Το τρίτο από τα τρία άρθρα του πρώην υπουργού Εξωτερικών για τα ελληνοτουρκικά που δημοσιεύονται στο Documento
Η Ελλάδα είναι χώρα φιλειρηνική και δεν επιζητεί επεισόδια με τους γείτονές της. Το απέδειξε με τη συμφωνία των Πρεσπών. Επιδιώκει να βρίσκει δημιουργικές και δίκαιες λύσεις στα προβλήματα. Δεν κάνει όμως ούτε βήμα πίσω από τα δικαιώματά της, την εθνική κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα. Αν χρειαστεί, χρησιμοποιεί όλα τα μέσα προκειμένου να υπερασπιστεί τα πάτρια εδάφη και τις θάλασσες, τα δικαιώματά της που απορρέουν από την ιστορία και το διεθνές δίκαιο.
Εχει παρανοηθεί από κάποιους τι σημαίνει υπεράσπιση των δικαιωμάτων της χώρας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, το οποίο δεν είναι κάποιου είδους «κανόνες συμπεριφοράς» ούτε μόνο η προσφυγή στα δικαστήρια. Είναι πρωταρχικά η επιδίωξη υλοποίησης των δικαιωμάτων που απορρέουν από το ίδιο το διεθνές δίκαιο. Το παράδοξο στην Ελλάδα είναι ότι αρκετοί που εμφανίζονται ως οπαδοί του διεθνούς δικαίου θέλουν με κάθε μέσο να αποτρέψουν την Ελλάδα από την υλοποίησή του. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να είναι κανείς οπαδός του διεθνούς δικαίου και να κάνει το παν για να αποτρέψει την εφαρμογή του γιατί τη θεωρεί πολιτική ακραίου εθνικισμού.
Διεθνές δίκαιο αυτήν τη στιγμή σημαίνει κλείσιμο των κόλπων των ελληνικών θαλασσών. Χάραξη γραμμών βάσης από όπου θα ξεκινούν τα χωρικά μας ύδατα, δηλαδή η αιγιαλίτιδα ζώνη. Αμεση κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ. Επέκταση των αιγιαλίτιδων ζωνών που δεν «εμπλέκονται» στις διερευνητικές για την υφαλοκρηπίδα.
Σημειώνω: η ΑΟΖ Τουρκίας – Λιβύης όχι μόνο είναι παράτυπη και παράνομη κατά το διεθνές δίκαιο, αλλά παραβιάζει ακόμη κι αυτήν τη συμφωνία της Μαδρίτης. Η τελευταία «επιβάλλει» την «αποτροπή μονομερών μέτρων» στο Αιγαίο. Αλλά η συμφωνία Λιβύης και Τουρκίας για την ΑΟΖ διασχίζει τη ΝΑ πλευρά του Αιγαίου και, κατά συνέπεια, είναι παράνομη ακόμη και με την τουρκική ερμηνεία της Μαδρίτης. Είναι δε άξιο απορίας ότι ουδείς αναφέρεται σε αυτή την ωμή παραβίαση της συμφωνίας της Μαδρίτης.
Επείγει η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στη ΝΑ Κρήτη προκειμένου να σπάσουμε στη μέση την παράνομη ΑΟΖ της Τουρκίας με τη Λιβύη και ουσιαστικά να την καταργήσουμε, αφού δεν μπορούν τρίτοι να «κατασκευάζουν» ΑΟΖ στα χωρικά ύδατα ενός κράτους. Πρέπει να προχωρήσουμε σε συμφωνία ΑΟΖ με την Κύπρο προκειμένου να αναιρεθεί η ΑΟΖ Τουρκίας και Λιβύης και να παραπεμφθούν αυτές οι δύο ΑΟΖ στο διεθνές δικαστήριο. Με αυτό τον τρόπο αποτρέπεται να εμπλακούν στη θεματολογία του δικαστηρίου και άλλα θέματα, όπως επιθυμεί η Τουρκία.
Ταυτόχρονα, μέσω της ΕΕ θα πρέπει να πείσουμε τη Λιβύη, αν δεν θέλει την οικονομική της απομόνωση, να πάει μαζί με την Ελλάδα στο διεθνές δικαστήριο για την αξιολόγηση της ΑΟΖ της. Και από αυτήν τη σκοπιά φαίνεται πόσο ανόητη ήταν η κυβέρνηση που δεν επέβαλε η ΑΟΖ με την Ιταλία να φτάνει μέχρι την κατά το διεθνές δίκαιο ορθή ΑΟΖ της Λιβύης.
