέσκονται να αντιμετωπίζουν το κράτος του Ισραήλ σαν «φυλάκιο του δυτικού πολιτισμού» και μάλιστα «προκεχωρημένο» (σε μια περιοχή υποδεέστερης ανθρωπότητας, όπως μάλλον αναπόφευκτα και άμεσα υπονοούν) επιλέγουν να παραβλέπουν βασικά ιστορικά στοιχεία και κρίσιμες παραμέτρους: το κράτος του Ισραήλ από τη σύστασή του και έως σήμερα δεν έχει καν σύνταγμα, με βάση την αντίληψη ότι υψηλότερος νόμος είναι η Τορά, το θεμελιώδες θρησκευτικό τους κείμενο, και επομένως δεν υπάρχει λόγος θέσπισης και εφαρμογής άλλου «ανώτερου νόμου». Θεμέλιο της πολιτειακής υπόστασης του Ισραήλ αποτελεί ο αυτοχαρακτηρισμός του ως «εβραϊκού κράτους», δηλαδή με βάση προσδιορισμού τη θρησκευτική και φυλετική καθαρότητα. Αυτό έχει καίριες συνέπειες για το ένα πέμπτο (σήμερα) των πολιτών του, που είναι Αραβες, στη μεγάλη τους πλειοψηφία μουσουλμάνοι αλλά μεταξύ των οποίων υπάρχει και σημαντική χριστιανική κοινότητα. Μάλιστα βάσει πρόσφατης νομοθεσίας το Ισραήλ αυτοκαθορίζεται ως «εθνικό κράτος». Ετσι, τα περιθώρια ισονομίας και οι δυνατότητες επιβίωσης για άλλες εθνότητες ή άλλες θρησκείες περιορίζονται ασφυκτικά.

Αυτό ακριβώς το Ισραήλ υποστηρίζει σήμερα το δυτικό πολιτικό και επικοινωνιακό κατεστημένο, που σιωπά και σφυρίζει αδιάφορα εδώ και δεκαετίες καθώς εκτυλίσσεται και κλιμακώνεται η κρατική πολιτική ανοιχτού διωγμού κατά των Παλαιστινίων, παρά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, παρά την κραυγαλέα καταπάτηση κάθε έννοιας δικαίου, παρά τα καθημερινά εγκλήματα (φράγματα και τείχη, καθεστώς απροκάλυπτου απαρτχάιντ –βλ. εκθέσεις Διεθνούς Αμνηστίας αλλά και Συμβούλιο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων ΟΗΕ–, διαρκής αστυνομικός και στρατιωτικός διωγμός, διαρκής επέκταση με παράνομους εποικισμούς κ.λπ.).

Κι όμως, η διαχρονική κρατική τρομοκρατία του Ισραήλ δεν στάθηκε ποτέ ικανή να αφυπνίσει συνειδήσεις, τις ίδιες που σήμερα διεκδικούν το δικαίωμα να υποκρίνονται τις ευαίσθητες, και μάλιστα με άμεσα αντανακλαστικά, απέναντι στη Χαμάς.

Η ανθρωπιστική πλευρά του προβλήματος αποτελεί έκφανση των πραγματικών ιστορικών και πολιτικών δεδομένων όπως αναπτύχθηκαν και διαμορφώθηκαν με την ανοχή –κάποτε και την ανοιχτή στήριξη– της διαβόητης «διεθνούς κοινότητας». Το όλο πολιτικό πλαίσιο, μέσα σε ένα πλέγμα ανταγωνισμών και συσχετισμών επιρροής, καθορίζεται από την προκλητική αδιαφορία για κάθε έννοια ανθρωπισμού ή στοιχειωδών δικαιωμάτων. Αυτά όμως εύκολα ανασύρονται, αποκλειστικά για επικοινωνιακή χρήση, όταν αυτό επιτάσσει κάποιο αντίστοιχο συμφέρον. Η Παλαιστίνη, η Υεμένη, το Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι ενδεικτικά χαρακτηριστικά παραδείγματα: ανοιχτές πληγές στον πλανήτη που παράγουν μάρτυρες, θυσιάζουν και θυματοποιούν ολόκληρους λαούς στους βωμούς της διεθνούς πολιτικής πρακτικής.

Ειδικά για το παλαιστινιακό αξίζει να αναδείξουμε και με έναν άλλο τρόπο την ουσία του προβλήματος: ας υποθέσουμε για μια στιγμή ότι απαλείφουμε όλη την ιστορική εξέλιξη και τις μέχρι σήμερα ενέργειες των δύο μερών. Οτι ξεχνάμε τα 5 εκατ. πρόσφυγες (εδώ έχουμε ήδη ξεχάσει τη σφαγή αμάχων στη Σάμπρα και τη Σατίλα!). Οτι αγνοούμε ακόμη και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις όποιες σχετικές διεθνείς συμβάσεις. Υπερβαίνουμε τα πάντα και θέτουμε ένα καταλυτικό ερώτημα: Ποια είναι, επιτέλους, η θέση που προβάλλει το κράτος του Ισραήλ απέναντι στη διεθνή κοινότητα σε σχέση με την Παλαιστίνη; Να καλέσουμε και οποιονδήποτε τρίτο τυχόν τη γνωρίζει να μας ενημερώσει.

