Πού το είδες γραμμένο;

Η προπαγάνδα είναι παλιά υπόθεση και χρονολογείται από την εποχή των πρωτόπλαστων. Ξέρετε τώρα, με δέλεαρ το μήλο το φίδι παραπλάνησε την Εύα, αυτή με τη σειρά της τον Αδάμ κι έτσι χάθηκε ο Παράδεισος (ο Παράδεισος Αμαρουσίου χάθηκε αργότερα).

Η προπαγάνδα έχει διττό σκοπό: αφενός την καθολική επιβολή των δικών της ιδεών, του δικού της αφηγήματος, της μίας και μόνης αλήθειας που αυταπόδεικτα κομίζει και αφετέρου την ολοσχερή εξαφάνιση κάθε άλλης αποκλίνουσας, διαφορετικής ή αντίθετης άποψης.

Ο προπαγανδιστής έντεχνα δημιουργεί την αίσθηση ότι η ιδέα που καταθέτει είναι κυρίαρχη και την ασπάζεται η συντριπτική πλειονότητα του κόσμου. Έτσι το κάθε άτομο πιστεύει ότι σχεδόν όλοι συμφωνούν μαζί του και ότι αποφασίζει ελεύθερα, χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι έχει γίνει πειθήνιο όργανο μιας τεχνητής διαδικασίας.

Η προπαγάνδα πλέον αποτελεί εφαρμοσμένη επιστήμη και όχι ευκαιριακή τέχνη ταλαντούχων –όπως παλαιότερα–, χρησιμοποιώντας εξειδικευμένες μεθόδους σαν αυτές:

H μέθοδος του «εντοπισμού της προσοχής», με την οποία καταφέρνει να μπλοκάρει ολοσχερώς το σύστημα της λογικής λειτουργίας του ανθρώπου και να τον οδηγήσει σε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση, την οποία οι επιστήμονες αποκαλούν «ψυχοπαθολογική βλακεία» ή η μέθοδος της «αντικειμενικής ψυχολογίας» («παβλοφισμός», από το όνομα του ιδρυτή της Ιβάν Παβλόφ), η οποία στηρίζεται στη θεωρία των «εξαρτημένων ανακλαστικών».

Το κλασικό πείραμα του Παβλόφ είναι το γνωστό πείραμα του σκύλου και του κρέατος.

Πήρε ένα σκύλο, ένα κομμάτι κρέας και ένα κουδούνι. Κάθε φορά που σήμανε το κουδούνι παρουσίαζε το κρέας και ο σκύλος συνήθισε στη θέα του κρέατος. Έπειτα από πολλές επαναλήψεις διαπίστωσε ότι ο σκύλος με το κουδούνισμα και χωρίς να εμφανιστεί το κρέας αντιδρούσε σαν να το έβλεπε.

Την εφαρμογή της θεωρίας των «σημάτων» έχουμε και στην εμπορική προπαγάνδα, όπως σε αφίσες που διαφημίζουν λ.χ. ένα αναψυκτικό, πάντα στα χέρια μιας πολύ όμορφης γυναίκας.

Εκτός από τις επιστημονικές μεθόδους που η σύγχρονη προπαγάνδα χρησιμοποιεί για να επιβάλει τη «διάδοση της πίστης» στα συμφέροντα που υπηρετεί, χρησιμοποιεί και παραδοσιακά (και καθόλου επιστημονικά) εργαλεία.

Για παράδειγμα ο Μπίσμαρκ χρησιμοποίησε μυστικά κονδύλια για την προπαγάνδα (τα ονόμαζε «ταμείο των ερπετών») για να διαβρώσει τον Τύπο άλλων κρατών εξαγοράζοντας ξένους δημοσιογράφους.

Το σύγχρονο «ταμείο των ερπετών» της κυβέρνησης Μητσοτάκη ονομάζεται λίστα Πέτσα, με την οποία –ως γνωστόν– εξαγοράστηκε το σύνολο των τηλεοπτικών και ψηφιακών ΜΜΕ.

Ωστόσο, επειδή ο έλεγχος πολλών έντυπων μέσων ενημέρωσης ξεφεύγει ακόμη από την κυβέρνηση, αποφάσισε με την τροπολογία Οικονόμου να αναθέσει στο ΕΣΡ τον πειθαρχικό έλεγχο του Τύπου, καταπατώντας έτσι το άρθρο 14 του συντάγματος που προστατεύει την ελευθερία του Τύπου.

Από την ανακάλυψη της τυπογραφίας (15ος αιώνας) ο έντυπος λόγος αποτελεί ένδειξη αυθεντικής αλήθειας με τη ρήση «πού το είδες γραμμένο;».

Στο όνομα της αντιμετώπισης της χυδαιογραφίας η κυβέρνηση «κρατικοποιεί» τους χυδαιογράφους.

«Πού το είδες γραμμένο, κύριε Μητσοτάκη;».