Όταν οι Wham! δώρισαν τα δικαιώματα του «Last Christmas» για καλό σκοπό

AP Photo/Neal Ulevich

Άλλοι το λατρεύουν κι άλλοι δεν αντέχουν να ακούν ούτε μισή νότα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι εδώ και τέσσερις δεκαετίες δεν υπάρχουν Χριστούγεννα χωρίς το «Last Christmas» των Wham!. Η πορεία του τραγουδιού στον χρόνο αποτυπώνεται μέσα από τα αποσπάσματα που σταχυολογήσαμε από το βιβλίο «George Michael – Η ζωή του» (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ: Γιάννης Νένες) του Τζέιμς Γκάβιν.

Η σύνθεση τραγουδιών δεν θα του ήταν ποτέ τόσο εύκολη όσο στις πρώτες μέρες των Wham!. Τον Φεβρουάριο του 1984 αυτός και ο Ρίτζλεϊ κάθονταν μια μέρα στο σαλόνι της οικογένειας των Πάνου· στην τηλεόραση έπαιζε τον «Αγώνα της ημέρας», μια εκπομπή για το ποδόσφαιρο. Ο Μάικλ είχε ξαφνικά μια έμπνευση. Έτρεξε πάνω στο δωμάτιό του, κάθισε στο μικρό του κίμπορντ, έτοιμο για ηχογράφηση, και άρχισε να σχηματίζει μια μελωδία. Είχε μια απλοϊκότητα σαν παιδικό τραγουδάκι και ακουγόταν λίγο σαν το «Reuinited» των Peaches & Herb, μια επιτυχία από τα γυμνασιακά του χρόνια. οι στίχοι είχαν μια παιδική γλύκα που γύριζε σε πίκρα: “Last Christmas I gave you my heart, but the very next day you gave it away” (“Πέρσι τα Χριστούγεννα σου χάρισα την καρδιά μου, αλλά την αμέσως επόμενη μέρα την πρόδωσες”). Σε έναν χρόνο από σήμερα, την προειδοποιούσε, θα φύλαγε την καρδιά του για “κάποια σπέσιαλ”. Ο Μάικλ έπαιξε το κομμάτι στον Ρίτζλεϊ. Αυτό, του ανακοίνωσε, θα είναι το Νο1 χριστουγεννιάτικο χιτ των Wham!.
[…]

Αλλά και ο ίδιος ο Μάικλ ήταν ακόμη σχεδόν παιδί. Το απέδειξε τον Νοέμβριο του 1984, όταν ηχογράφησε εκείνο το νανούρισμά του για μια εφηβική ιστορία περιφρόνησης, το «Last Christmas», στο στούντιο Advision στο Λονδίνο. Ο Πολ Γκόμερσαλ, είχε καταφτάσει νωρίς και είχε κρεμάσει χριστουγεννιάτικα στολίδια, “ώστε μόλις μπει μέσα ο Τζορτζ να αισθάνεται σαν να είναι Χριστούγεννα”. Δουλεύοντας με drum machine της LinnDrum και ένα συνθεσάιζερ Juno-60 ο Μάικλ έπαιξε όλα τα μέρη μόνος του, μεταξύ των οποίων και προσομοίωση από κουδούνια έλκηθρου. Ο ρυθμός, που θύμιζε καλπασμό αλόγου που σέρνει την ξύλινη άμαξα στο χιόνι, ήταν αντιγραφή από ένα πρόσφατο αγαπημένο του χιτ, το «Joanna» των Kool & The Gang. Χρόνια αργότερα ο Μάικλ θα θυμόταν αυτό τον δίσκο με χαρά, «Δεν το πιστεύω πόσο νέος ακουγόμουν», είχε πει. «Είναι σαν να τραγουδάει ένα μικρό κοριτσάκι».
[…]

