Το μαχαίρι και το πεπόνι στις τράπεζες

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, δούλευα κοντά στον τέως βουλευτή Ηλείας Μάκη Μπαλαούρα και είχα την ευκαιρία να ακούσω από πολίτες της Ηλείας ανατριχιαστικές ιστορίες για την αυθαιρεσία των τραπεζών.

Οι περισσότερες αφορούσαν την κατηγορηματική άρνηση των τραπεζών να ρυθμίσουν επαγγελματικά δάνεια που είχαν ληφθεί με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών (ένα ειδικό πρόβλημα της Ηλείας, της Εύβοιας και άλλων Νομών) και που λόγω της σύνδεσης των επιτοκίων τους με τα ελληνικά έντοκα γραμμάτια, μετά το 2010 κατέληξαν να φουσκώνουν ανεξέλεγκτα με επιτόκια άνω του 15%. 

Για κάποια χρόνια οι τράπεζες δικαιολογούσαν την άρνησή τους λέγοντας ότι μπλοκάρονται από τις εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου, αλλά ακόμη κι όταν, τέλη του 2018, το πράγμα ξεμπλόκαρε το πράγμα, οι τράπεζες δεν έκαναν ρυθμίσεις. Άλλες ιστορίες αφορούσαν κάποιες διαδεδομένες πρακτικές παγίδευσης και εμπαιγμού των δανειοληπτών: ο δανειολήπτης ζητούσε ρύθμιση με βάση τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ για τη μείωση του ιδιωτικού χρέους, η τράπεζα έλεγε «βεβαίως», ο δανειολήπτης αποκάλυπτε όλα τα οικονομικά του στοιχεία, η τράπεζα ενέγραφε τα ακίνητά τους ως εγγυήσεις και μετά σιωπή… άφηνε το χρόνο να περνά, χωρίς να απαντήσει. 

 Ο δανειολήπτης καταλάβαινε την κοροϊδία της τράπεζας, ερχόταν εξοργισμένος στο γραφείο του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κι ανακαλύπταμε ότι δεν υπήρχε κανένα νομικό ή θεσμικό εργαλείο για να πιεστούν οι τράπεζες να συμμορφωθούν με τις διαδικασίες του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ. Τι κι αν έβγαιναν τα μεγαλοστελέχη των τραπεζών με άρθρα στα ΜΜΕ περί ανάγκης μείωσης του ιδιωτικού χρέους; Στην πραγματική ζωή οι τράπεζες κορόιδευαν, δεν έκαναν ρυθμίσεις, έγραφαν υποθήκες και φούσκωναν τα χρέη. Περιμένοντας τι; Μια κυβέρνηση που θα ήταν διατεθειμένη να κάνει νόμο του κράτους το ότι όταν υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός πολίτη και μιας τράπεζας, γίνεται ό,τι θέλει η τράπεζα.

Ο νέος πτωχευτικός νόμος που κατατέθηκε χτες στη Βουλή κάνει νόμο του κράτους την αυθαιρεσία των τραπεζών. Θα σαρώσει κόσμο και κοσμάκη: απλούς ανθρώπους, επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις. Χιλιάδες άνθρωποι θα χάσουν ό,τι έχουν και δεν έχουν, ακόμη και το ένα και μοναδικό σπίτι του, και όσες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις έχουν βρεθεί με συνολικές οφειλές σε τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά Ταμεία άνω των 30.000, θα πάνε άκλαυτες. Ακόμη και για τις οφειλές προς Δημόσιο και Ταμεία, οι τράπεζες θα αποφασίσουν εν τέλει, τι θα ρυθμιστεί, πώς και αν.

Υπάρχει μόνο ένας ωφελημένος και ένας ευνοημένος από το νέο πτωχευτικό: οι τράπεζες που πλέον αποκτούν και επισήμως τη δυνατότητα να κάνουν ότι θέλουν, όπως το θέλουν και κανείς να μην τους ζητά το λόγο. Ο κάθε κόκκινος δανειολήπτης πρέπει να «ξεβρακωθεί» στην τράπεζα αναφέροντας όλα τα οικονομικά στοιχεία του ιδίου και των συγγενών του εξ αίματος και εξ αγχιστείας μέχρι δεύτερου βαθμού, για να πάρει μια ρύθμιση. Ακόμη κι αν ο δανειολήπτης «ξεβρακωθεί» και πληρεί όλες τις προϋποθέσεις του νόμου, η τράπεζα μπορεί να μην του κάνει ρύθμιση γιατί έτσι… Αν μέσα σε δύο μήνες η τράπεζα δεν απαντήσει (γιατί κανένα στέλεχος δεν θέλει να πάρει την ευθύνη, γιατί λείπουν στελέχη, γιατί ο φάκελος του δανειολήπτη έπεσε σε στέλεχος χρεωμένο 100 φακέλους σε εβδομάδα με γαστρεντερίτιδα… ) για τον έρμο δανειολήπτη όλα τελείωσαν, πάει σε πτώχευση, η τράπεζα μπορεί να εκποιήσει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία.

Η τράπεζα κερνάει, η τράπεζα πίνει, η τράπεζα έχει το μαχαίρι και το πεπόνι, τέλος τα δικαστήρια και οι προστασίες των νόμων Κατσέλη-Σταθάκη, η τράπεζα κάνει ό,τι θέλει χωρίς διαφάνεια και λογοδοσία, τώρα και με τη βούλα του νόμου.