Το τελευταίο διάστημα οι διεκδικητές της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ –όποια τάση κι αν εκφράζουν για το μέλλον της παράταξής τους και της χώρας: αντιΔεξιά, αντιΣΥΡΙΖΑ ή φιλοΝΔ– μοιάζει, χωρίς να εγκαταλείπουν τη ρητορική της κεντροαριστεράς, να ανοίγουν περισσότερο τη βεντάλια της σοσιαλδημοκρατικής ταυτότητας προς το λεγόμενο φιλελεύθερο κέντρο των… ανοιχτών (μελλοντικών κυβερνητικών) οριζόντων.
Δεν ήταν τυχαία –αντιθέτως, ήταν πολύ ηχηρή ώστε να ακουστεί– η πολιτική ατάκα του ευρωβουλευτή Νίκου Ανδρουλάκη σχετικά με το ΚΙΝΑΛ που οραματίζεται. Διάλεξε κατευθείαν από τη ρητορική Βενιζέλου μια φράση για να την περιφέρει εμβληματικά. «Προτιμώ το Κίνημα Αλλαγής να είναι σε μια κατεύθυνση του SPD παρά να είναι ένα ΚΚΕ του κέντρου» είπε.
Την πατέντα της φράσης «ΚΚΕ του κέντρου» για το ΚΙΝΑΛ την έχει κατοχυρώσει, τουλάχιστον από τον Μάρτιο του 2019, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Σαμαρά Ευάγγελος Βενιζέλος.
Σε… βενιζελικό ρυθμό
Το αποτύπωμα της πολιτικής Βενιζέλου και της αντιΣΥΡΙΖΑ προοπτικής είναι βαθύ στη Χαριλάου Τρικούπη. Πιο πούρα εκφράζεται από τον βουλευτή και υποψήφιο διεκδικητή της προεδρίας του ΚΙΝΑΛ Ανδρέα Λοβέρδο. Ομως προβληματίζει τη Χαριλάου Τρικούπη ότι σε ένα βαθμό, όποτε το επιλέξει ο Βενιζέλος, εμφανίζεται να δίνει ακόμη και τον αντιπολιτευτικό ρυθμό απέναντι στην κυβέρνηση της ΝΔ.
Το κάνει μάλιστα συντονισμένα και με εμφανώς υπολογισμένες κινήσεις. Μοιάζει να διαπερνά το πολιτικό σύστημα, να θέτει ακόμη και σε εθνικό επίπεδο με κυβερνητική προοπτική (ακόμη και εθνικής ενότητας) το ζήτημα της ανασυγκρότησης της χώρας και παράλληλα να κρατά το… ίσο στις επιλογές του ΚΙΝΑΛ στη Βουλή.
Η παρέμβαση Βενιζέλου για την ελληνογαλλική συμφωνία δεν έρχεται σε ουδέτερο χρόνο. Η γραμμή της Χαριλάου Τρικούπη είναι η ψήφισή της, έστω και με αστερίσκους. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να κάνει τους αστερίσκους βασική επιλογή μη υπερψήφισης.
Οπως κι αν το δει κάποιος, οι αστερίσκοι περί διευκρίνισης για τις θαλάσσιες ζώνες και το ζήτημα των χωρών του Σαχέλ τέθηκαν εκ πρώτης από τον Βενιζέλο. Παράλληλα, η αντιμητσοτακική κρούση του για τα θύματα της πανδημίας τον έφερε στο κέντρο της επικαιρότητας, ενώ τα σενάρια για πρόπλασμα κόμματος ή προώθηση «δικών του» σε κυβερνητικές θέσεις δίνουν και παίρνουν.
Μεσοβέζικη ρητορική
Σε αυτήν τη συγκυρία δεν πέρασαν απαρατήρητες αναφορές της επικεφαλής του ΚΙΝΑΛ Φώφης Γεννηματά, η οποία επαναδιεκδικεί την προεδρία, με ιδεολογική φόρτιση. Οι κεντροαριστερές ισορροπίες πάντα σκοντάφτουν σε μεσοβέζικες διατυπώσεις, που δεν εκπλήσσουν βέβαια με βάση τη… σοσιαλδημοκρατική προϊστορία. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες ημέρες το κόμμα έχει σηκώσει ψηλά τους αντιδεξιούς τόνους αλλά έδειξε ότι η σοσιαλδημοκρατία κρατά πάντα μια θέση στην… καρδιά του, όπως και η «θεωρία των άκρων» – ανάλογα με την εποχή.