Ασφαλώς έπρεπε να βρούμε μια καλή λύση των ζητημάτων της ΑΟΖ με την Αίγυπτο, χωρίς όμως τις υποχωρήσεις που έγιναν σε θέματα αρχής. Υποχωρήσεις κάκιστες και με αρνητικές επιπτώσεις σε πολλά μέτωπα.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ελληνοτουρκική διαφορά μπορεί να γίνει ευρωτουρκική. Μια τέτοια επιλογή έχει νόημα υπό δύο συνθήκες. Πρώτον, ότι η Ελλάδα όποτε κι αν χρειαστεί θα μπλοκάρει κάθε πολιτική απόφαση που αντιστρατεύεται θεμελιακά μας εθνικά συμφέροντα. Οτι η Ελλάδα δεν θα συμφωνήσει σε οποιοδήποτε μέτρο σε βάρος τρίτης χώρας για ενέργειες για τις οποίες η Τουρκία μένει ατιμώρητη. Δεν μπορεί να αποφασίζει η ΕΕ σε βάρος ασιατικών κρατών διότι παραβίασαν πλευρές του δικαίου της θαλάσσης και να μη λαμβάνει ανάλογα μέτρα για τις συνεχείς παραβιάσεις της Τουρκίας σε βάρος μας. Δεν μπορεί να συμφωνούμε να υπερασπίζεται η ΕΕ ένα κράτος-μέλος της έναντι τρίτων, όπως κάνει για τις Βαλτικές, και να παριστάνει ταυτόχρονα τον διαιτητή στις ελληνοτουρκικές διαφορές ενώ είμαστε μέλος της.
Στο ίδιο πλαίσιο, πρέπει να επαναφέρουμε το ενιαίο αμυντικό δόγμα με Κύπρο και την πιο συστηματική αμυντική συνεργασία με τη Γαλλία. Να κάνουμε σκληρές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Να ενισχύσουμε τις θέσεις μας στο πολιτικό της σύστημα που τα τελευταία δύο χρόνια υποχώρησαν. Να φροντίσουμε να δεσμεύσουμε τη νέα ηγεσία των Δημοκρατικών στα συμφέροντά μας. Να διασφαλίσουμε δε και ένα πακέτο δωρεάν ουσιαστικής στρατιωτικής βοήθειας. Εξίσου πρέπει να αξιοποιηθούν και τα άλλα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να ενισχυθεί η συνεργασία μαζί τους. Ακόμη πρέπει να αποτραπεί η προσεχής παράδοση των έξι γερμανικών υποβρυχίων στην Τουρκία. Ο στόχος αυτός να αποτελέσει κεντρικό ζήτημα για τη λιμνάζουσα διπλωματία μας.
Ο φασισμός και ο δεξιός υπ ε ρ συντηρητισμός δεν καταπολεμούνται με «ψαλμούς αυταρέσκειας» αλλά με δημοκρατικές – πατριωτικές προτάσεις και πρακτικές και στα εθνικά ζητήματα
Σημειώνω για άλλη μια φορά κάτι που το έχω αποδείξει εμπράκτως, ότι είμαι υπέρ του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων. Αλλά μια τέτοια πολιτική θέλει καλή προετοιμασία, γνώσεις και φροντίδα ώστε να διαμορφωθούν οι καλύτερες συνθήκες. Προς το παρόν αυτή την προετοιμασία την κάνει μόνο η Τουρκία για τα δικά της συμφέροντα. Η τελευταία, αν συνεχίσουν έτσι τα πράγματα, δεν θα έχει πρόβλημα να πάει σε διεθνή διαιτησία/δικαστήριο διεκδικώντας να εφαρμοστούν τα ίδια κριτήρια που υλοποιήθηκαν στις ελληνικές συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο (νησιά χωρίς επήρεια, δικαιώματα τρίτων εντός ελληνικής ΑΟΖ κ.ο.κ.).
Τέλος, η ελληνική Αριστερά οφείλει να είναι πατριωτική. Πρώτον, δεν υπάρχουν δεξιά ή αριστερά θέματα, αλλά απαντήσεις. Οταν η Αριστερά δεν είναι πατριωτική, τότε κυριαρχούν οι ακραίες σοβινιστικές απόψεις. Ο φασισμός και ο δεξιός υπ ε ρ συντηρητισμός δεν καταπολεμούνται με «ψαλμούς αυταρέσκειας» αλλά με δημοκρατικές – πατριωτικές προτάσεις και πρακτικές και στα εθνικά ζητήματα. Δεύτερον, η ελληνική πατριωτική Αριστερά δεν υποτάσσει την εξωτερική της πολιτική στη δεξιά πολιτική ούτε αναλαμβάνει να την εξυπηρετεί, όπως έκαναν εκείνοι που στο πλαίσιο της «αντιεθ νικιστικής εκστρατείας» τους ψήφισαν τον Στουρνάρα ως διοικητή στην Τράπεζα της Ελλάδας.