Για τα Χριστούγεννα ο Μάικλ δεν ήθελε τίποτα περισσότερο από μία Νο1 επιτυχία. Το ίδιο ήθελε και ο Μπομπ Γκέντολφ, ένας αγέλαστος, μακρυμάλλη Ιρλανδός ρόκερ. Ο Γκέντολφ ήταν ο βασικός τραγουδιστής των Boomtown Rats, μιας μπάντας που είχε μεγάλες επιτυχίες. Τώρα «η καριέρα του Γκέντολφ είχε πέσει στα Τάρταρα», όπως είχε πει ο φίλος του Τζέιμς Γιουρ, γνωστός ως Μιτζ Γιουρ, αρχηγός του Νιου Γουέιβ συγκροτήματος Ultravox. Βλέποντας ένα ρεπορτάζ του BBC για τον λιμό που είχε χτυπήσει την Αιθιοπία, ο Γκέντολφ βρήκε έναν τρόπο για να σώσει και τους φτωχούς και τον εαυτό του. Έγραψε με τον Γιουρ ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι για την κρίση και μετά καλόπιασε όποιον ροκ σταρ μπορούσε για να το ηχογραφήσει μαζί με τους Rats. Το «Do they know it’s Christmas?» λανσάρισε μια νέα τρέλα στην ποπ: τους εράνους με παρέλαση αστέρων, που έδιναν στους ρόκερ χρυσές ευκαιρίες για να φανούν ευσυνείδητοι και δοτικοί. Ο Γιουρ δεν έκανε λάθος. «Η σταθερή τους απάντηση ήταν: “Ποιος άλλος θα είναι;”» Δεν είχε να κάνει με τη φιλανθρωπία· είχε να κάνει με το προφίλ τους». Και ο Μάικλ δεν αποτελούσε εξαίρεση. «Μια μέρα», είπε ο Σάιμον Νέιπιερ-Μπελ, «ήρθε στον Τζαζ και σε μένα και είπε: “Νομίζω ότι είναι καιρός να κάνω κάτι φιλανθρωπικό. Πρέπει να συνδέσω το όνομά μου με τη φιλανθρωπία”. Εμείς τον ρωτήσαμε “Σαν τι δηλαδή;” “Ε, δεν ξέρω, εσύ είσαι ο μάνατζέρ μου”».
[…]

Οι Wham! δώρισαν τα δικαιώματα του «Last Christmas» στα θύματα του λιμού. Ούτε αυτός ούτε ο Ρίτζλεϊ συνειδητοποιούσαν ότι ο Μάικλ είχε γράψει ένα αειθαλές χριστουγεννιάτικο τραγούδι, που θα έφερνε πολλά χρήματα κάθε Δεκέμβριο – σε φιλανθρωπικό σκοπό και όχι στους ίδιους. Μόνο οι διασκευές του κομματιού θα ξεπερνούσαν τις πεντακόσιες. Το 2010 ένα δημοψήφισμα στη Βουλγαρία το ανακήρυξε το πιο ενοχλητικό τραγούδι όλων των εποχών. Ο Μάικλ θυμόταν το δώρο του στους φτωχούς και σήκωνε τα μάτια του προς τα πάνω σε ένδειξη απόγνωσης, αλλά υπήρχε ένα μικρό δώρο παρηγοριάς. Ο εκδότης του Μπάρι Μανίλοου είχε καταθέσει μήνυση εναντίον του Μάικλ, κατηγορώντας τον για λογοκλοπή της επιτυχίας του 1978 του Μανίλοου «Can’t smile without you». Η συγχορδία ήταν αναντίρρητα όμοια, αλλά η μήνυση αποσύρθηκε. Δεν θα φαινόταν καλό να στερήσει από τους πεινασμένους Αιθίοπες τα χρήματα για την τροφή τους.
[…]

Το BBC μετέδωσε την είδηση. Η απίστευτη δριμύτητά της άγγιξε τους πάντες. Στα πενήντα τρία του, ο Μάικλ είχε πεθάνει μόνος του τα Χριστούγεννα, ενώ η φωνή του από τότε που ήταν είκοσι ενός ετών ακουγόταν σε όλη την Αγγλία, να τραγουδάει μελαγχολικά για μια ραγισμένη καρδιά.