Υπάρχει για το εβραϊκό κράτος Παλαιστίνη; Ή δεν πρέπει να υπάρχει; Υπάρχει για το επίσημο Ισραήλ ένα παλαιστινιακό κράτος όπου αυτός ο λαός, ο παλαιστινιακός, θα ζει ελεύθερος; Εάν ναι, ας ορίσει επιτέλους το κράτος του Ισραήλ πού επιθυμεί να βρίσκεται αυτό το παλαιστινιακό κράτος και πόσο θέλει να είναι. Θα έχει κοινά σύνορα με το Ισραήλ και πού θα βρίσκονται; Εντέλει, ποια είναι τα σύνορα του ίδιου του Ισραήλ; Ποια ήταν τα σύνορά του χτες; Ποια είναι σήμερα; Πού θα έχουν φτάσει αύριο; Πώς και γιατί νομιμοποιείται η κάθε μεταβολή; Πότε επιτέλους θα σταματήσει αυτή η μεταβολή των συνόρων, σπίτι προς σπίτι, οικισμό προς οικισμό; Ας σχεδιάσει τουλάχιστον για τον εαυτό του το Ισραήλ ένα χάρτη· πώς και πού ορίζει τα δικά του σύνορα και αντίστοιχα τα σύνορα του παλαιστινιακού κράτους! Κάποια στιγμή οφείλει να ομολογήσει το σκεπτικό του όχι μόνο στη διεθνή κοινότητα και στους Παλαιστίνιους, αλλά και στον ίδιο τον λαό του, ιδίως σε όσους τολμούν να πάρουν θέσεις αξιοπρέπειας, που δυστυχώς ολοένα και λιγοστεύουν.

Το Ισραήλ ακόμη και τις ελάχιστες φορές που ηγεσίες του προσήλθαν σε διαπραγμάτευση φρόντιζε μεθοδικά να τις τορπιλίζει, όπως έγινε και στο Οσλο αλλά και στο Καμπ Ντέιβιντ το 2000, όταν ενίσχυε έμπρακτα τους ακραίους Εβραίους και τη δυσπιστία και στις δύο πλευρές.

Εάν λοιπόν έστω και τώρα δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση στα παραπάνω, τότε θα μένει μόνο η διαχρονική νομοθετική, πολιτική, στρατιωτική και παραστρατιωτική πραγματικότητα, που δεν επιδέχεται άλλη ανάγνωση παρά μόνο μία: ότι η επίσημη πολιτική του Ισραήλ συνίσταται στην επίτευξη μίας και μόνο λύσης, της «τελικής λύσης». Με γκέτο, διωγμούς, εξανδραποδισμούς, εξοβελισμούς και εντέλει εξόντωση.

Κατά εντελώς παράδοξο τρόπο, το εξωφρενικό τραύμα του Ολοκαυτώματος, ντροπιαστικό για όλη την ανθρωπότητα, όχι μόνο δεν αναστέλλει τους κληρονόμους αυτής της φρικτής εμπειρίας από την εφαρμογή ανάλογων πρακτικών, αλλά φαίνεται να λειτουργεί σε αυτούς και σαν εφαλτήριο για δήθεν δικαίωμα (!) άσκησης πολιτικής ανάλογων «μέτρων».

Εάν έτσι έχουν τα πράγματα, το δικαίωμα αντίστασης του παλαιστινιακού λαού απέναντι στην «τελική λύση» δεν μπορεί να ακυρωθεί απλώς και μόνο με την κατηγορία της «τρομοκρατίας».

Το να ταυτίζεται η παλαιστινιακή αντίσταση με τη Χαμάς είναι ή φτηνό επικοινωνιακό τέχνασμα ή τραγικό, εγκληματικό λάθος. Στη Γάζα και παντού δεν αντιστέκεται η Χαμάς. Αντιστέκεται ολόκληρος ο παλαιστινιακός λαός και όλες οι οργανώσεις του. Και οι διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο έχουν ένα μόνο σύνθημα: Ελεύθερη Παλαιστίνη.

Εξάλλου υποτίθεται ότι οι «πανανθρώπινες» αξίες που πρεσβεύει και «εξάγει» ο δυτικός πολιτισμός δεν μπορούν να θέτουν σε αμφισβήτηση και πρέπει να σέβονται απόλυτα το δικαίωμα των λαών τουλάχιστον στην επιβίωση, αν όχι και στην αυτοδιάθεση.

Ετικέτες