Έγινε παραγωγός βιολογικών καλλυντικών για να ζήσει στη φύση, αλλά η καταστροφή της Εύβοιας τον ξαναστέλνει στη μεγαλούπολη
Ο Ρολάνδος Παύλου όταν πρωτοείδε το 2003 ως επισκέπτης τη βόρεια Εύβοια την ερωτεύτηκε και µε τη σύζυγό του αποφάσισαν να µετακοµίσουν µόνιµα εκεί από την Αθήνα, «για να ζήσουµε µέσα στη φύση». Αρχικά έµειναν για ένα χρόνο στα Βασιλικά και ύστερα εγκαταστάθηκαν στο Αχλάδι, όπου βρήκαν ένα εγκαταλειµµένο χωράφι και αφού εντόπισαν ύστερα από αρκετό κόπο τους ιδιοκτήτες του, το αγόρασαν και έφτιαξαν ένα πιστοποιηµένο βοτανικό κτήµα που παράγει φρέσκα βιολογικά καλλυντικά, τα οποία δεν περιέχουν ίχνος συνθετικών χηµικών ουσιών και παρασκευάζονται σε ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο. Ολα αυτά έσβησαν µέσα σε λίγες ώρες και έγιναν στάχτη µετά τον πύρινο εφιάλτη που κατέστρεψε ολόκληρη τη βόρεια Εύβοια.
Αρχικά, πείτε µας για την απόφασή σας να αλλάξετε όχι απλώς τόπο διαµονής αλλά ουσιαστικά τρόπο ζωής.
∆ύο ήταν οι βασικοί παράγοντες: το να ζήσουµε σε ένα πιο ανθρώπινο περιβάλλον και να ασχοληθούµε επαγγελµατικά µε τη µεταποίηση βοτάνων. Η σύζυγός µου είχε γνώσεις βοτανικής κι εγώ είµαι γιατρός. Αποφασίσαµε λοιπόν να κάνουµε την καλλιέργεια και να κάνουµε µια κάθετη παραγωγή, από την πρώτη ύλη µέχρι το τελικό προϊόν, όχι µόνο καλλυντικό αλλά και θεραπευτικό. Τα καταφέραµε και µε πλήρη νοµιµότητα (αδειοδότηση από τον ΕΟΦ, πιστοποιήσεις ότι είναι όλα τα προϊόντα µας βιολογικά κ.λπ.). Από τον ∆εκέµβριο του 2006 που ξεκινήσαµε το έργο αυτό µέχρι το 2014 που το ολοκληρώσαµε –και το µέρος αυτό έµοιαζε πλέον µε επίγειο παράδεισο – η βλάστηση στο κτήµα ήταν τόσο πυκνή που δυσκολευόµουν να περπατήσω µέσα από τα βότανα. Εδώ να σας πω ότι η κόρη µας γεννήθηκε και µεγάλωσε µέσα στη φύση και είχαµε την ξενοιασιά αλλά και τη σιγουριά ότι εδώ µπορεί να µεγαλώσει ελεύθερη, µακριά από κινδύνους και περιορισµούς.
Ωσπου ήρθε ο κίνδυνος της πυρκαγιάς…
Το σπίτι κάηκε ολοσχερώς, όπως και οι καλλιέργειες. Το καµένο έδαφος δεν έχει πλέον τη δυνατότητα καλλιέργειας, τουλάχιστον για τα επόµενα πέντε χρόνια. Ακόµη και τα σπίτια να αποκατασταθούν, όπως υπόσχεται η κυβέρνηση, ποιος θα έρθει να ζήσει εδώ; ∆εν είναι µόνο το τοπίο που µοιάζει σεληνιακό. Ούτε από άποψη διαµονής είναι βιώσιµο ούτε από άποψη επαγγελµατική. Εγώ για παράδειγµα δεν µπορώ να κάνω τίποτε πλέον, αφού χωρίς το κτήµα δεν µπορώ να συνεχίσω να παράγω. Εχω γεµάτο αυτήν τη στιγµή που µιλάµε το αυτοκίνητο µε τις πρώτες ύλες που έσωσα µαζί µε τα εργαλεία µου και το µόνο που µου µένει είναι να ανακοινώσω ότι θα συνεχίσω την παραγωγή µέχρι εξαντλήσεως αυτών των υλών. Αναγκαστικά µέσα σε µια νύχτα έγινα Αθηναίος ξανά. Εννοείται ότι δεν θα παρατήσω το κτήµα και θα αξιοποιήσω τις επιδοτήσεις που δίνονται για την αποκατάσταση του κτιρίου, αλλά αυτό θα µείνει κλειστό µε την ελπίδα όταν ξανανθίσει ο τόπος και µεγαλώσει η κόρη µου, αν επιθυµεί να το αξιοποιήσει, να µην έχει πολλά εµπόδια. Εγώ όµως έχασα την ευκαιρία. Τέλειωσε για µένα αυτή η περιοχή που τόσο είχα αγαπήσει, αυτός ο παράδεισος που είχα φτιάξει. Πρέπει να κοιτάξω µπροστά και να κάνω καινούργια σχέδια και όνειρα. Περιορίζοµαι ξανά στην ιατρική και ξαναγίνοµαι Αθηναίος. Μου είναι ό,τι πιο δυσάρεστο ότι ξαναγίνοµαι αστός.
Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις σας όταν µάθατε ότι πλησιάζει η φωτιά;
Είχα φτιάξει χάρτες όπου παρακολουθούσα την πορεία της και σε συνδυασµό µε τους ανέµους κ.ά. υπολόγιζα πόσο χρόνο είχα για να αντιδράσω αν τελικά έφτανε εδώ. Στις 5 Αυγούστου µίλησα µε αρκετούς ανθρώπους που είχαν εσωτερική πληροφόρηση από πυροσβεστική και δήµους και µε διαβεβαίωναν «απόψε η νύχτα θα είναι ήσυχη». Αποφάσισα να κοιµηθώ στην παραλία µε σκοπό να πάω το πρωί από το σπίτι για να πάρω τα τελευταία πράγµατα, να πάρω τα τελευταία µέτρα προστασίας του σπιτιού και να το εγκαταλείψω.
Εχουν ακουστεί πολλά για τον ρόλο της πυροσβεστικής στην κατάσβεση της φωτιάς. Ποια είναι η δική σας αίσθηση;
Η πυροσβεστική δεν είχε συγκεκριµένη πολιτική προστασίας των οικισµών και η τάση της Πολιτικής Προστασίας ήταν µόνο οι εκκενώσεις. Η πυροσβεστική δεν έµπαινε πουθενά σε κανένα χωριό για να σώσει τους οικισµούς.
Μα η προτεραιότητά τους είναι η διάσωση των κατοικιών.
Οχι εδώ. Σε αυτή την περίπτωση φάνηκε ξεκάθαρα ότι το µέληµά τους ήταν να µην έχουν νεκρούς ώστε να µη γίνουν συγκρίσεις µε το Μάτι. Ηταν πολιτικό το παιχνίδι. Στις Ροβιές και στη Λίµνη ήταν παρκαρισµένα οχήµατα πυροσβεστικά έξω από τα χωριά και αρνήθηκαν να επέµβουν παρά τις εκκλήσεις των κατοίκων. Οι ίδιοι οι κάτοικοι έσωσαν τα σπίτια που δεν κάηκαν.
Και τι απαντούσαν οι πυροσβέστες στις εκκλήσεις των κατοίκων;
Τη µια φορά ότι έχουν βλάβη, την άλλη ότι έχουν εντολές. Σε όλες τις περιπτώσεις εκκένωναν τους οικισµούς και σταµατούσαν εκεί, αφήνοντας τη φωτιά να κάνει περίπατο. Μόνο επειδή ξεσηκώθηκε ο κόσµος και έβριζε ασύστολα την κυβέρνηση, από την περασµένη ∆ευτέρα αναγκάστηκαν να κάνουν προστασία κάποιων οικισµών.
Προφανώς και υπάρχουν πολιτικές ευθύνες στην καταστροφή αυτή, έτσι δεν είναι;
Τεράστιες. Ολοι οι κάτοικοι συζητάνε για τις ανεµογεννήτριες που επιδοτήθηκαν 20 µέρες νωρίτερα και µιλάνε για σχέδιο καταστροφής της περιοχής. ∆εν θέλω να είµαι συνωµοσιολόγος, αλλά όλες οι ενδείξεις είναι πως δεν υπήρχε γραµµή «προστατεύστε τα χωριά».