Στο περιθώριο του δείπνου των ηγετών του PES (Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα) με επίκεντρο την πανδημία και τους αντιεμβολιαστές σημείωσε ότι αναδύεται ένα κίνημα αντίδρασης στην πολιτική, που «φέρνει ξανά στους δρόμους ακροδεξιούς και φασίστες – μερικές φορές μαζί με την άκρα Αριστερά.
Ενα μείγμα πάρα πολύ επικίνδυνο που θα πρέπει να το δούμε […]». Η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ προφανώς θέλει να προειδοποιήσει για μελλοντικές κοινωνικές εντάσεις. Ομως η ρητορική της τραμπάλας των δυο άκρων, με τους φασίστες στη μια πλευρά, και μάλιστα σε μια περίοδο που η φασιστική απειλή βγαίνει από τα υπόγεια, αν μη τι άλλο δεν μπορεί να κριθεί ως αβλεψία.
Σύναξη εκσυγχρονιστών
Οι παρεμβάσεις Βενιζέλου και οι παρενέργειές τους έρχονται λίγο πριν από μια μεγάλη διημερίδα στην οποία μετέχει ουσιαστικά το εκσυγχρονιστικό μπλοκ της χώρας με εκπροσώπους από όλες τις αποχρώσεις του. Οργανωτής του συνέδριου με τίτλο «Η Ελλάδα Μετά» (11-12 Οκτωβρίου 2021) είναι ο Κύκλος Ιδεών του Ευάγγ. Βενιζέλου.
Είναι μια συνάντηση για την ανασυγκρότηση της χώρας με την παρουσία πολιτικών, πανεπιστημιακών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, στελεχών της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και άλλων διεθνών οργανισμών. Στο επίκεντρο είναι ουσιαστικά η προοπτική και οι όροι επιβίωσης της λεγόμενης φιλελεύθερης δημοκρατίας. Συμμετέχουν πολλά στελέχη της ΝΔ αλλά και στελέχη του ΚΙΝΑΛ και πολλοί σημιτικοί.
Εχει προφανώς ευρύτερη σημασία ότι το παρών δίνουν ο συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη Γιάννης Μαστρογεωργίου, γενικός γραμματέας Επικοινωνίας, το στέλεχος του ΚΙΝΑΛ και πρώην υπουργός Γιάννης Μανιάτης, η ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή, ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης. Μαζί τους και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, ο πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης και κορυφαία στελέχη της ΝΔ όπως ο Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Η σύναξη των εκσυγχρονιστών, με εκπροσώπηση από ΝΔ, ΚΙΝΑΛ/ ΠΑΣΟΚ και άλλες κινήσεις του λεγόμενου μεταρρυθμιστικού χώρου, αναζητά κοινό βηματισμό με προοπτική ακόμη και κυβερνητικής έκφρασης όταν έρθει η ώρα.
Συγχρόνως, όλοι οι υποψήφιοι για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ περιοδεύουν για… σαφάρι υπογραφών υπέρ τους.
Εχει ενδιαφέρον το κείμενο στήριξης του Χάρη Καστανίδη, με ιδιαίτερο πολιτικό χρώμα για να ταιριάζει με το προφίλ που έχει χτίσει. Οι υποστηρικτές του τον προτείνουν ως καταλληλότερο για την ηγεσία, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «[…] Θέλουμε στην ηγεσία της δημοκρατικής παράταξης έναν άνθρωπο που μπορεί να τα πετύχει, κάποιον που μπορεί να εξασφαλίζει την αυτονομία της πολιτικής έναντι ισχυρών συμφερόντων, συνεπώς, μπορεί και να εξασφαλίζει την αυτόνομη πορεία, την ιδεολογική υπεροχή και τον προοδευτικό χαρακτήρα της παράταξης»…
